Бисам

-

Бисам

Amlodipin - Beqaror stenokardiya (Printsmetal stenokardiyasidan tashqari); miokard infarktidan keyin gemodinamik jihatdan beqaror yurak yetishmovchiligi; klinik jihatdan ahamiyatli aorta stenozi. Bisoprolol - O‘tkir yurak yetishmovchiligi yoki dekompensatsiya bosqichidagi surunkali yurak yetishmovchiligi, inotrop terapiyani talab qiladi; II va III darajadagi AV-blokada elektrokardiostimulyatorsiz; SSU; sinoatrial blokada; yaqqol bradikardiya (YUR <60 zarba/min); bronxial astma yoki XOBLning og‘ir shakllari; periferik arterial qon aylanishining og‘ir buzilishlari yoki Reyno sindromi; feoxromotsitoma (alfa-adrenoblokatorlar bilan bir vaqtda qo‘llanmagan holda); metabolik atsidoz. Amlodipin/bisoprolol kombinatsiyasi - Jiddiy arterial gipotenziya (sistolik AB 100 mm simob ustunidan past); shok (shu jumladan kardiogen); 18 yoshgacha (samaradorlik va xavfsizlik aniqlanmagan); amlodipin, boshqa dihidropiridin hosilalari, bisoprololga yuqori sezuvchanlik. Ehtiyotkorlik bilan - Surunkali yurak yetishmovchiligi (shu jumladan, ishemik bo‘lmagan etiologiyali III-IV FK bo‘yicha NYHA klassifikatsiyasi), jigar yetishmovchiligi, buyrak yetishmovchiligi, gipertireoz, 1-tur qandli diabet, qondagi glyukoza miqdorining sezilarli tebranishlari bilan kechuvchi qandli diabet, I darajali AV-blokada, Printsmetal stenokardiyasi, arterial gipotenziya, aorta stenozi, mitral stenozi, o‘tkir miokard infarkti (birinchi 28 kundan keyin), periferik arteriyalarning okklyuzion kasalliklari, psoriaz (shu jumladan, anamnezda), ochlik (qat'iy dieta), feoxromotsitoma (alfa-adrenoblokatorlar bilan bir vaqtda qo‘llangan holda), bronxial astma va XOBL, bir vaqtda desensibilizatsiya davosi, umumiy anesteziya o‘tkazish, keksa yosh.

18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlarda preparatni qo‘llash tavsiya etilmaydi, chunki samaradorlik va xavfsizlik bo‘yicha ma'lumotlar yo‘q.

Yurak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga amlodipinni ehtiyotkorlik bilan qabul qilish kerak. NYHA tasnifi bo‘yicha III-IV FK yurak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda amlodipin o‘pka shishi xavfini oshiradi, bu surunkali yurak yetishmovchiligi belgilari yomonlashishi bilan bog‘liq emas. Bisoprolol bilan davolashni to‘satdan to‘xtatmaslik kerak, ayniqsa, agar bemorda IBS mavjud bo‘lsa, faqat preparatni bekor qilish uchun aniq ko‘rsatmalar mavjud bo‘lsa bundan mustasno. Bisoprololni to‘satdan bekor qilish yurak-qon tomir patologiyasining vaqtinchalik yomonlashuviga olib kelishi mumkin. Bisoprolol ni arterial gipertenziya yoki stenokardiya bilan yurak yetishmovchiligi bilan birga bo‘lgan bemorlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Boshqa beta-adrenoblokatorlar kabi, bisoprolol ham allergenlarga nisbatan sezuvchanlikni oshirishi va anafilaktik reaktsiyalarni kuchaytirishi mumkin, shuning uchun desensibilizatsiya terapiyasini bir vaqtda olib borishda ehtiyotkorlik talab qilinadi. Epinefrin qo‘llanishi har doim kutilgan terapevtik ta'sirni bermasligi mumkin. Bisoprololni qo‘llashda tireotoksikoz simptomlari yashirin bo‘lishi mumkin. Feoxromotsitoma bo‘lgan bemorlarga bisoprolol faqat alfa-adrenoblokatorlar bilan birga buyurilishi kerak. Umumiy anesteziya o‘tkazishdan oldin anesteziolog bemor tomonidan beta-adrenoblokatorlar qabul qilinayotganidan xabardor bo‘lishi kerak. Agar jarrohlik aralashuvidan oldin beta-adrenoblokatorni bekor qilish zarur bo‘lsa, bu jarayonni asta-sekin bajarish va anesteziyadan taxminan 48 soat oldin to‘xtatish kerak. Bronxial astma yoki XOBL bo‘lgan bemorlarda bronxodilatatorlarni bir vaqtda qo‘llash ko‘rsatiladi. Bronxial astma bilan og‘rigan bemorlarda nafas yo‘llari qarshiligi ortishi mumkin, bu beta2-adrenomimetiklarning yuqori dozasi talab qiladi. Beta1-adrenoblokatorlar nafas olish funktsiyasiga neselektiv beta-adrenoblokatorlarga qaraganda kamroq ta'sir ko‘rsatishiga qaramay, agar ularni qo‘llash uchun aniq klinik sabablar bo‘lmasa, XOBL bilan og‘rigan bemorlarda har qanday beta-adrenoblokatorlardan foydalanishdan saqlanish kerak. Klinik zarurat bo‘lgan taqdirda, bisoprololni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. XOBL bilan og‘rigan bemorlarda bisoprolol bilan davolashni minimal mumkin bo‘lgan dozadan boshlash kerak. Yangi simptomlar (masalan, hansirash, jismoniy yuklamaga nisbatan bardoshlikning pasayishi, yo‘tal) paydo bo‘lishini diqqat bilan kuzatish kerak. Transport vositalarini boshqarish qobiliyatiga ta'siri: Davolash davrida transport vositalarini boshqarish va yuqori diqqat jamlash va tez psixomotor reaktsiyalar talab qiladigan texnik murakkab mexanizmlar bilan ishlashda ehtiyotkorlik talab qilinadi.

Amlodipin Amlodipinni tiazid diuretiklari, beta-adrenoblokatorlar, uzoq ta'sir qiluvchi nitratlar, til ostiga qo'llanadigan nitroglitserin preparatlari, NVPV, antibiotiklar va og'iz orqali qabul qilinadigan gipoglikemik vositalar bilan birga qo'llash xavfsiz deb hisoblanadi. Amlodipinni CYP3A4 ingibitorlari bilan bir vaqtda ehtiyotkorlik bilan qo'llash kerak. Kuchli va o'rtacha CYP3A4 ingibitorlari (masalan, proteaza ingibitorlari, verapamil yoki diltiazem, azollar guruhidagi zamburug'larga qarshi dorilar, eritromitsin yoki klaritromitsin kabi makrolidlar) amlodipinning plazmadagi konsentratsiyasini klinik jihatdan muhim darajaga oshirishi mumkin. CYP3A4 induktorlari bilan (masalan, rifampitsin, delik qora murch) bir vaqtda qo'llash amlodipinning plazmadagi konsentratsiyasini kamaytirishi mumkin, shuning uchun ehtiyotkorlik talab etiladi. Amlodipin 10 mg va simvastatin 80 mg birga ko'p martalab qo'llanganda, simvastatin ekspozitsiyasi 77% ga oshadi. Amlodipin qabul qilayotgan bemorlarga simvastatin dozasini 20 mg/kun dan oshirmaslik tavsiya etiladi. Greyfurt sharbati, tsimetidin, alyuminiy/magniy (antatsid tarkibida) va sildenafil amlodipinning farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi. Amlodipin boshqa gipotenziv vositalarning antigipertenziv ta'sirini kuchaytirishi mumkin. Amlodipin atorvastatin, digoksin, etanol (alkogol ichimliklar), varfarin farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi va laboratoriya ko'rsatkichlariga ta'sir qilmaydi. Amlodipin bilan bir vaqtda qo'llanganda qon zardobida takrolimus konsentratsiyasi oshishi mumkin, lekin bu o'zaro ta'sirning farmakokinetik mexanizmi to'liq o'rganilmagan. Takrolimusning toksik ta'sirini oldini olish uchun amlodipin bilan birga qo'llashda qon plazmasidagi takrolimus miqdorini nazorat qilish va kerak bo'lsa, takrolimus dozasini moslashtirish tavsiya etiladi. Klaritromitsin CYP3A4 izofermentining ingibitori hisoblanadi. Amlodipin va klaritromitsinni bir vaqtda qo'llash arterial gipotenziya xavfini oshiradi. Klaritromitsin bilan bir vaqtda amlodipin qabul qilayotgan bemorlarni diqqat bilan kuzatish tavsiya etiladi. Amlodipin va tsiklosporinni buyrak transplantatsiyasidan o'tgan bemorlarga birga qo'llashda qon zardobida tsiklosporin konsentratsiyasini nazorat qilish va zarur bo'lganda uning dozasini kamaytirish lozim. Bisoprolol Verapamil tipidagi sekin kalsiy kanallari blokatorlari va, kamroq darajada, diltiazem bisoprolol bilan bir vaqtda qo'llanganda, miokardning siqilish qobiliyatini kamaytirishi, arterial bosimni sezilarli darajada pasaytirishi va AV-o'tkazuvchanlik buzilishiga olib kelishi mumkin. Bisoprolol Verapamilni v/v kiritish beta-adrenoblokatorlar qabul qilayotgan bemorlarda aniq arterial gipotenziya va AV-blokadaga olib kelishi mumkin. Markaziy ta'sirga ega gipotenziv vositalar (masalan, klonidin, metildopa, moksonidin, rilmenidin) bisoprolol bilan birga qo'llanganda yurak qisqarishlar sonining kamayishi, yurak chiqarilish hajmining pasayishi va markaziy simpatik tonusning pasayishi tufayli vazodilatatsiyaga olib kelishi mumkin. Keskin bekor qilish, ayniqsa beta-adrenoblokatorlar bekor qilinishidan oldin, "rikoshet" arterial gipertenziya xavfini oshirishi mumkin. Dihidropiridin hosilasi bo'lgan sekin kalsiy kanallari blokatorlari (masalan, nifedipin) bisoprolol bilan bir vaqtda qo'llanganda arterial gipotenziya rivojlanish xavfini oshirishi mumkin. Surunkali yurak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda yurak qisqarish funksiyasining keyinchalik yomonlashishi xavfi istisno qilinmaydi. I sinf antiaritmik vositalar (masalan, xinidin, dizopiramid, lidokain, fenitoin, flekainid, propafenon) bisoprolol bilan birga qo'llanganda AV-o'tkazuvchanlik va miokard qisqarish qobiliyatini kamaytirishi mumkin. III sinf antiaritmik vositalar (masalan, amiodaron) AV-o'tkazuvchanlik buzilishini kuchaytirishi mumkin. Parasimpatomimetiklar bisoprolol bilan birga qo'llanganda AV-o'tkazuvchanlik buzilishini kuchaytirishi va bradikardiya xavfini oshirishi mumkin. Mahalliy qo'llaniladigan beta-adrenoblokatorlar (masalan, glaukoma uchun ko'z tomchilari) bisoprololning tizimli ta'sirini kuchaytirishi mumkin (ADni pasaytirish, yurak qisqarishlar sonining kamayishi). Insulin yoki og'iz orqali qabul qilinadigan gipoglikemik vositalarning gipoglikemik ta'siri kuchayishi mumkin. Gipoglikemiya belgilaridan biri bo'lgan taxikardiya maskalanishi mumkin, va bu o'zaro ta'sir asosan noselektiv beta-adrenoblokatorlar bilan qo'llanganda ehtimolligi yuqori. Umumiy anesteziya vositalari reflektorli taxikardiyani kamaytirishi va arterial gipotenziya xavfini oshirishi mumkin. Yurak glikozidlari bisoprolol bilan birga qo'llanganda impuls o'tkazish vaqtini oshirishi va bradikardiya rivojlanishiga olib kelishi mumkin. NVPV bisoprololning antigipertenziv ta'sirini kamaytirishi mumkin. Bisoprololni beta-adrenomimetiklar (masalan, izoprenalin, dobutamin) bilan birga qo'llash ikkala preparat ta'sirining pasayishiga olib kelishi mumkin. Alfa- va beta-adrenoretseptorlarga ta'sir qiluvchi adrenomimetiklar (masalan, norepinefrin, epinefrin) bilan kombinatsiyalangan holda qo'llashda bu vositalarning alfa-adrenoretseptorlari ishtirokida vazokonstriktor ta'siri kuchayishi va AD oshishi mumkin. Bu o'zaro ta'sir asosan noselektiv beta-adrenoblokatorlar bilan ko'proq ehtimolga ega. Gipotenziv vositalar, shuningdek, boshqa gipotenziya ta'siriga ega vositalar (masalan, tritsiklik antidepressantlar, barbituratlar, fenotiazinlar) bisoprololning gipotenziv ta'sirini kuchaytirishi mumkin. Mefloxin bilan birga qo'llanganda bradikardiya rivojlanish xavfi ortadi. MAO ingibitorlari (MAO B ingibitorlaridan tashqari) beta-adrenoblokatorlarning antigipertenziv ta'sirini kuchaytirishi mumkin. Bir vaqtda qo'llash gipertonik kriz rivojlanishiga ham olib kelishi mumkin. Rifampitsin bisoprololning T1/2 vaqtini qisqartiradi; odatda, dozani to'g'rilash talab qilinmaydi. Ergotamin hosilalari bisoprolol bilan bir vaqtda qo'llanganda periferik qon aylanishining buzilishi xavfini oshirishi mumkin.

Kombinatsiyalangan antigipertenziv preparat bo‘lib, kuchli antigipertenziv va antianginal ta’sirga ega. Ushbu ta’sirlar ikki faol moddaning – sekin kalsiy kanallari blokatori amlodipin va selektiv beta1-adrenoblokator bisoprololning o‘zaro bir-birini to‘ldiruvchi ta’siri bilan bog‘liq. Amlodipin kalsiy kanallarini bloklaydi, kalsiy ionlarining hujayraga, asosan, tomirlarning silliq mushak hujayralariga (kardiomiotsitlarga nisbatan) kirishini kamaytiradi. Antigipertenziv ta’siri tomirlarning silliq mushaklariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri bo‘shashtiruvchi ta’siri bilan bog‘liq, bu umumiy periferik tomir qarshiligining (OPSS) kamayishiga olib keladi. Antianginal ta’sirining mexanizmi to‘liq o‘rganilmagan, ammo ikki ta’sir bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin: Periferik arteriolalarni kengaytirish OPSSni pasaytiradi va postnagruzka kamayadi. Amlodipin reflektor taxikardiyani keltirib chiqarmaydi, bu esa miokardning energiya va kislorodga bo‘lgan ehtiyojini kamaytiradi. Yirik koronar arteriyalar va arteriolalarni kengaytirish miokardning normal va ishemik zonalarini kislorod bilan ta’minlanishini yaxshilaydi, bu ayniqsa koronar arteriyalar spazmlari paytida muhimdir (masalan, Prinsmetall stenokardiyasi yoki beqaror stenokardiyada). Arterial gipertenziya bilan og‘rigan bemorlarda preparatning sutkalik dozasi klinik ahamiyatli bosimni 24 soat davomida pasaytiradi (bemorning yotgan va turgan holatida). Amlodipinning antigipertenziv ta’siri sekin rivojlanib, qon bosimining keskin tushishiga olib kelmaydi. Stenokardiyali bemorlarda preparatning sutkalik dozasi jismoniy yuklamani oshiradi, stenokardiya tutishlarining boshlanishini kechiktiradi, ST segmentining sezilarli darajada tushishini kamaytiradi va stenokardiya tutishlari chastotasi hamda nitroglitserin iste’molini kamaytiradi. Amlodipin qon zardobidagi lipidlar, glyukoza va siydik kislotasi konsentratsiyasiga salbiy ta’sir ko‘rsatmaydi. Bisoprolol – selektiv beta1-adrenoblokator, simpatomimetik faollikdan mahrum va membrana barqarorlashtiruvchi ta’sirga ega emas. Uning beta2-adrenoretseptorlarga (bronxlar va tomirlarning silliq mushaklarida hamda metabolizmni tartibga soluvchi retseptorlarga) qarshi ta’siri juda zaif, shuning uchun bisoprolol na nafas yo‘llarining qarshiligiga, na beta2-adrenoretseptorlari bilan bog‘liq metabolik jarayonlarga ta’sir qiladi. Preparatning beta1-adrenoretseptorlarga tanlovli ta’siri terapevtik diapazondan tashqarida ham saqlanadi. Bisoprolol kuchli manfiy inotrop ta’sirga ega emas. Preparatning maksimal ta’siri ichga qabul qilingandan keyin 3-4 soatdan keyin kuzatiladi va bir martalik sutkalik qabul qilishda ta’siri 24 soat davomida saqlanib turadi, chunki uning plazmadagi yarim chiqarilish davri (T1/2) 10-12 soatni tashkil qiladi. Odatda, maksimal antigipertenziv ta’sir 2 hafta ichida rivojlanadi. Bisoprolol beta1-adrenoretseptorlarini bloklash orqali simpatoadrenal tizimning faolligini pasaytiradi. IShemiya kasalligi (IBS) bo‘lgan bemorlarda yurak urish tezligini sekinlashtiradi, yurakning chiqarish hajmini kamaytiradi va natijada, miokardning kislorodga bo‘lgan ehtiyojini pasaytiradi. Uzoq muddatli davolashda dastlabki OPSS kamayadi. Plazmadagi renin faolligining kamayishi bisoprololning antigipertenziv ta’sirining bir komponenti sifatida ko‘riladi.

Amlodipin Amlodipin ichga qabul qilingandan keyin yaxshi so‘riladi. Qon plazmasida Cmax ga 6-12 soatda erishiladi. Preparat ovqat bilan qabul qilinganda uning so‘rilishiga ta’sir qilmaydi. Mutlaq biokiraolishligi 64-80% ni tashkil etadi. Ko'rinadigan Vd taxminan 21 l/kg. Qon plazmasidagi Css (5-15 ng/ml) preparat qabul qilina boshlangandan so‘ng 7-8 kunda erishiladi. In vitro tadqiqotlar qon plazmasi oqsillari bilan bog'lanish 93-98% ni tashkil qilishini ko'rsatgan. Amlodipin jigarda intensiv metabolizmga uchraydi. Qabul qilingan dozaning taxminan 90% i nofaol piridin hosilalariga aylanadi. Qabul qilingan dozaning taxminan 10% i o‘zgarmagan holda siydik orqali chiqariladi. Nofaol metabolitlarning taxminan 60% i buyraklar orqali, 20-25% i esa ichak orqali chiqariladi. Qon plazmasidagi konsentratsiya ikki fazali kamayishni namoyish qiladi. Yakuniy T1/2 taxminan 35-50 soatni tashkil etadi, bu preparatni kuniga bir marta qabul qilish imkonini beradi. Umumiy klirens 7 ml/min/kg (60 kg og'irlikdagi bemor uchun 25 l/soat) bo'lib, keksa yoshdagi bemorlarda 19 l/soatni tashkil qiladi. Keksa bemorlar va buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda amlodipin farmakokinetikasida sezilarli o‘zgarishlar kuzatilmagan. Ammo jigar yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga klirensning pasayishi tufayli boshlang‘ich dozalarni pastroq belgilash tavsiya etiladi. Bisoprolol Bisoprolol ichga qabul qilinganda deyarli to‘liq (90% dan ortiq) me'da-ichak traktidan so‘riladi. Jigar orqali “birinchi o‘tish” metabolizmining ahamiyatsiz darajada bo‘lishi tufayli (taxminan 10%) biokiraolishligi 90% ni tashkil etadi. Ovqat qabul qilish biokiraolishlikka ta’sir qilmaydi. Bisoprolol dozalari 5 dan 20 mg gacha bo'lgan diapazonda chiziqli kinetikani namoyon qiladi. Qon plazmasidagi Cmax ga 2-3 soat ichida erishiladi. Bisoprolol keng tarqaladi, Vd 3,5 l/kg ni tashkil etadi. Qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 30%. Bisoprolol oksidlanish yo‘li bilan metabolizmga uchraydi va kon’yugatsiyasiz chiqariladi. Barcha metabolitlar polar (suvda eriydigan) bo‘lib, buyraklar orqali chiqariladi. Qon plazmasi va siydikda aniqlangan asosiy metabolitlar farmakologik faollikka ega emas. In vitro inson jigar mikrosomalarida o‘tkazilgan tadqiqotlar bisoprolol asosan CYP3A4 izofermenti (taxminan 95%) yordamida metabolizmga uchrayishini, CYP2D6 izofermentining roli esa minimal darajada ekanligini ko‘rsatadi. Bisoprolol klirensi buyraklar orqali o‘zgarmagan holda chiqarilishi (taxminan 50%) va jigarda metabolizmga uchrashi (taxminan 50%) o‘rtasidagi muvozanatga bog‘liq; metabolitlar ham siydik orqali chiqariladi. Umumiy klirens 15 l/soatni tashkil etadi. T1/2 - 10-12 soat.

Arterial gipertenziyani davolash (xuddi shu dozalarda amlodipin va bisoprololning monokomponent preparatlari terapiyasini almashtirish uchun).

Homiladorlikda faqat onaga bo‘lgan kutilayotgan foyda homila uchun mumkin bo‘lgan xavfdan ortiq bo‘lgan hollarda qo‘llash mumkin. Emizish davrida preparatni qo‘llash zarur bo‘lsa, emizishni to‘xtatish kerak. Аmlodipin. Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlarda fetotoksik va embriotoksik ta’sirlar aniqlanmagan, ammo homiladorlikda faqat onaga bo‘lgan foyda homila uchun mumkin bo‘lgan xavfdan ortiq bo‘lgandagina qo‘llash mumkin. Аmlodipinning ko‘krak sutiga ajralishi haqida ma’lumot yo‘q, ammo boshqa dihidropiridin hosilalari bo‘lgan sekin kalsiy kanallari blokatorlari ko‘krak sutiga ajralishi ma’lum. Shu sababli, amlodipinni emizish davrida qo‘llash zarur bo‘lsa, emizishni to‘xtatish kerak. Bisoprolol. Bisoprololni homiladorlikda faqat onaga bo‘lgan kutilayotgan foyda homila uchun mumkin bo‘lgan xavfdan ortiq bo‘lganda qo‘llash mumkin. Beta-adrenoblokatorlar platsenta qon oqimini kamaytirishi va homila rivojlanishiga ta’sir qilishi mumkin. Platsenta va bachadondagi qon oqimini nazorat qilish, shuningdek, tug‘ilajak bolaning o‘sishi va rivojlanishini kuzatish lozim. Homiladorlik va/yoki homilaga salbiy ta’sirlar kuzatilgan holda muqobil davolash buyurish tavsiya etiladi. Yangi tug‘ilgan chaqaloqni tug‘ilgandan keyin sinchkovlik bilan kuzatish lozim. Hayotning dastlabki uch kunida bradikardiya va gipoglikemiya simptomlari paydo bo‘lishi mumkin. Bisoprololning ko‘krak sutiga ajralishi to‘g‘risida ma’lumot yo‘q, shuning uchun emizish davrida bisoprolol qo‘llash zarur bo‘lsa, emizishni to‘xtatish kerak.

Jigar yetishmovchiligi holatida preparatni ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak.

Buyrak yetishmovchiligida preparatni ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Keksa yoshdagi bemorlarga dori odatiy dozalarda buyurilishi mumkin. Faqat dozani oshirishda ehtiyot bo'lish talab etiladi.