Ramipril Arterial gipotenziya rivojlangan taqdirda, bemorni yotqizish, oyoqlarini ko‘tarish va zarur bo‘lganda natriy xlorid eritmasini tomir ichiga yuborish kerak. O‘tkinchi gipotenziya reaktsiyasi preparatni keyinchalik qabul qilishga qarshi ko‘rsatma hisoblanmaydi. Yurak yetishmovchiligi va normal yoki past AD bo‘lgan ba’zi bemorlarda ramipril qo‘shimcha sistolik AD pasayishiga olib kelishi mumkin. Ushbu ta’sirni oldindan bilish mumkin, shuning uchun odatda davolashni to‘xtatishga asos bo‘lmaydi. Agar arterial gipotenziya simptomlar bilan namoyon bo‘lsa, doza kamaytirilishi yoki davolash to‘xtatilishi kerak bo‘lishi mumkin. ACF ingibitorlari kabi, ramipril aortal stenoz yoki chap qorinchadan chiqish traktining to‘silishi (masalan, aortal stenoz yoki gipertrofik kardiomiopatiya) bo‘lgan bemorlarga ehtiyotkorlik bilan buyurilishi kerak. Ayrim hollarda ramipril va gidroxlorotiazidning qattiq kombinatsiyasini qo‘llashga gemodinamik ko‘rsatmalar yo‘l qo‘ymasligi mumkin. Anamnezida ACF ingibitorlari bilan bog‘liq bo‘lmagan angionevrotik shishi bo‘lgan bemorlarda ACF ingibitorlarini qabul qilishga javoban angionevrotik shish rivojlanish xavfi yuqori bo‘lishi mumkin. ACF ingibitorlarini qabul qilayotgan, yuqori gidravlik o‘tkazuvchanlikka ega membranalar (masalan, AN69) bilan gemodializ qilinayotgan bemorlarda anafilaktoid reaksiyalar haqida xabarlar mavjud. Bunday hollarda boshqa turdagi membranalar yoki boshqa sinfdagi antigipertenziv vositalarni qo‘llash imkoniyatini ko‘rib chiqish kerak. Kamdan-kam hollarda ACF ingibitorlarini qabul qilayotgan bemorlarda dekstran sulfat yordamida LPNP aferozi paytida hayot uchun xavfli anafilaktoid reaksiyalar rivojlanadi. Bunday reaksiyalarning oldini olish uchun ACF ingibitorlarini har bir aferoz protsedurasi oldidan vaqtincha bekor qilish kerak. ACF ingibitorlarini qabul qilayotgan bemorlarda desensibilizatsiya terapiyasi (masalan, qotilgan hasharotlar zahri) fonida uzoq muddatli anafilaktoid reaksiyalar rivojlanadi. Agar bunday bemorlar desensibilizatsiya davrida ACF ingibitorlarini qabul qilishdan voz kechgan bo‘lsalar, reaktsiyalar kuzatilmagan, ammo ACF tasodifan qabul qilinganida anafilaktoid reaktsiyalar yuzaga kelgan. ACF ingibitorlarini qabul qilish bilan kamdan-kam hollarda bog‘liq bo‘lgan sindrom rivojlanadi, u xolestatik sariqlik yoki gepatit bilan boshlanib, jigar nekroziga o‘tadi va ba’zida o‘lim bilan tugaydi. Ushbu sindromning rivojlanish mexanizmi noma’lum. Ramiprilni qabul qilayotgan bemorlarda sariqlik yoki jigar fermentlarining faolligi sezilarli darajada oshsa, preparatni bekor qilish va simptomlar yo‘qolguncha bemorni shifokor kuzatuvida ushlab turish kerak. ACF ingibitorlari boshqa irqlarga qaraganda negroid irqiga mansub bemorlarda angionevrotik shish rivojlanishiga ko‘proq sabab bo‘ladi. Boshqa ACF ingibitorlari kabi, ramipril negroid irqiga mansub bemorlarda boshqa irqlarga qaraganda ADni pasaytirishda kamroq samarali bo‘lishi mumkin, bu, ehtimol, past renin darajasi bo‘lgan bemorlarning yuqori tarqalishi bilan bog‘liqdir. ACF ingibitorlari qabul qilganda yo‘tal kuzatilishi mumkin. Yo‘tal quruq va doimiy bo‘lib, preparatni bekor qilgandan so‘ng yo‘qoladi. ACF ingibitorlari qabul qilgandan so‘ng yo‘tal paydo bo‘lishi uning differentsial-diagnostik belgisidir. Jarrohlik aralashuvi yoki umumiy anesteziya vositalari bilan davolanayotgan bemorlarda ramipril kompensator renin ajralishi ta’siri ostida angiotenzin II hosil bo‘lishining oldini olishi mumkin. Agar arterial gipotenziya yuqoridagi mexanizm bilan bog‘liq deb hisoblanayotgan bo‘lsa, OZKni oshirish orqali tuzatish mumkin. Qandli diabet bilan og‘rigan va ichish uchun gipoglikemik vositalar yoki insulin qabul qilayotgan bemorlarda ACF ingibitorlari bilan davolashning birinchi oyida qondagi glyukoza darajasini diqqat bilan kuzatish zarur. Dializ o‘tkazishni talab qiluvchi holatlarda preparatni qabul qilish tavsiya etilmaydi, chunki yuqori oqim zichligi bo‘lgan membranalar yordamida dializ bilan davolash fonida ACF ingibitorlari bilan ko‘pincha anafilaktoid reaktsiyalar kuzatiladi. Ushbu kombinatsiya qabul qilinmasligi kerak. Gidroxlorotiazid Buyrak kasalliklari bo‘lgan bemorlarda tiazidlar azotemiyaga olib kelishi mumkin. Buyrak funktsiyasi buzilgan holatda dori vositalarini qabul qilish kümülyativ ta’sirlarga olib kelishi mumkin. Agar buyrak yetishmovchiligi kuchaysa va oqsil bo‘lmagan azot darajasi oshsa, davolash zarurligini diqqat bilan baholash va diuretiklarni qabul qilishni to‘xtatish zarur. Jigar funktsiyasi buzilgan yoki yomonlashayotgan bemorlarda tiazidlarni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak, chunki hatto suv-elektrolit muvozanatining ozgina o‘zgarishi jigar komasiga olib kelishi mumkin. Tiazidlar bilan davolash glyukozaga bo‘lgan tolerantlikni kamaytirishi mumkin. Qandli diabetda insulin yoki peroral gipoglikemik vositalar dozasini moslashtirish zarur bo‘lishi mumkin. Tiazidlar bilan davolash yashirin qandli diabetni keltirib chiqarishi mumkin. Tiazid diuretiklari bilan davolashni xolesterin va triglitseridlar darajasining oshishi bilan bog‘laydilar. Tiazidli diuretiklar qabul qilayotgan ba’zi bemorlarda siydik kislotasi darajasining oshishi yoki podagra belgilarining namoyon bo‘lishi mumkin. Ba’zi bemorlarda tiazidlar bilan davolash siydik kislotasi darajasining oshishiga va/yoki podagra rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Ammo ramipril siydik kislotasini chiqarishni kuchaytirishi va shunday qilib gidroxlorotiazid ta’siri ostida siydik kislotasi darajasining oshishini kamaytirishi mumkin. Tiazidlar, jumladan gidroxlorotiazid, suv-elektrolit muvozanatining buzilishiga (gipokaliemiya, giponatriemiya va gipoxloremik alkaloz) olib kelishi mumkin. Suv-elektrolit muvozanati buzilishining belgilari quyidagilardir: og‘iz qurishi, chanqoqlik, holsizlik, letargiya, uyquchanlik, tashvish, miyalgiya yoki mushak spazmlari, mushaklarning charchashi, arterial gipotenziya, oliguriya, taxikardiya va ko‘ngil aynishi va qayt qilish kabi me’da-ichak buzilishlari. Tiazidli diuretiklarni qo‘llash gipokaliemiyaga olib kelishi mumkin bo‘lsa-da, ramipril bilan bir vaqtda qabul qilinganda diuretiklar tomonidan chaqirilgan gipokaliemiyaning og‘irligi kamayishi mumkin. Gipokaliemiya rivojlanish xavfi jigar sirrozi, yuqori diurezga ega bemorlar, elektrolitlarni peroral ravishda yetarlicha qabul qilmaslik fonida va kortikosteroidlar va AKTG bilan davolashda yuqori bo‘ladi. Tiazidlar siydik bilan kalsiy ionlarini chiqarishni kamaytirishi va bu hatto kalsiy almashinuvining aniq buzilishlarisiz qonda kalsiy darajasining sezilarli oshishiga olib kelishi mumkin. Aniq giperkaltsemiya yashirin giparparatireozni ko‘rsatishi mumkin. Parashchitovid bez funktsiyasini o‘rganishdan oldin tiazidlarni qabul qilishni to‘xtatish kerak. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, tiazidlar buyrak orqali magnezium chiqarilishini oshiradi, bu qonda magnezium darajasining pasayishiga olib kelishi mumkin. Neytropeniya (neytrofillar soni 1000/mkl dan kam) rivojlanishi yoki gumon qilinishi bilan ramipril va gidroxlorotiazidning qattiq dozalash kombinatsiyasini qabul qilishni to‘xtatish kerak. Gidroxlorotiazid antidoping nazoratida ijobiy natija berishi mumkin. Transport vositalari va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga ta’siri Ushbu preparat transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga zaif yoki o‘rtacha ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Ayrim bemorlarda individual reaksiyalar farqlari tufayli transport vositalarini boshqarish, mexanizmlar bilan ishlash va yuqori e’tibor talab qiluvchi boshqa ishlarni bajarish qobiliyati buzilishi mumkin. Bu ayniqsa davolashning boshida va/yoki dozani oshirgandan keyin sezilarli bo‘ladi.