Yig‘lash – chaqaloqning atrof-muhit bilan muloqot qilishning yagona usuli. U shu orqali o‘z ehtiyojlari, noqulayliklari yoki shunchaki ota-onasining bag‘rida bo‘lish istagini bildiradi. Ammo chaqaloqning tez-tez yig‘lashi ota-onalarda xavotir uyg‘otishi mumkin: nega bola yig‘layapti, u kasal emasmi, uni qanday tinchlantirish mumkin? Ushbu maqolada chaqaloq yig‘isining asosiy sabablari va uni tinchlantirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar beriladi.

Chaqaloq yig‘isining asosiy sabablari
1. Ochlik
Ochlik – yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda yig‘lashning eng keng tarqalgan sabablaridan biri. Chaqaloqlar, ayniqsa, hayotining dastlabki oylarida tez-tez ovqatlanishga muhtoj bo‘ladi.
Ochlik alomatlari:
- Boshi bilan ona ko‘kragi yoki shishani izlash harakatlari;
- Og‘iz bilan so‘rish harakatlari;
- Bezovta qo‘l-qo‘zg‘alishlar.
Nima qilish kerak?
- Bolani emizish yoki shishadan ovqatlantirish, uning reaksiyasini kuzatish. Agar ovqatlangandan keyin tinchlangan bo‘lsa, sabab ochlikda bo‘lgan.
2. Noqulaylik (ho‘l taglik, sovuq yoki issiq)
Chaqaloqlar harorat va namlik o‘zgarishlariga juda sezgir bo‘lishadi.
Qanday aniqlash mumkin?
- Taglikni tekshirish;
- Bolaning juda issiq yoki sovuq kiyinganligini baholash.
Nima qilish kerak?
- Taglikni almashtirish;
- Xonadagi haroratni kuzatish (optimal harorat – 20-22°C);
- Bolani ob-havoga mos ravishda kiydirish.
3. Ichak og‘riqlari va kolikalar
Chaqaloqlarning birinchi oylarida ovqat hazm qilish tizimi hali to‘liq rivojlanmaganligi sababli, kolikalar keng tarqalgan muammo hisoblanadi.
Alomatlari:
- Bola to‘satdan oyoqlarini qorniga tortib oladi;
- Keskin, tinimsiz yig‘laydi;
- Qorni shishgan bo‘ladi.
Qanday yordam berish mumkin?
- Qorin bo‘shlig‘iga aylana harakatlar bilan yengil massaj qilish;
- Iliq doka yoki latta qo‘yish;
- Emizgandan keyin bolani "tik holda" ushlab turish, shunda ortiqcha gazlar chiqib ketadi.
4. Jismoniy yaqinlikka ehtiyoj
Ba’zi chaqaloqlar faqat ota-onasining issiqligini his qilishni xohlab yig‘lashadi.
Nima qilish kerak?
- Bolani qo‘lga olish va bag‘riga bosish;
- "Kenguru" usulidan foydalanish – chaqaloqni maxsus bog‘lam yoki slingda olib yurish;
- Uning bilan yumshoq ovozda gaplashish.
5. Haddi ortiq charchash yoki ortiqcha taassurotlar
Kun davomida juda ko‘p taassurot olish chaqaloqning kayfiyatiga ta’sir qilishi mumkin.
Alomatlari:
- Bezovta harakatlar, ko‘zlarini ishqalash;
- Ona ko‘kragidan yoki shishadan voz kechish;
- Qisqa yig‘lash, keyin esa kuchli injiqlikka o‘tish.
Nima qilish kerak?
- Xonada sokin muhit yaratish (yorug‘likni pasaytirish, ortiqcha shovqindan qochish);
- Alla aytish yoki "oq shovqin" (mashina dvigateli, ventilyator yoki maxsus ovozli yozuvlar) eshittirish;
- Bolani o‘z vaqtida uxlatish.

Chaqaloqni tinchlantirish usullari
Mana chaqaloqni tinchlantirishga yordam beradigan isbotlangan usullar:
- Pelenkaga o‘rash usuli – yumshoq, lekin mustahkam o‘rash chaqaloqni ona qornidagi holatni eslatib, xavfsizlik hissini beradi.
- "Oq shovqin" – ventilyator, fen yoki maxsus audioyozuvlar chaqaloqni tinchlantirishga yordam beradi.
- Emizish – ba’zan ona ko‘kragini so‘rish o‘zi tinchlantiruvchi omil bo‘lishi mumkin.
- Ritmli tebratish – qo‘lda, aravachada yoki slingda asta-sekin tebratish bolani tinchlantiradi.
- Iliq vanna – bolani bo‘shashtirib, kolikalarni kamaytiradi.
Ko‘p so‘raladigan savollar
Chaqaloqlarga tinchlantiruvchi dori berish mumkinmi?
Faqat shifokor tavsiyasiga binoan! Ota-onalar o‘z bilganicha hech qanday dori vositasini chaqaloqqa bermasligi kerak.
Qachon xavotirlanish kerak?
- Agar yig‘lash yuqori tana harorati bilan birga bo‘lsa;
- Agar bola lohas bo‘lib, atrofdagilarga javob bermasa;
- Agar nafas olishida yoki terisida o‘zgarishlar sezilsa.
Bola yig‘laganda uni darhol qo‘lga olish kerakmi?
Ha, ayniqsa hayotining dastlabki oylarida. Bu uni erkalash emas, balki ota-onaga ishonchini mustahkamlashdir.
Xulosa
Chaqaloq yig‘lashi – bu uning dunyo bilan muloqot qilish usuli. Ko‘pincha yig‘lashning sababi ochlik, noqulaylik yoki ota-onaning mehriga ehtiyoj bilan bog‘liq bo‘ladi. Sabr, e’tibor va g‘amxo‘rlik bolani tinchlantirish va uning qulay o‘sishini ta’minlashga yordam beradi.
Agar ushbu maqola foydali bo‘lsa, do‘stlaringiz bilan ulashing yoki saqlab qo‘ying, shunda kerak bo‘lganda foydalanishingiz mumkin!