SHIFOKOR KЕLGUNICHA NIMA QILISH KЕRAK?
Xalq orasida “kasallik so‘rab kelmaydi”, degan gap bor. Hozirgina tuppa-tuzuk o‘tirgan-turgan odam, to‘satdan nafas olishi qiyinlashib, bo‘g‘ila boshladi va holsizlanib yiqilib qoldi. Atrofdagilar shoshilgandan vahima qilib, bemorga yordam berish o‘rniga zarar keltirishlari mumkin. Bunday hollarda nima qilmoq kerak?
- Bemorni o‘tqazish va ko‘proq kislorod bilan ta’minlash uchun eshik-derazalarni ochish, ko‘ylakning yuqori tugmachalarini yechish.
- Zudlik bilan “Tez tibbiy yordam” stansiyasiga telefon orqali xabar berish.
- Bemorga 25 tomchi kordiamin tomchisidan ichirish.
- Uy sharoitida bo‘lsa, bemorning qon bosimini o‘lchash.
- Yengil darajadagi yurak bo‘g‘ilish xurujida bemorning oyoqlarini kuydirmaydigan suvli vannaga 10 daqiqaga solish.
- O‘tkir yurak tanqisligini yengil yetishmaslik xurujida xantal qog‘ozini qo‘yish: ikkala oyoq boldir mushaklariga bittadan, ikkala son mushaklarini old tomoniga yoki kuraklarga ikkitadan.
- Qo‘llarni (yelka suyagini yuqori uchligida) va oyoqlarni (sonni pastki uchdan bir qismida) rezina yoki elastik tasma (jgut) bilan yarim soatga siqib boylash (bunda, arteriya qon tomirlarini siqib qo‘ymaslik, puls saqlanib qolishi shart), so‘ngra asta-sekinlik bilan tasmalarni bo‘shatish.
- Shifokor kelguniga qadar, imkoniyatlardan kelib chiqqan holda, tez tibbiy yordam ko‘rsatish tadbirlarini vazminlik va tartibli bajarish talab etiladi.
“Tez tibbiy yordam” xizmati kelgunigacha ko‘rsatiladigan shoshilinch tibbiy yordam, nafas yetishmovchiligi bilan kechadigan yurak faoliyatining yetishmovchiligi bo‘lib, asosan yurak poroki, xafaqonlik kasalliklari, o‘tkir va surunkali buyraklar shamollashi, ba’zan krupoz zotilzami kasalligi, qattiq jismoniy zo‘riqishlar sababli ro‘y beradi.
”Zdorove” jurnali, 1962, № 5, dots. M.G.Abramov maqolasidan foydalanildi.
×
18+
DIQQAT! O‘zbekiston Respublikasining “Bolalarni ularning sog‘lig‘iga zarar yetkazuvchi axborotdan himoya qilish to‘g‘risida” 08.09.2017 yildagi qonuniga muvofiq: bolalarni ularning hayotiga va (yoki) sog‘lig‘iga xavf soladigan xatti-harakatlarni sodir etishga, shu jumladan o‘z sog‘lig‘iga zarar yetkazishga, o‘z joniga qasd qilishga va shunday harakatlarni targ‘ib qilishga undaydigan; bolalarda alkogolli va tamaki mahsulotlarini, giyohvandlik vositalarini, psixotrop moddalarni yoki aql-iroda faoliyatiga ta’sir etuvchi boshqa moddalarni iste’mol qilish, qimor o‘yinlarida, ommaviy tartibsizliklarda ishtirok etish, fohishalik, darbadarlik, tilanchilik yoki g‘ayriijtimoiy xatti-harakatning boshqa shakllari bilan shug‘ullanish istagini paydo qiladigan; odamlarga yoki hayvonlarga nisbatan zo‘ravonlik va shafqatsizlik qilish mumkinligini asoslaydigan yoki oqlaydigan yoxud zo‘ravonlik xatti-harakatlarini amalga oshirishga undaydigan; oilaviy qadriyatlarni inkor etadigan, axloqsizlikni targ‘ib qiladigan, shuningdek ota-onasiga va oilaning boshqa a’zolariga nisbatan hurmatsiz munosabatni shakllantiradigan; g‘ayriqonuniy xulq-atvorni oqlaydigan va huquqbuzarlik sodir etishga olib keladigan; jamiyatda buzg‘unchilik g‘oyalarini targ‘ib etishga chaqiradigan; uyatli so‘zlarni o‘z ichiga olgan; pornografiya xususiyatiga ega bo‘lgan axborotni o‘z ichiga olgan; g‘ayriqonuniy harakatlar natijasida jabrlangan bolalar to‘g‘risidagi, shu jumladan bunday bolaning familiyasi, ismi, otasining ismi, uning ota-onasi va boshqa qonuniy vakillarining foto- va videotasvirlari, bunday bolaning tug‘ilgan sanasi, uning ovozi yozilgan audiotasma, yashash joyi yoki vaqtincha turgan joyi, o‘qish yoki ish joyi to‘g‘risidagi, bunday bolaning shaxsini bevosita yoxud bilvosita aniqlashga imkon beradigan boshqa axborotni o‘z ichiga olgan axborot mahsuloti bolalar o‘rtasida tarqatilishi taqiqlangan axborot mahsulotlari jumlasiga kiradi. Shunga ko‘ra, davo.uz saytida e’lon qilinayotgan ayrim axborot (xabar, ma’lumot, maqola)lar bolalar uchun taqiqlangan axborot mahsuloti hisoblanadi va 18 yoshga to‘lmagan shaxslar undan foydalanishi taqiqlanadi.
“DAVO.UZ” saytida eʼlon qilingan materiallardan nusxa koʻchirish, tarqatish va boshqa shakllarda
foydalanish faqat tahririyat yozma roziligi bilan amalga oshirilishi mumkin.
Muassis "E-MEHMON" MCHJ. Manzil: 100056, Toshkent shaxri, Mirzo Ulug'bek tumani, Navoiy MFY, Tepamasjid ko'chasi, 4а-uy Litsenziya oluvchi shaxsning STIR raqami 309666145 Hujjat raqami 238576 Reestr raqami C-5669510
Muassis "E-MEHMON" MCHJ. Manzil: 100056, Toshkent shaxri, Mirzo Ulug'bek tumani, Navoiy MFY, Tepamasjid ko'chasi, 4а-uy Litsenziya oluvchi shaxsning STIR raqami 309666145 Hujjat raqami 238576 Reestr raqami C-5669510