Бисопролол+Гидрохлоротиазид

-

Бисопролол+Гидрохлоротиазид

Bronxial astmaning og‘ir shakllari; KOAH; kardiogen shok; sinus tuguni zaifligi sindromi (jumladan, sinoatrial blokada); sun’iy ritm boshqaruvchisiz II va III darajali AV-blokada; yaqqol bradikardiya (YQQ 60 zarbdan kam/min); feoxromotsitoma (alfa1-adrenoblokatorlar bilan birga qo‘llanmagan); periferik qon aylanishining kech bosqichdagi buzilishlari (jumladan, Reyno sindromi); sistolik AD 90 mm simob ustunidan past bo‘lgan yaqqol arterial gipotenziya; refrakter gipokaliemiya, giponatriemiya, giperkalsemiya; metabolik atsidoz; suvsizlanish; o‘tkir buyrak yetishmovchiligi; surunkali buyrak yetishmovchiligi (KK <30 ml/min); floktafenin va sultoprid bilan birga qo‘llash; MAO ingibitorlari bilan bir vaqtdagi qabul (MAO B istisno); 18 yoshgacha; og‘ir jigar yetishmovchiligi (jumladan, jigar prekomasi va komasi); podagra; bisoprolol, gidroxlorotiyazid va boshqa sulfanilamid hosilalariga yuqori sezuvchanlik. Ehtiyotkorlik bilan: I darajali AV-blokada, variant stenokardiya (Prinzmetal stenokardiyasi), ishemik yurak kasalligi, qandli diabet, suv-elektrolit balansining buzilishi, jigar va/yoki buyrak yetishmovchiligi (KK >30 ml/min), tireotoksikoz, feoxromotsitoma (alfa-adrenoblokatorlar fonida davolanishda), qat’iy parhez, aylanma qon hajmining kamayishi (qusish, diareya, suvsizlanish), anamnezdagi bronxospazm, psoriaz, keksa yosh.

18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlarda qo‘llash mumkin emas.

Davolash davrida YUQ va ADni nazorat qilish zarur (davolashning boshida – har kuni, keyin esa har 3-4 oyda bir marta), shuningdek, qandli diabet bilan kasallangan bemorlarda qonda glyukoza miqdorini tekshirish kerak (har 4-5 oyda bir marta). Qariyalarda buyrak faoliyatini nazorat qilish tavsiya etiladi (har 4-5 oyda bir marta). Bemorni YUQni hisoblash usuliga o‘rgatish lozim. Agar YUQ tinch holatda 50-55 zarbadan oshmasa, kombinatsiyalangan preparatdagi bisoprololning miqdorini 10 mg dan 5 mg gacha kamaytirish kerak. IBS (ishemik yurak kasalligi) bilan kasallangan bemorlar alohida e’tibor talab etadi, chunki preparatni keskin bekor qilish bemorning holatining to‘satdan yomonlashishiga olib kelishi mumkin. Davolash davrida kislota-asos muvozanatini va elektrolitlar (kaliy, natriy, kaltsiy) darajasini nazorat qilish lozim. Davolash vaqtida bemorlar kaliyni ko‘p miqdorda saqlovchi oziq-ovqat mahsulotlarini (masalan, banan, sabzavotlar, yong‘oqlar) va yetarli miqdorda suyuqlik iste’mol qilishlari kerak. Gipokaliemiya rivojlanish xavfini kaliyni saqlovchi diuretiklarni bir vaqtda qo‘llash orqali oldini olish yoki kamaytirish mumkin. Ushbu kombinatsiya bilan davolashni boshlashdan oldin OCKni to‘ldirish lozim. Tireotoksikozda ushbu kombinatsiya kasallikning klinik belgilarini (masalan, taxikardiya) niqoblashi mumkin. Feoxromotsitoma bilan kasallangan bemorlarga alfa-adrenoblokatorlar bilan davolash boshlanmaguncha kombinatsiyani qo‘llash mumkin emas, bunda ADni nazorat qilish lozim. Depressiya rivojlanganda (beta-adrenoblokatorlarning ta'siri natijasida) davolashni to‘xtatish tavsiya etiladi. Jarrohlik amaliyotini umumiy behushlik ostida o‘tkazayotgan bemorlar alohida kuzatuv talab qiladi. Bunday bemorlar kombinatsiyalangan preparatni operatsiyadan 48 soat oldin bekor qilishlari va shifokor-anesteziologni dori qabul qilinayotgani haqida ogohlantirishlari kerak. Behushlik uchun minimal salbiy inotrop ta’sirga ega preparatni tanlash lozim. Beta-adrenoblokatorlar bilan davolanish fonida psoriaz kechishi yomonlashishi mumkin. Anamnezida anafilaktik reaksiyalar qayd etilgan bemorlarda, desensibilizatsiya davolashini o‘tkazishda, ushbu kombinatsiya (tarkibidagi bisoprolol tufayli) allergik reaksiyalar xavfini oshirishi va adrenalinning odatdagi dozasiga qarshilikni kuchaytirishi mumkin. Kontakt linzalarini taqadigan bemorlar kombinatsiyalangan preparatni qo‘llashda ehtiyotkorlikka rioya qilishlari kerak, chunki beta-adrenoblokatorlar ko‘z yoshi suyuqligi ishlab chiqarilishini kamaytirishi mumkin. Klonidin qabul qilishda "rikoshet" gipertenziya xavfi va bradikardiya, AV o‘tkazuvchanlik buzilishlari kuchayishi mumkin. Klonidinni asta-sekin bekor qilish kerak, shundan keyin kombinatsiyalangan preparatni qo‘llash mumkin bo‘ladi. Uzoq muddatli davolashda kaliy va kreatinin, lipidlari (xolesterin va triglitseridlar) va siydik kislotasi darajasini muntazam ravishda nazorat qilish zarur. Bronxial astma yoki o‘pkaning boshqa surunkali obstruktiv kasalliklarida bronxodilatator terapiyasini birga o‘tkazish talab etiladi. Gipokaliemiya og‘ir aritmiyalar, jumladan "piruet" tipidagi aritmiyaning rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Suv-elektrolit balansining buzilishi tufayli metabolik alkalozning kuchayishi mumkin. Kombinatsiya tarkibidagi gidroxlorotiazid doping-kontrol natijalariga ta’sir qilishi va musbat natija berishi mumkin. Transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri Davolash vaqtida diqqatni jamlashni va psixomotor reaksiyalarning tezligini talab qiladigan transport vositalari va boshqa potensial xavfli faoliyatlar bilan shug‘ullanishda ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim, chunki bosh aylanishi ehtimoli mavjud.

Bisoprolol va gidroxlorotiazid kombinatsiyasi bilan o‘zaro ta’sir. Biprol plus preparatini floktafenin, sultoprid, monoaminotransferaza (MAO) ingibitorlari (MAO B tipi ingibitorlaridan tashqari) bilan birga qo‘llash mumkin emas. Biprol plus preparatini tritsiklik antidepressantlar, neyroleptiklar, sekin kalsiy kanallarining blokatorlari (BMKK) (amlodipin, felodipin, nifedipin, nikardipin, nimodipin, nitrenipin), angiotenzin aylantiruvchi ferment (AAF) ingibitorlari (shu jumladan kaptopril, enalapril), irbesartan, diuretiklar, klonidin, simpatolitiklar, gidralazin va boshqa gipotenziya dori vositalari bilan bir vaqtda qo‘llash Biprol plus preparatining antihipertenziv ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Glyukokortikosteroidlar (sistemali qo‘llash uchun), estrogenlar, nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalar (NYAQV) (indometatsin, piroksikam, naproksen, fenilbutazon) va tetrakozaktiod bilan bir vaqtda qo‘llashda Biprol plus preparatining antihipertenziv ta’siri susayishi mumkin. Gipoovolemiya rivojlanishida NYAQV bilan bir vaqtda qo‘llash o‘tkir buyrak yetishmovchiligini rivojlanishini keltirib chiqarishi mumkin. Bisoprolol va gidroxlorotiazid kombinatsiyasini glyukokortikosteroidlar, AKTG, karbenoksolon, amfoteritsin B, furosemid va ich suradigan vositalar bilan birga qo‘llash gipokaliemiyani keltirib chiqarishi mumkin. Biprol plus bilan bir vaqtda qo‘llashda nedepolyarizatsiya qiluvchi miorelaksantlar va kumarin hosilalarining antikoagulyant ta’siri kuchayishi mumkin. Yurak glikozidlari, metildopa, rezerpin, guanfatsin, BMKK (verapamil, diltiazem, amlodipin, felodipin, nifedipin, nikardipin, nimodipin, nitrenipin), antiaritmik vositalar, shuningdek “piruet” turidagi aritmiyalarni keltirib chiqarishi mumkin bo‘lgan vositalar (astemizol, bepridil, eritromitsin (v/i), galofantirin, pentamidin, sparfloksatsin, terfenadin) bradikardiya, AV blokada va surunkali yurak yetishmovchiligi rivojlanishi va/yoki kuchayishi xavfini oshiradi. Sotalol bilan birga qo‘llashda gipokaliemiya va “piruet” turidagi qorinchalar aritmiyasining rivojlanishi mumkin. Sitostatiklar (xususan, siklofosfamid, ftoruratsil, metotreksat) – mielotoksiklikning kuchayishi mumkin. Biprol plus preparatini litiyning tuzlari bilan birga qo‘llashda oxirgisining qon zardobidagi konsentratsiyasi toksik darajagacha oshishi mumkin. Biprol plus preparatini immunoterapiya uchun qo‘llaniladigan allergenlar yoki teri sinovlari uchun allergen ekstraktlari, shuningdek, allopurinol yoki tomir ichiga yuborish uchun yod saqlovchi rentgen kontrast tashxislash vositalari bilan birga qo‘llash allergik reaksiyalar rivojlanish xavfini oshiradi. Biprol plus preparatini karbamazepin bilan birga qo‘llashda giponatremiya rivojlanishi mumkin; siklosporin bilan birga qo‘llanganda esa qon zardobida kreatinin darajasining oshishi mumkin. Bisoprolol. Biprol plus preparatini fenitoin (tomir ichiga yuborilganda) va uglevodorod hosilalari asosidagi inhalyatsion narkoz vositalari bilan bir vaqtda qo‘llash kardiodepressiv ta’sir kuchayishi va arterial bosimning haddan tashqari pasayishi ehtimolini oshirishi mumkin. Lidokain va ksantinlar (difillindan tashqari) klirensi kamayishi, ularning plazmadagi konsentratsiyasi oshishi mumkin, ayniqsa, teofillin klirensi yuqori bo‘lgan bemorlarda (chekish ta’sirida). I sinf antiaritmik vositalar (masalan, xinidin, dizopiramid, lidokain, fenitoin, flekainid, propafenon) bisoprolol bilan birga qo‘llanganda AV o‘tkazuvchanlik va miokardning qisqaruvchanlik qobiliyatini pasaytirishi mumkin. III sinf antiaritmik vositalar (masalan, amiodaron) AV o‘tkazuvchanlikning buzilishini kuchaytirishi mumkin. Verapamil turidagi va kamroq darajada diltiazem turidagi sekin kalsiy kanallarining blokatorlari (BMKK) bisoprolol bilan birga qo‘llanganda miokard qisqaruvchanligini va AV o‘tkazuvchanligini kamaytirishi mumkin. Ayniqsa, verapamilni vena ichiga yuborish beta-adrenoblokatorlarni qabul qilayotgan bemorlarda kuchli arterial gipotenziya va AV blokadaga olib kelishi mumkin. Parasimpatomimetiklar bisoprolol bilan birga qo‘llanganda AV o‘tkazuvchanlikning buzilishini kuchaytirishi va bradikardiya rivojlanish xavfini oshirishi mumkin. Insulin yoki og‘iz orqali qabul qilinadigan gipoglikemik vositalarning gipoglikemik ta’siri kuchayishi mumkin. Gipoglikemiyaning belgilari, xususan, taxikardiya maskalanishi yoki bostirilishi mumkin. Bunday o‘zaro ta’sirlar selektiv bo‘lmagan beta-adrenoblokatorlarda ko‘proq ehtimolga ega. Mahalliy qo‘llanadigan beta-adrenoblokatorlarning (masalan, glaukoma uchun ko‘z tomchilari) ta’siri bisoprololning tizimli ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Naprstyanka preparatlari bisoprolol bilan bir vaqtda qo‘llanganda impuls o‘tkazish vaqtini uzaytirishi va shu tariqa bradikardiyani keltirib chiqarishi mumkin. Gipotenziya vositalari va antihipertenziv ta’sirga ega boshqa vositalar (masalan, tritsiklik antidepressantlar, barbituratlar, fenotiazinlar) bisoprololning antihipertenziv ta’sirini kuchaytirishi mumkin. Meflokvin bisoprolol bilan birga qo‘llanganda bradikardiya rivojlanish xavfini oshirishi mumkin. Bisoprololning beta va alfa-adrenoretseptorlarga ta’sir qiluvchi simpatomimetiklar (masalan, norepinefrin, epinefrin) bilan kombinatsiyasi ularning alfa-adrenoretseptorlar orqali yuzaga keladigan vazokonstriktor ta’sirini kuchaytirib, arterial bosimni oshirishi mumkin. Bunday o‘zaro ta’sirlar selektiv bo‘lmagan beta-adrenoblokatorlarda ko‘proq ehtimolga ega. Yuzaga keladigan yuqori sezuvchanlik reaksiyalarini davolash uchun epinefrin (adrenalin)ning yuqori dozalari talab qilinishi mumkin. Bisoprololni beta-simpatomimetiklar (masalan, izoprenalin, dobutamin) bilan birga qo‘llash ikki preparatning ham ta’sirini kamaytirishi mumkin. Sulfasalazin bisoprololning plazmadagi konsentratsiyasini oshiradi; rifampitsin bisoprololning yarim chiqarilish davrini qisqartiradi. Gidroxlorotiazid. Kalsiy va/yoki yuqori dozali D vitaminini gidroxlorotiazid bilan bir vaqtda qo‘llash giperkalsemiya rivojlanishiga va metabolik atsidoz xavfining oshishiga olib kelishi mumkin. Gidrolangan bo‘lmagan qirqquloq alkaloidlari periferik qon aylanishining buzilishi xavfini oshiradi. Gidroxlorotiazidni litiyning tuzlari bilan bir vaqtda qo‘llash uning toksikligini oshiradi, chunki buyrak klirensi kamayadi. Gidroxlorotiazidni quyidagi preparatlar bilan ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak: • Gipotenziya vositalari bilan (ularning ta’siri kuchayadi va dozani tuzatish zarurati paydo bo‘lishi mumkin); • Yurak glikozidlari bilan, chunki gipokaliemiya va gipomagniemiya tufayli naprstyan toxikligi xavfi oshishi mumkin; • Nedepolyarizatsiya qiluvchi miorelaksantlar bilan (ularning ta’sirini kuchaytiradi); • Amiodaron bilan (gipokaliemiya bilan bog‘liq aritmiyalar xavfini oshiradi); • Og‘iz orqali qabul qilinadigan gipoglikemik vositalar bilan (ularning samaradorligi kamayishi va giperglikemiya rivojlanishi mumkin); • Kortikosteroidlar yoki kalsitonin bilan (gipokaliemiya rivojlanishi xavfi oshadi); • Salsilatlar bilan (ularning neyrotoksikligini kuchaytiradi); • Xinin bilan (uning chiqarilishini kamaytiradi); • Metildopa bilan (gemoliz rivojlanishi mumkin); • Amantadin bilan (gidroxlorotiazid amantadin klirensini kamaytiradi, bu esa uning plazmadagi konsentratsiyasini oshiradi va toksikligini kuchaytirishi mumkin); • Kolestiramin va kolestipol bilan, ular gidroxlorotiazid so‘rilishini kamaytiradi; • Etanol, barbituratlar va narkotik analgetiklar bilan, ular ortostatik gipotenziya xavfini oshiradi. Oqsillar bilan intensiv bog‘lanadigan dori vositalari (bilvosita antikoagulyantlar, klofibrat) diuretik ta’sirni kuchaytiradi. Vazodilatatorlar, beta-adrenoblokatorlar, barbituratlar, fenotiazinlar, tritsiklik antidepressantlar va etanol gidroxlorotiazidning antihipertenziv ta’sirini kuchaytiradi. Nosteroid yallig‘lanishga qarshi vositalar, ayniqsa indometatsin, gidroxlorotiazidning antihipertenziv va diuretik ta’sirini kamaytiradi. Diflunizalni gidroxlorotiazid bilan birga qo‘llash oxirgisining plazmadagi darajasini sezilarli darajada oshiradi va uning giperkurikemik ta’sirini kamaytiradi. Gidroxlorotiazid og‘iz orqali qabul qilinadigan kontratseptivlar, norepinefrin, epinefrin va podagraga qarshi vositalarning ta’sirini susaytiradi. Tiazidlar plazmadagi oqsillar bilan bog‘langan yod darajasini kamaytirishi mumkin.

Biprol Plus — kombinatsiyalangan gipotonik vosita bo'lib, bisoprolol va gidroxlorotiaziddan iborat. Bisoprolol selektiv beta1-adrenoblokator bo'lib, ichki simpatomimetik va membranani barqarorlashtiruvchi faollikka ega emas. Antianginal, antiaritmik va antigipertenziv ta'sir ko'rsatadi. Past dozalarda beta1-adrenoreseptorlarni bloklab, katexolaminlar tomonidan ATPdan cAMP ishlab chiqarilishini kamaytiradi, hujayra ichidagi kaltsiy ionlari oqimini pasaytiradi va salbiy xronotrop, dromotrop, batmotrop va inotrop ta'sir ko'rsatadi (yurak urish tezligini kamaytiradi, yurak o'tkazuvchanligini bostiradi, qo'zg'aluvchanlik va qisqaruvchanlikni kamaytiradi). Dozasi oshirilganda beta2-adrenoreseptorlarni ham bloklaydi. Boshlang'ich davrda beta-adrenoblokatorlarni qo'llash umumiy periferik tomir qarshiligini (OPTQ) oshiradi (alfa-adrenoreseptorlar faolligini kuchaytirishi va beta2-adrenoreseptorlarning stimulyatsiyasi to'xtatilishi natijasida), lekin 1-3 kun ichida OPTQ asl holatiga qaytadi va uzoq muddatli qo'llashda kamayadi. Gipotonik ta'sir qon hajmini kamaytirish, periferik tomirlarning simpatik stimulyatsiyasini bostirish, renin-angiotenzin-aldosteron tizimi faolligini kamaytirish orqali amalga oshiriladi (yani renin sekretsiyasini kamaytirish), aorta botiqlari baroreseptorlarining sezuvchanligini tiklaydi va markaziy asab tizimiga ta'sir qiladi. Arterial gipertenziyada ta'sir 2-5 kun ichida boshlanadi, barqaror ta'sir esa 1-2 oyda erishiladi. Gidroxlortiazid tiatsidli diuretik bo'lib, Genle halqasining kortikal segmentida natriy ionlarining reabsorbsiyasini kamaytiradi va bu buyrak miyaning qismiga ta'sir qilmaydi. Proksimal burama buyrak naychalarida karboangidrazani bloklaydi va kaliy, gidrokarbonatlar va fosfatlarning buyraklar orqali chiqarilishini kuchaytiradi. Kislota-ishqor holatiga deyarli ta'sir qilmaydi, magniy ionlarining chiqarilishini kuchaytiradi va organizmda kaltsiy ionlarini ushlab qoladi, uratlarning chiqarilishini sekinlashtiradi. Diuretik ta'sir 1-2 soatda boshlanadi, 4 soatda maksimal darajaga erishadi va antigipertenziv ta'siri bir kunga davom etadi. Diuretik ta'sir glomerulyar filtratsiya tezligi 30 ml/min dan past bo'lganda kamayadi va to'xtaydi.

Bisoprolol Ovqat qabul qilish bisoprololning so‘rilishiga ta’sir qilmaydi. Og‘iz orqali qabul qilinganda me’da-ichak traktidan so‘rilishi 80-90%. Plazmadagi Cmax 1-3 soatda erishiladi va plazma oqsillari bilan bog‘lanishi taxminan 30% ni tashkil etadi. Bisoprolol o‘rtacha lipidda eruvchan bo‘lib, gematoensefalik va yo‘ldosh to‘siqlaridan kam o‘tadi va ko‘krak sutida taxminan 1% konsentratsiyada aniqlanadi. Jigarda metabolizmga uchraydi. Bisoprolol teng miqdorda ikki yo‘l bilan chiqariladi: taxminan 50% buyraklar orqali o‘zgarmagan holda, atigi 1-2% esa ichak orqali chiqariladi. T1/2 10-12 soat. Gidroxlorotiazid Og‘iz orqali qabul qilinganda tez, lekin to‘liq bo‘lmagan darajada (80%) so‘riladi, qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi 64% ni tashkil etadi. Biokiraolishligi 60-80%. Plazmadagi Cmax ga 2-5 soatda erishiladi. Gidroxlorotiazid yo‘ldosh to‘sig‘idan o‘tadi va ko‘krak sutida aniqlanadi. T1/2 — 9-13 soat. Metabolizmga uchramaydi va asosan (>95%) o‘zgarmagan holda buyraklar orqali klubochkalar filtratsiyasi va faol naycha sekretsiyasi yo‘li bilan chiqariladi.

Yengil va o‘rtacha darajadagi arterial gipertenziya.

Homiladorlik va emizish davrida qo‘llash mumkin emas.

Jigar faoliyati yengil va o‘rtacha darajada buzilgan bemorlarda dozani o‘zgartirish talab qilinmaydi.

Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda (KK 30 ml/min dan yuqori) preparat dozasini tuzatish talab qilinmaydi.

Odatda dozani to‘g‘rilash zaruriyati yo‘q. Eng past mumkin bo‘lgan dozadan boshlash tavsiya etiladi.