Ogʻizda metall ta'mi - ko'pchilik odamlar duch keladigan, ammo oddiy bezovtalikdan oshib ketishi mumkin bo'lgan holat. U oddiy chalgʻishmi yoki jiddiyroq kasallik belgisi mi? Agar uni e'tiborsiz qoldirsak, doimiy tajovuz qilib kelgan ta'mi, hayot sifatiga salbiy ta'sir ko'rsatishi, ruhiy noqulaylik tug'dirishi va, ba'zan, boshqa sog'liq muammolarining ko'zgusi bo'lishi mumkin. Shu sababli uni to'g'ri tushunish va kerak bo'lganda tegishli choralar ko'rish ahamiyatlidir - ayniqsa agar metall ta'mi uzoq davom etsa yoki boshqa simptomlar bilan birga paydo bo'lsa.
Ogʻizda metall ta'mi, ya'ni dysgeusia, ta'b hissining g'ayrioddiy buzilishi bilan bogʻliq. U sekin-asta kelishi yoki birdan paydo boʻlishi mumkin, va ko'pincha boshqa alomatlar bo'lmaydi. Biroq, sabablari juda xilma-xil bo'lib, ba'zilari yengil, ba'zilari esa jiddiyroq bo'lishi mumkin.
Ogʻizdagi bakteriyalar, yalligʻlanishlar va qon ketish ogʻizda temir (serumdagi temir, qon) ionlari paydo bo'lishiga yetaklashi mumkin, bu esa metall ta'mini tugʻdiradi. Masalan, yomon tish gigienasi, gingivit (milkilli yalligʻlanish) yoki tish kasalliklari bunday ta'sir ko'rsatishi mumkin. Cleveland Clinic+2medicine.net+2
Bundan tashqari, ogʻizda quruqlik (xerostomiya) ham ta'bning o'zgarishiga olib keladi, chunki salyovani kamayishi ta'b retseptorlari va ta'm signallariga ta'sir qiladi. Healthline+1
Tomoq yoki sinus infeksiyalari, shamollash, yuqori nafas yo'llari zararlanishi ta'b qabul qilish jarayonini o'zgartirishi mumkin. Bu, ayniqsa, hid va ta'b sezgisi o'zaro chambarchas bogʻliq bo'lganligi sababli sodir bo'ladi. WebMD+2Медицинские Новости Сегодня+2
Ba'zan COVID-19 yoki boshqa virus infektsiyalari ham metall ta'mini keltirib chiqaradi. Медицинские Новости Сегодня+1
Homiladorlik bosqichida gormonal o'zgarishlar (ayniqsa ertaroq muddatda) ta'bni sezilarli darajada o'zgartirishi mumkin. Bu - ayollarda metall ta'mining paydo bo'lishi uchun omil bo'lishi ehtimoli bor. Cleveland Clinic+1
Metal ta'mi eng keng tarqalgan sabablardan biri dori-darmonlar ta'siridir. Turli dorilar, masalan, ayrim antibiotiklar (metronidazol), preparatlar antidepressantlar, yurak yoki diabetga qarshi dori vositalari, hatto qaysi dorilar salyaga ajralib, ta'b retseptorlariga ta'sir qiladi. Cleveland Clinic
Shuningdek, minerallar va vitamin qoʻshimchalari - ayniqsa temir, sink, mis yoki xrom tarkibidagi mahsulotlar - ogʻizda metall ta'mini tugʻdirishi mumkin. Healthline+1
Oʻrta quloq jarrohligi (masalan, ba'zi quloq operatsiyalari) chorda timpani nerviga zarar yetkazishi va ta'b hissida distorsiyalarga olib kelishi mumkin. Healthline
Bundan tashqari, markaziy asab tizimi kasalliklari (masalan, Altsgeymer, Parkinson yoki insult) yoki asablarning ziyon ko'rishi ta'b signallarini notoʻgʻri ishlashiga olib kelishi mumkin. Healthline+1
Ogʻizda metall ta'mi ham ogʻir metall zaharlanishi belgilari sifatida namoyon bo'lishi mumkin. Masalan, simob (mercury) yoki qo'rg'oshin (lead) toksik miqdorda tarkibga kirsa, tanada toʻplanib, ta'bga ta'sir qilishi mumkin. medicine.net+1
Goʻdak, jigar yoki buyrak disfunktsiyalari ham metall ta'mining paydo bo'lishi ehtimolini oshiradi. Masalan, buyrak yetishmovchiligi ("uremia") kvaterner moddalarning toʻplanishi va ta'b o'zgarishlariga olib kelishi mumkin. Медицинские Новости Сегодня
B-12 vitamini kamligi, sink yoki boshqa muhim mikroelementlarning yetishmasligi ta'b retseptorlarini bezovta qiladi va metall ta'mi shakllanishiga sabab bo'lishi mumkin. Медицинские Новости Сегодня
Ogʻizda metall ta'mi odatda o'z-o'zidan hayotga xavf soluvchi alomat emas, biroq u qiyinchiliklar keltirib chiqarishi mumkin:
Psixologik salomatlik va kayfiyatga ta'siri: Doimiy noqulaylik ruhiy stressga olib kelishi, ovqatlanish istagini qisqartirishi va hatto depressiyaga sabab bo'lishi mumkin.
Tish gigienasi va ogʻiz salomatligidagi buzilishlar: Agar sabab ogʻizdagi yalligʻlanish yoki tish kasalligi bo'lsa, bu boshqa muammolarni ham keltirib chiqaradi.
Tibbiy diagnostika va davolanish zarurati: Agar metall ta'mi uzoq davom etsa, bu aniq sabablarni aniqlash va davolash uchun shifokorga murojaat qilishni talab qilishi mumkin.
Metal ta'mini baholashda shifokorlar odatda bir necha bosqichda harakat qiladi:
Tarix va anamnez: Shifokor avvalo sizning dori-darmonlaringiz, qoʻshimchalaringiz, hayotingizdagi so'nggi o'zgarishlar (homiladorlik, kasallik) va ogʻiz gigienangiz haqida so'raydi.
Tibbiy tekshiruv: Ogʻizni, tish va milkillarni ko'rib chiqish, zarur bo'lsa g'iljov yalligʻlanishlarini baholash.
Laborator tahlillar: Qon tekshiruvi (misol uchun, B-12 vitamini, sink, temir, buyrak va jigar funktsiyasi), agar buyrak yoki boshqa organlar muammolari gumon qilinsa.
Mutaxassislar bilan maslahat: Agar shular asosiy sabab bo'lmasa, otolaringolog (quloq-tomoq-burun mutaxassisi), nevrolog yoki boshqa mutaxassislar yondoshuvi kerak bo'lishi mumkin.
Tajriba davolash: Agar dori yoki qoʻshimchalardagi moddalar sabab bo'lsa, ularni almashtirish yoki dozani o'zgartirish sinalishi mumkin.
Ogʻizda metall ta'mini kamaytirish uchun bir nechta foydali yondoshuvlar mavjud:
Ogʻiz gigienasini yaxshilash: Tishlarni muntazam yugurish, milkillarni parvarishlash, tilni tozalash va tish shifokoriga muntazam borish. Cleveland Clinic+1
Dori-qoʻshimchalarni ko'rib chiqish: Agar siz qoʻshimcha temir, sink, mis yoki boshqa minerallar olsangiz, shifokor bilan muloqot qilib, dozani optimallashtirish yoki alternativ mahsulotni topish maqsadga muvofiq bo'ladi. Cleveland Clinic
Oziqlanishni optimallashtirish: Mikroelementlar va vitaminlar (B-12, sink) yetishmovchiligi aniqlangan bo'lsa, dietani qayta ko'rib chiqish va zarurat boʻlsa qoʻshimcha qabul qilish.
Hayot tarzi va stressni boshqarish: Gormonal o'zgarishlar yoki stress ta'b hissiga ta'sir qilishi mumkin, shuning uchun meditatsiya, sport yoki boshqa stressni kamaytiruvchi usullar foydali bo'lishi mumkin.
Tibbiy kuzatuv va davolash: Agar mast ta'mi uzoq davom etsa yoki boshqa jiddiy simptomlar (terilarning o'zgarishi, organ disfunktsiyalari) mavjud bo'lsa, mutaxassisga murojaat qiling.
Savol: Ogʻizda metall ta'mi doim xavflimi?
Javob: Odatda yo'q - ko'p hollarda sabab oddiy ("dori ta'siri" yoki yalligʻlanish), va vaqt o'tishi bilan ketadi. NHS Agar ta'mi uzoq davom etsa yoki boshqa simptomlar paydo bo'lsa, shifokorga murojaat qilgan ma'qul.
Savol: Dori ta'siri sababli metall ta'mi bo'lsa, nima qilish kerak?
Javob: Hech qachon dori-darmonlarni o'z-o'zidan toʻxtatmang. Shifokor yoki farmatsevt bilan maslahatlashib, dozani kamaytirish yoki boshqa dori variantini tanlash mumkin.
Savol: Qoʻshimchalar (temir, sink) vazifasini o'z ichiga olgan bo'lsa, bularni toʻxtatish kerakmi?
Javob: Har doim mutaxassis bilan muhokama qiling. Agar qoʻshimchalar sabab bo'lsa, sizga zarur bo'lgan eng past samarali doza topish yoki alternativ shakl (organik shakllar, jel, suyuqlik) ishlatish mumkin.
Savol: Homiladorlik paytida metall ta'mi qanchalik xavfli?
Javob: Ko'pincha gormonal o'zgarishlar tufayli yuz beradi va vaqt o'tishi bilan pasayadi. Cleveland Clinic Agar u juda bezovta qilsa, prenatal dori vositalari va boshqa o'zgarishlarni tekshirish uchun shifokorga murojaat qilish kerak.
Mif: "Agar metall ta'mi bo'lsa, albatta ogʻir metall zaharlanishi bor."
Haqiqat: Bu nafaqat yagona sabab. Koʻp hollarda sabablari daha oddiy - dori, infeksiya, vitamin kamchiligi va hk. Ha, ogʻir metall zaharlanishi mumkin, lekin bu kamroq uchraydi. Cleveland Clinic
Mif: "Metal ta'mini yutish yoki chayish uni yoʻq qiladi."
Haqiqat: Yutish yoki chayish vaqtincha yengillik berishi mumkin, lekin agar sabab dori yoki organ disfunktsiyasi bo'lsa, bu yechim doimiy qoldirolmaydi.
Mif: "Agar ta'b o'zgarib qolsa, demak men keksa yoki nevrologik kasallikka duchor bo'lganman."
Haqiqat: Ta'b o'zgarishi aloqador bo'lishi mumkin, lekin demans yoki boshqa nerv kasalliklari eng keng tarqalgan sabab emas. Mutaxassis baholashi kerak.
Ogʻizda metall ta'mi - ko'pchilikda uchraydigan, ammo ba'zan bepisand qiluvchi belgidir. U turli omillardan kelib chiqishi mumkin: ogʻiz gigienasi, dori-darmonlar, vitamin kamchiligi, infeksiyalar, asab tizimi holati va boshqalar. Muhimi - bu belgini e'tiborsiz qoldirmaslik va sababni aniqlash uchun yuqori sifatli tibbiy yondoshuvni qo'llash.
Agar siz yoki yaqinlaringiz bunday ta'mdan shikoyat qilsa, quyidagilarni qilishingizni tavsiya qilaman:
Ogʻiz salomatligini diqqat bilan tekshiring - tish shifokoriga boring.
Dori va qoʻshimchalar roʻyxatini ko'rib chiqing va ehtimoliy nojoʻya ta'sirlarni muhokama qiling.
Agar simptomlar uzoq davom etsa yoki qoʻshimcha belgilar (charchoq, boshqa organ muammolari) bilan birga bo'lsa - shifokorga murojaat qiling.
Ushbu maqolani boshqalar bilan baham ko'ring: ehtimol kimdur ayni paytda shu muammoni boshdan kechiryapti va sizning ma'lumotingiz ularga foyda berishi mumkin.