Биапенем-Джиэфси®

-

Биапенем-Джиэфси®

Biapenemga yoki karbapenemlar guruhiga mansub boshqa preparatlarga yuqori sezuvchanlik (anamnezda); beta-laktam tuzilishga ega har qanday antibakterial vositaga (masalan, penitsillinlar, sefalosporinlar) nisbatan kuchli gipersezuvchanlik (anafilaktik reaksiyalar, og‘ir teri reaksiyalari); valproat kislotasi preparatlari bilan bir vaqtda qo‘llash; 18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar. Ehtiyotkorlik bilan: bronxial astma mavjud bo‘lsa yoki bemorning yaqin qarindoshlari orasida allergik reaksiyalarga moyillik (toshma, qo‘tir va boshqalar) kuzatilgan bo‘lsa; og‘ir buyrak yetishmovchiligi; keksalar; parenteral oziqlanishdagi bemorlar, og‘iz orqali ovqat qabul qilish imkoniyati cheklangan, umumiy sog‘lig‘i qoniqarsiz; tutqanoq paydo bo‘lishiga moyillik yaratadigan va tutqanoq faolligi chegarasini pasaytiradigan MS kasalliklari, anamnezda epilepsiya.

18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlarda qo‘llash mumkin emas.

Davolashni boshlashdan oldin bemorning anamnezida biapenem, boshqa karbapenem antibiotiklar va boshqa beta-laktam antibiotiklarga, shuningdek, boshqa allergik shakllarga (allergik rinit, bronxial astma, ürtiker) nisbatan allergik reaksiyalar mavjudligini aniqlash kerak. Karbapenemlar va boshqa beta-laktam antibiotiklar — penisillinlar va sefalosporinlar o‘rtasida qisman o‘zaro allergiya mavjudligi haqida ma’lumotlar bor. Infuziyani boshlashdan oldin allergik reaksiyalar rivojlanishi ehtimoli tufayli zarur shoshilinch yordam vositalarini tayyorlash lozim. Bemor infuziya jarayonining boshidan oxirigacha tinch holatda bo‘lishi kerak va uning ahvoli, ayniqsa, preparatni kiritishning boshida diqqat bilan kuzatilishi zarur. Agar allergik reaksiya rivojlansa (masalan, diskomfort, og‘izda noxushlik, hushtakli nafas olish, bosh aylanishi, ichak harakatlari, quloqlarda shovqin, terlash), preparat kiritilishini to‘xtatish va tegishli choralar ko‘rish kerak. Jiddiy anafilaktik reaksiyalar zudlik bilan adrenalinni kiritishni talab qiladi. Zarur hollarda kislorod, GKS qo‘llash va nafas olish funksiyasini qo‘llab-quvvatlash (shu jumladan intubatsiya) kerak. Agar quyidagi simptomlar paydo bo‘lsa: isitma, eritema, qichishish, ko‘zlarning giperemiyasi, stomatit va boshqalar, preparatni qo‘llashni to‘xtatish va tegishli davolashni boshlash kerak. Davolash davrida bemorning holatini sinchkovlik bilan kuzatish kerak. Agar isitma, yo‘tal, jismoniy zo‘riqish paytida nafas qisishi, nafas olishda qiyinchilik kabi simptomlar paydo bo‘lsa, imkon qadar tezroq ko‘krak qafasi rentgenografiyasini o‘tkazish kerak. Agar interstitsial pnevmoniya yoki o‘pka eozinofil infiltratsiyasi belgilari mavjud bo‘lsa, preparatni qo‘llashni to‘xtatish va GKS ni o‘z ichiga olgan tegishli davolashni tayinlash kerak. Ko‘pgina keng ta’sir doirasiga ega antibakterial preparatlar bilan davolashda Clostridium difficile bilan bog‘liq diareya rivojlanishi mumkin, bu diareya yengil yoki og‘ir shaklda kechishi mumkin, hatto o‘lim bilan yakunlanishi ham mumkin. Biapenem bilan davolash davomida diareya paydo bo‘lsa, Clostridium difficile bilan bog‘liq diareya tashxisini tasdiqlash kerak. Ushbu holat rivojlanishini aniqlash uchun bemorni sinchkovlik bilan kuzatish lozim, chunki antibakterial preparatlarni qo‘llash to‘xtatilgandan keyin 2 oydan ortiq vaqt o‘tgach ham ushbu holatlar qayd etilgan. Agar Clostridium difficile bilan bog‘liq diareya gumon qilinsa yoki tasdiqlansa, Clostridium difficile ni bostirish uchun mo‘ljallanganlardan tashqari antibakterial preparatlar bekor qilinishi kerak. Ichak peristaltikasini sekinlashtiruvchi preparatlarni qo‘llash mumkin emas. Kuchli infeksiyalarga qarshi kurashda biapenemning samaradorligini saqlab qolish va rezistentlik rivojlanishining oldini olish uchun preparat klinik amaliyotda faqat biapenemga sezgir mikroorganizmlar keltirib chiqargan infektsiyalarni davolashda qo‘llanilishi kerak va davolash kursi zarur minimal muddat bilan cheklanishi lozim. Bemor holatini superinfektsiya rivojlanishi mumkinligiga e’tibor qaratish kerak va bunday holatda tegishli choralar ko‘rish zarur. Biapenemni markaziy asab tizimi kasalliklari bo‘lgan bemorlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak, chunki bu holatlar tutqanoqlarga moyillikni oshiradi, tutqanoq faoliyatining pasayishiga olib keladi va anamnezida epilepsiyasi bo‘lgan bemorlarda, shuningdek, buyrak faoliyati buzilgan bemorlarda ehtiyotkorlikni talab qiladi. Davolash davomida bemorning holatini sinchkovlik bilan kuzatish kerak. Agar CNS bilan bog‘liq simptomlar paydo bo‘lsa, preparatni qo‘llashni darhol to‘xtatish va tegishli choralar ko‘rish kerak. Biapenemni qo‘llash fonida jigar faoliyati buzilish xavfi (transaminazlar faolligining oshishi, giperbilirubinemiya, sariqlik, fulminant gepatit) mavjudligi sababli bemorning holatini nazorat qilish va jigar faoliyatini laborator tekshiruvlardan o‘tkazish kerak. Ushbu simptomlar paydo bo‘lganda biapenemni qo‘llashni zudlik bilan to‘xtatish va tegishli davolashni boshlash kerak. Biapenem bilan davolash davomida bemorning buyrak funksiyasini muntazam tekshirish va laborator tekshiruvlardan o‘tkazish kerak. Agar buyrak faoliyati buzilishlari aniqlansa (o‘tkir buyrak yetishmovchiligi va boshqa og‘ir buyrak kasalliklari), biapenemni qo‘llashni to‘xtatish va tegishli davolashni boshlash kerak. Davolash davomida qon laborator tahlillari o‘tkazilishi kerak. Agar agranulositoz, panцitopeniya, leykopeniya, trombocitopeniya yoki gemolitik anemiya aniqlansa, biapenem qo‘llash to‘xtatilishi kerak va tegishli davolash qo‘llanilishi zarur. Qariyalarda ko‘plab fiziologik funksiyalar kamayganligi sababli, nojo‘ya ta’sirlarning kuchayish xavfi yuqori ekanini hisobga olish kerak. Bu guruh bemorlarda K vitamini tanqisligi natijasida qon ketishiga moyillik oshishi mumkin. Yutish qiyin bo‘lgan yoki parenteral ovqatlanishda bo‘lgan, umumiy holati yomon bemorlarda bemorning holatini diqqat bilan kuzatish kerak, chunki K vitamini yetishmovchiligi simptomlari paydo bo‘lishi mumkin. Biapenemni qo‘llashda siydikdagi glyukoza konsentratsiyasini aniqlashda Benedikt, Feling yoki KliniTest reaktivlaridan foydalanganda yolg‘on musbat natijalar olinishi mumkin. Biapenemni qo‘llaganda Kumbs sinamasida ham yolg‘on musbat natijalar olinishi mumkin. Transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Biapenemni qo‘llashda nojo‘ya ta’sirlar rivojlanishi, psixomotor reaksiyalar tezligiga ta’sir qilishi, transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Karbapenemlar, jumladan biapenem bilan val'proev kislotasini bir vaqtda qo'llash qon plazmasidagi val'proev kislotasining kontsentratsiyasini subterapevtik qiymatlarga kamaytiradi, bu esa sudorga rivojlanish xavfini oshiradi. Bu o'zaro ta'sir mexanizmi noma'lum. Biapenem va val'proev kislotasi preparatlarini bir vaqtda qo'llash qarshi ko'rsatilgan.

Karapenemlar sinfiga mansub antibiotik, parenteral qo'llanish uchun mo'ljallangan, imipenem va meropenemga qaraganda odamning dehidropeptidaza-1 (DGP-1)ga chidamliligi yuqori (C1 pozitsiyasidagi 1β-metil guruh tufayli). Biapenem aerob gramijobiy, grammanfiy va anaerob bakteriyalarga qarshi keng spektrli bakteritsid ta'sir ko'rsatadi, jumladan, imipenem, meropenem, seftazidim, ofloksatsin, gentamitsinga chidamli Pseudomonas aeruginosa va Bacteroides fragilisga qarshi samarali. Biapenem, boshqa beta-laktam antibiotiklari kabi, bakterial hujayra devorini shakllantiruvchi murein (peptidoglikan) sintezini inhibe qiladi va bakterial hujayraning o'limiga olib keladi. Biapenem turli penitsillinni bog'laydigan oqsillarga (PBO) yuqori afinitetga ega: metisillinrezistent Staphylococcus aureus (MRSA)ning PBO1 va PBO4, shuningdek Escherichia coli va Pseudomonas aeruginosa ning PBO2 va PBO4. Biapenem gramijobiy va grammanfiy bakteriyalarga nisbatan aniq postantibiotik effekt (ya'ni, dorivor moddaning konsentratsiyasi MBKdan pastga tushgandan keyin mikrob o'sishining bostirilishi) namoyon qilgan. Biapenemga chidamlilik mekanizmi o'rganilmagan. Klinik qo'llanish tajribasi bilan tasdiqlangan patogen mikroorganizmlarga ta'siri: gramijobiy aeroblar - Staphylococcus spp. (MRSA bundan mustasno), Streptococcus spp., jumladan Streptococcus pneumoniae, Enterococcus spp. (E. faecium bundan mustasno); grammanfiy aeroblar - Moraxella spp., E. coli, Citrobacter spp., Klebsiella spp., Enterobacter spp., Serratia spp., Proteus spp., Haemophilus influenzae, Pseudomonas aeruginosa, Acinetobacter spp.; gramijobiy anaeroblar - Peptostreptococcus spp.; grammanfiy anaeroblar - Bacteroides spp., Prevotella spp., Fusobacterium spp.

Biapenem Sog‘lom ko‘ngillilarga (n=5) 150 mg, 300 mg va 600 mg biapenem tomir ichiga 60 daqiqa davomida bir martalik infuziya qilganda, qon plazmasidagi konsentratsiyasi dozaga mutanosib ravishda oshgan va deyarli chiziqli bo‘lgan. Xuddi shunday, AUC ham dozaning oshishi bilan deyarli chiziqli tarzda ortgan. Takroriy tomir ichiga infuziyada biapenem farmakokinetikasi bir martalik infuziyaga deyarli to‘liq mos kelgan va kumulyatsiya kuzatilmagan. Biapenemning qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi minimal bo‘lib, 300 mg bir martalik doza qabul qilinganda 3.7% ni tashkil etadi. Tomir ichiga yuborilgandan keyin biapenem tez va yaxshi taqsimlanib, ko‘pgina to‘qimalarga (masalan, o‘pka, bachadon (miyometriy, endometriy), tuxumdon) va organizm suyuqliklariga (masalan, balg‘am, plevral suyuqlik, peritoneal suyuqlik) kiradi. In’ektsiyadan keyin 6 soat davomida biapenemning balg‘amdagi kontsentratsiyasi 0.1 dan 2.5 mkg/g gacha bo‘lgan. 300 mg dozada biapenemni bir martalik tomir ichiga yuborilgandan keyingi Cmax qiymati (0.5-2 soat davomida): kichik tos ekssudatida — 9.6 mkg/ml, peritoneal suyuqlikda — 9 dan 24 mg/l gacha, plevral suyuqlikda — 4.4 dan 9.5 mg/l gacha va interstitsial suyuqlikda — 9.6 mg/l gacha bo‘lgan. Sog‘lom ko‘ngillilarda 150 mg, 300 mg va 600 mg biapenemning bir martalik tomir ichiga infuziyasidan keyin (takroriy dozalarda 300 mg va 600 mg da) qon plazmasida biapenem metabolitlari aniqlanmagan. Bir martalik va takroriy yuborishda, buyraklar orqali chiqarilgan umumiy metabolitlar miqdori 9.7-23.4% ni tashkil etgan va ularning antibakterial faolligi yo‘q edi. Biapenem asosan klubochkalar filtratsiyasi orqali buyraklardan chiqariladi, kichik miqdori esa ichak orqali chiqariladi. Buyrak klirensi 6.63 l/soat. Sog‘lom ko‘ngillilarda (n=5) bir martalik tomir ichiga infuziyadan keyin 2 soatdan keyin siydikdagi biapenemning o‘rtacha konsentratsiyasi 150 mg dozada 325.5 mkg/ml, 300 mg dozada 584.8 mkg/ml va 600 mg dozada 1105.1 mkg/ml ni tashkil etgan; 8-12 soatdan keyin esa mos ravishda 2.4 mkg/ml, 4.7 mkg/ml va 21.4 mkg/ml bo‘lgan. Biapenemning buyraklar orqali chiqarilishi 0-12 soat davomida mos ravishda 62.1%, 63.4% va 64% ni tashkil etgan.

Biapenemga sezgir mikroorganizmlar tomonidan chaqirilgan yuqumli-yallig‘lanish kasalliklari: pnevmoniya; siydik chiqarish tizimi infektsiyalari (murakkab sistit, pielonefrit); peritonit; surunkali respirator kasalliklar.

Homiladorlik va emizish davrida qo'llash mumkin emas.

Jigar kasalliklari bo‘lgan bemorlarda biapenemning farmakokinetikasi o‘rganilmagan.

O‘ta og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi. Gemodializda bo‘lgan bemorlarga dozani tuzatish rejimi talab qilinadi.

Keksa yoshdagi bemorlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Dozalash rejimini o‘zgartirish zarur bo‘lishi mumkin.