Etilmetilgidroksipiridina suksinat, Armadin® long preparatining tarkibiy qismi sifatida erkin radikal jarayonlarning ingibitori va membrana himoyachisi hisoblanadi. U antihipoksik, stressdan himoyalovchi, nootrop, antiepileptik va anksiolitik ta'sir ko‘rsatadi. Ushbu modda 3-oksipiridinlar sinfiga kiradi.
Ta'sir mexanizmi
Etilmetilgidroksipiridina suksinatning ta'siri uning antioksidant, antihipoksik va membrana himoyasini kuchaytiruvchi xususiyatlariga asoslangan. U lipidlarning peroksid oksidlanishini to'xtatadi, superoksid dismutaza faolligini oshiradi, lipid-oqsil nisbatini yaxshilaydi va hujayra membranalarining tuzilishi va funksiyasini yaxshilaydi.
Shuningdek, u membranaga bog‘liq fermentlar (Ca2+-mustaqil FDE, adenilattsiklaza, asetilxolinesteraza) va reseptor komplekslarining (benzodiazepin, GABA, asetilxolin) faolligini modulyatsiya qiladi, bu esa ligandlar bilan bog‘lanish qobiliyatini oshiradi. Bu biomenbranalarning tuzilma va funksional holatini saqlaydi, neyromediatorlarning transportini yaxshilaydi va sinaptik uzatishni kuchaytiradi. Etilmetilgidroksipiridina suksinat miya dopamini miqdorini oshiradi, kislorod yetishmovchiligi (gipoksiya) sharoitida ATF va kreatinfosfat sintezini kuchaytirib, mitoxondriyal energiya ishlab chiqarish funksiyalarini faollashtiradi.
Ta'sir doirasi
Preparat organizmning turli zararli omillarga (gipoksiya, ishemiya, miya qon aylanishining buzilishi, etanol va antipsixotik vositalar intoksikatsiyasi) nisbatan chidamliligini oshiradi. Koronar qon oqimi tanqisligi sharoitida etilmetilgidroksipiridina suksinat kardiyomiyotsitlarning membrana tuzilishini saqlashga yordam beradi, membrana fermentlarining faolligini rag'batlantiradi va ishemik miokarddagi metabolik va morfologik tuzilmalarni himoya qiladi. Shuningdek, o‘tkir ishemiya sharoitida aerob glikoliz faollashishini qo'llab-quvvatlaydi va kislorod tanqisligi (gipoksiya) sharoitida mitoxondriyal oksidlanish-qaytarilish jarayonlarini tiklashga yordam beradi. Shu bilan birga, u ATF va kreatinfosfat sintezini oshiradi va ishemik miokardning morfologik tuzilmalarini himoya qiladi, ularning funksiyalarini saqlaydi.
Etilmetilgidroksipiridina suksinat miokard infarktining klinik kechishini yaxshilaydi, olib borilayotgan davolash samaradorligini oshiradi va aritmiya hamda yurak ichidagi o‘tkazuvchanlikning buzilishi xavfini kamaytiradi. U ishemiyaga uchragan miokarddagi metabolik jarayonlarni normallashtiradi, nitratlarning antianginal faolligini oshiradi, qonning reologik xususiyatlarini yaxshilaydi va o‘tkir koronar yetishmovchilikda reperfuziya sindromining oqibatlarini kamaytiradi.
Etilmetilgidroksipiridina suksinat o‘tkir pankreatitda fermentativ toksemiya va endogen intoksikatsiyani kamaytiradi, miya metabolizmini va qon aylanishini yaxshilaydi, mikrotsirkulyatsiyani va qonning reologik xususiyatlarini yaxshilaydi, trombotsitlar agregatsiyasini kamaytiradi. Shuningdek, u qonni tashkil etuvchi hujayralarning (eritrotsitlar va trombotsitlar) membrana tuzilishini barqarorlashtiradi va gemoliz rivojlanish ehtimolini kamaytiradi. Preparat gipolipidemik ta’sir ko‘rsatadi, umumiy xolesterin va past zichlikdagi lipoproteinlar (PZL) darajasini pasaytiradi.
Preparatning antistress ta’siri stressdan keyingi xatti-harakatlar va somatovegetativ buzilishlarni normallashtirish, uyqu-vaqtlashish sikllarini qayta tiklash, shuningdek, o‘rganish va xotira jarayonlaridagi buzilishlarni bartaraf etish orqali namoyon bo‘ladi. U miya tuzilmalaridagi distrofik va morfologik o‘zgarishlarni kamaytiradi.
Etilmetilgidroksipiridina suksinat abstinent sindromida kuchli antitoksik ta’sir ko‘rsatadi. U o‘tkir alkogol intoksikatsiyasi bilan bog‘liq nevrologik va neyrotoksik simptomlarni bartaraf etadi, xulq-atvor va vegetativ funksiyalarni tiklaydi, shuningdek, etanolning uzoq muddatli qabul qilinishi va bekor qilinishi natijasida yuzaga kelgan kognitiv buzilishlarni kamaytiradi. Preparat trankvilizatorlar, neyroleptiklar, antidepressantlar, uyqu dorilari va tutqanoqka qarshi vositalarning ta’sirini kuchaytiradi, bu esa ularning dozasini kamaytirishga va nojo‘ya ta’sirlarni kamaytirishga imkon beradi.
Etilmetilgidroksipiridina suksinat ishemiyaga uchragan miokardning funksional holatini yaxshilaydi. Koronar yetishmovchilik sharoitida miokardning ishemiyaga uchragan hududlarida kollateral qon bilan ta’minlanishni oshiradi, kardiyomiyotsitlarning yaxlitligini saqlaydi va ularning funksional faolligini qo‘llab-quvvatlaydi. U miokardning qayta tiklanadigan disfunktsiyasi sharoitida yurak qisqarishini samarali tiklaydi.