Ta'sir mexanizmi
Amoksitsillin — keng ta'sir doirasiga ega bo‘lgan yarim sintetik antibiotik bo‘lib, ko‘plab gram-musbat va gram-manfiy mikroorganizmlarga qarshi faollikka ega. Shu bilan birga, amoksitsillin β-laktamazalar tomonidan parchalanadi, shuning uchun amoksitsillinning ta’sir doirasi ushbu fermentni ishlab chiqaradigan mikroorganizmlarga nisbatan kengaymaydi. Klavulan kislotasi β-laktamaz ingibitori bo‘lib, tuzilishi bo‘yicha penitsillinlarga o‘xshaydi. U penitsillinlar va sefalosporinlarga chidamli mikroorganizmlarda uchraydigan keng doiradagi β-laktamazalarni inaktivatsiya qilish qobiliyatiga ega. Klavulan kislotasi bakteriyalarning plazmidli β-laktamazalariga qarshi samarali bo‘lib, ular bakteriyalarning chidamliligini keltirib chiqaradi, biroq 1-turdagi xromosoma β-laktamazalariga nisbatan samaradorligi pastroq, chunki ular klavulan kislotasi tomonidan ingibitsiya qilinmaydi.
Klavulan kislotasining mavjudligi Augmentin® CP preparatida amoksitsillinni β-laktamazalar tomonidan parchalanishdan himoya qiladi, bu esa amoksitsillinning antibakterial spektrini kengaytiradi. Augmentin® CP tarkibidagi amoksitsillinning sekin chiqarilishi penitsillin bilan bog‘lanadigan oqsillarga (PRSP) bog‘liq bo‘lgan rezistentlikka ega Streptococcus pneumoniae shtammlarining sezgirligini saqlab qolishga imkon beradi. Augmentin® CP penitsillinga chidamli S. pneumoniae (minimal inhibitiv konsentratsiya (MIK) ≥2 mg/l bo‘lgan shtammlar)ga nisbatan samaradorligini namoyish etgan.
Amoksitsillin va klavulan kislotasi kombinatsiyasining in vitro faolligi
Amoksitsillin va klavulan kislotasi kombinatsiyasiga odatda sezgir bakteriyalar:
Gram-musbat aeroblar: Bacillus anthracis, Enterococcus faecalis, Listeria monocytogenes, Nocardia asteroides, Streptococcus pneumoniae¹ ², Streptococcus pyogenes¹ ², Streptococcus agalactiae¹ ², Streptococcus Viridans guruhi², boshqa β-gemolitik streptokokklar¹ ², Staphylococcus aureus (metsillinga sezgir)¹, Staphylococcus saprophyticus (metsillinga sezgir), Staphylococcus (koagulaza-salbiy, metsillinga sezgir).
Gram-manfiy aeroblar: Bordetella pertussis, Haemophilus influenzae¹, Helicobacter pylori, Moraxella catarrhalis¹, Neisseria gonorrhoeae, Pasteurella multocida, Vibrio cholerae.
Gram-musbat anaeroblar: Clostridium spp., Peptococcus niger, Peptostreptococcus magnus, Peptostreptococcus micros, Peptostreptococcus spp.
Gram-manfiy anaeroblar: Bacteroides fragilis, Bacteroides spp., Capnocytophaga spp., Eikenella corrodens, Fusobacterium nucleatum, Fusobacterium spp., Porphyromonas spp., Prevotella spp.
Boshqalar: Borrelia burgdorferi, Leptospira icterohaemorrhagiae, Treponema pallidum.
Amoksitsillin va klavulan kislotasi kombinatsiyasiga qarshi rezistentlik rivojlanishi mumkin bo‘lgan bakteriyalar:
Gram-manfiy aeroblar: Escherichia coli¹, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae¹, Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Proteus spp., Salmonella spp., Shigella spp.
Gram-musbat aeroblar: Corynebacterium spp., Enterococcus faecium.
Amoksitsillin va klavulan kislotasi kombinatsiyasiga tabiiy chidamli bakteriyalar:
Gram-manfiy aeroblar: Acinetobacter spp., Citrobacter freundii, Enterobacter spp., Hafnia alvei, Legionella pneumophila, Morganella morganii, Providencia spp., Pseudomonas spp., Serratia spp., Stenotrophomonas maltophilia, Yersinia enterocolitica.
Boshqalar: Chlamydia pneumoniae, Chlamydia psittaci, Chlamydia spp., Coxiella burnetti, Mycoplasma spp.
¹ Ushbu bakteriyalar turlariga nisbatan amoksitsillin va klavulan kislotasi kombinatsiyasining klinik samaradorligi klinik tadqiqotlarda ko‘rsatilgan.
² Ushbu bakteriyalarning shtammlari β-laktamaza ishlab chiqarmaydi. Amoksitsillin monoterapiyasida sezgirlik kombinatsiyaga nisbatan ham sezgirlikni taxmin qilishga imkon beradi.
Rezistentlik va ko‘ndalang rezistentlik
Amoksitsillin to‘g‘ridan-to‘g‘ri boshqa β-laktam antibiotiklar, shuningdek, β-laktam antibiotiklarining ingibitorlari va sefalosporinlar bilan kombinatsiyalariga nisbatan ko‘ndalang rezistentlikni ko‘rsatadi. Klavulan kislotasi amoksitsillinni β-laktamazalar tomonidan parchalanishdan himoya qiladi. Augmentin® CP ning sekin chiqarilishi penitsillin bilan bog‘lanadigan oqsillarning modifikatsiyasi tufayli rezistent bo‘lgan mikroorganizmlarga qarshi amoksitsillinning samaradorligini oshiradi.