Toksiklik
2 yoshli bolada 10 mg dozada felodipin qo'llanganda yengil intoksikatsiya kuzatilgan. 17 yoshli bemorga 150-200 mg dozada va kattalarga 250 mg dozada berilgan felodipin yengildan o'rtacha darajagacha intoksikatsiyaga olib kelgan. Felodipin ushbu terapevtik guruhdagi boshqa preparatlarga qaraganda, ehtimol, yurakdan ko'ra periferik qon aylanishiga ko'proq ta’sir ko'rsatadi. 7,5 g dozada metoprolol qabul qilgan kattada o'lim bilan yakunlangan intoksikatsiya yuz bergan. Oshqozon yuvilganidan so'ng 100 mg metoprolol qabul qilgan 5 yoshli bolada intoksikatsiya belgilari kuzatilmagan. 12 yoshli bolada 450 mg dozada metoprolol qabul qilganda o'rtacha intoksikatsiya kuzatilgan. 1,4 g va 2,5 g metoprolol dozalarini qabul qilgan kattalarda o'rtacha va og'ir intoksikatsiya yuzaga kelgan. 7,5 g dozada metoprolol qabul qilgan kattada o'ta og'ir intoksikatsiya kuzatilgan.
Belgilar
Uzoq ta’sir etuvchi preparatlar bilan dozani oshirib yuborish holatida intoksikatsiya simptomlari qabul qilinganidan keyin 12-16 soat o'tgach namoyon bo'ladi, og'ir simptomlar esa bir necha kun o‘tib ham paydo bo‘lishi mumkin. Felodipin dozasi oshirib yuborilganda yurak-qon tomir tizimiga eng katta ta'sir ko'rsatiladi: bradikardiya (ba'zan taxikardiya), qon bosimining sezilarli pasayishi, AV-blokada, qorincha ekstrasistoliyasi, bo'lmacha-qorincha dissotsiyatsiyasi, asistoliya, qorincha fibrillyatsiyasi, bosh og'rig'i, bosh aylanishi, ongning buzilishi (yoki koma), tutqanoq, nafas qisilishi, o'pka shishi (yurak bilan bog'liq emas) va apnoe; kattalarda respirator tutilish sindromi rivojlanishi mumkin; atsidoz, gipokaliemiya, giperglikemiya, gipokaltsiemiya, qizarish, gipotermiya, ko'ngil aynishi va qayt qilish.
Metoprolol dozasi oshirib yuborilganda yurak-qon tomir tizimiga tegishli simptomlar eng og'ir hisoblanadi, lekin ba'zan, ayniqsa bolalar va o'smirlar orasida, markaziy nerv tizimi va o'pka funktsiyasining bostirilishi alomatlari ustun bo'lishi mumkin, bradikardiya, I-III darajali AV-blokada, asistoliya, qon bosimining sezilarli pasayishi, zaif periferik perfuziya, yurak yetishmovchiligi, kardiogen shok, o'pka funktsiyasining bostirilishi, apnoe va shuningdek, kuchaygan charchoq, ongning buzilishi, hushdan ketish, tremor, tutqanoq, kuchaygan terlash, paresteziya, bronxospazm, ko'ngil aynishi, qayt qilish, qizilo'ngach spazmi ehtimoli, gipoglikemiya (ayniqsa bolalarda) yoki giperglikemiya, giper-kaliemiya; buyraklarga ta’sir; o'tkinchi miastenik sindrom. Spirtli ichimliklar, antigipertenziv vositalar, xinidin yoki barbituratlar birga qabul qilinganda bemorning ahvoli yomonlashishi mumkin. Preparat qabul qilinganidan keyin birinchi intoksikatsiya belgilari 20 daqiqadan 2 soatgacha paydo bo'lishi mumkin.
Davolash
Felodipin
Faol ko'mirni buyurish, zarur bo'lganda oshqozonni yuvish, ayrim holatlarda hatto kech intoksikatsiya bosqichida ham samarali bo'lishi mumkin. Simptomatik davolash o'tkaziladi. Atropin (kattalar uchun 0,25-0,5 mg vena ichiga, bolalar uchun 10-20 mkg/kg) oshqozon yuvishdan oldin buyurilishi kerak (vagus asabini qo'zg'atish xavfi tufayli). EKG monitoringi o'tkaziladi. Zarur bo'lganda nafas yo'llarining o'tkazuvchanligini saqlash va o'pkalarni adekvat ventilyatsiya qilish ta'minlanadi. Kislota-asos holatini va zardob elektrolitlarini tuzatish ko'rsatiladi. Bradikardiya va AV-blokada holatida kattalarga 0,5-1 mg dozada (bolalarga 20-50 mkg/kg) atropin vena ichiga buyuriladi, zarur bo'lganda doza takrorlanadi yoki dastlabki bosqichda 0,05-0,1 mkg/kg/min dozada izoprenalin qo'llaniladi. Erta bosqichdagi o‘tkir intoksikatsiyada sun’iy yurak ritm haydovchisi o‘rnatilishi mumkin. Arterial gipotenziyani vena ichiga suyuqlik yuborish orqali to‘g‘rilash lozim. Zarur bo'lganda adrenalinni yoki dopaminni infuziya qilish tavsiya etiladi. O‘tkir intoksikatsiya holatida glyukagon qo‘llanilishi mumkin. Doza oshirib yuborish oqibatida yurak to'xtaganda bir necha soat davomida reanimatsion chora-tadbirlar talab qilinishi mumkin. Tutqanoq paytida diazepam buyuriladi. Boshqa simptomatik davolash ham amalga oshiriladi.
Metoprolol
Faol ko‘mir buyurish va zarur bo‘lganda oshqozonni yuvish tavsiya etiladi. Atropin (kattalar uchun 0,25-0,5 mg vena ichiga, bolalar uchun 10-20 mkg/kg) oshqozonni yuvishdan oldin buyurilishi kerak (vagus asabini qo‘zg‘atish xavfi tufayli). Zarur bo‘lganda nafas yo‘llarining o'tkazuvchanligini saqlash (intubatsiya) va o'pkalarni adekvat ventilyatsiya qilish amalga oshiriladi. Qon hajmini to'ldirish va glyukoza infuziyasi o'tkaziladi. EKG monitoringi amalga oshiriladi. Vaginal simptomlar mavjud bo'lganda, zarur bo‘lsa, 1-2 mg dozada atropin vena ichiga qo‘llaniladi va kerak bo‘lganda takrorlanadi. Miokard depressiyasi holatida dobuta-min yoki dopamin infuziyasi qo‘llanilishi tavsiya etiladi. Glyukagon 50-150 mkg/kg dozada vena ichiga, har 1 minutda yuborilishi mumkin. Ba’zi hollarda terapiyaga adrenalinni qo‘shish samarali bo‘lishi mumkin. Aritmiya va kengaygan qorinchalar kompleksi (QRS) holatida natriy xlorid yoki natriy bikarbonat eritmalari infuziya qilinadi. Sun’iy yurak ritm haydovchisini o‘rnatish mumkin. Doza oshirib yuborish oqibatida yurak to'xtaganda bir necha soat davomida reanimatsion chora-tadbirlar talab qilinishi mumkin. Bronxospazmni bartaraf etish uchun terbutalin (in'ektsiya yoki inhalatsiya orqali) qo‘llanishi mumkin. Simptomatik davolash amalga oshiriladi.