Аквадетрим

-

Аквадетрим

D gipervitaminozi simptomlari: ishtahaning yo'qolishi, ko'ngil aynishi, qusish; bosh, mushak va bo'g'imlarda og'riqlar; qabziyat; og'iz bo'shlig'ining qurishi; poliuriya; zaiflik; psixikaning buzilishi, jumladan depressiya; tana vaznining kamayishi; uyqu buzilishi; haroratning ko'tarilishi; siydikda oqsil, leykotsitlar, gialin silindrlar paydo bo'lishi; qonda kalsiy darajasining oshishi va siydik bilan ajralishi; buyraklar, qon tomirlari va o'pkaning kalsinozi mumkin. D gipervitaminozi belgilari paydo bo'lganda preparatni bekor qilish, kalsiy qabulini cheklash, A, C va B vitaminlarini buyurish kerak. Boshqa: Yuqori sezuvchanlik reaksiyalari mumkin.

D gipervitaminozi; giperkalsemiya; giperkalsiuriya; buyrak tosh kasalligi (buyraklarda kalsiy oksalat toshlari hosil bo‘lishi); sarkoidoz; jigar va buyraklarning o‘tkir va surunkali kasalliklari; buyrak yetishmovchiligi; o‘pka silining faol shakli; preparat komponentlariga (ayniqsa benzil spirti) yuqori sezuvchanlik. Ehtiyotkorlik bilan: imobilizatsiya holatidagi bemorlarda; tiazidlar, yurak glikozidlari (ayniqsa digitalis glikozidlari) qabul qilayotgan bemorlarda; homiladorlik va emizish davrida; chaqaloqlarda, fontanelning erta yopilishiga moyilligi bo‘lgan hollarda (tug‘ilishdan oldin kichik old fontaneli bo‘lganda) qo‘llanadi.

Ehtiyotkorlik bilan: tug‘ilgandan buyon kichik oldingi buloq o‘lchamlari o‘rnatilgan chaqaloqlarda erta buloq bitishiga moyillik mavjud bo‘lganda.

Dozani oshirib yuborishdan saqlanish kerak. Ma'lum bir ehtiyojni ta'minlashda bu vitaminning barcha mumkin bo'lgan manbalarini hisobga olish zarur. D vitamini D3 ning juda yuqori dozalarini uzoq muddat qo'llash yoki zarba dozalarini qo'llash surunkali gipervitaminoz D3 ga olib kelishi mumkin. Bolada D vitaminining kunlik ehtiyojini aniqlash va uni qo'llash usuli shifokor tomonidan individual ravishda belgilanib, har bir tekshiruv paytida, ayniqsa hayotning birinchi oylarida, tuzatishga duchor bo'lishi kerak. Kattalarda qon zardobida D vitamini darajasi 30 ng/ml (>30 нг/мл 25(OH)D) ga yetganda, Aquadetrim preparati bilan 1500–2000 IU (3-4 tomchi) miqdoridagi qo'llashni davom ettirish mumkin. D vitamini D3 ni yuqori dozada kaltsiy bilan bir vaqtda qo'llash mumkin emas. Davolash vaqtida qon va siydikdagi fosfat konsentratsiyasini muntazam nazorat qilish kerak. Kolekaltsiferolni uzoq muddat qabul qilishda, qon zardobidagi va siydikdagi kaltsiy darajasini muntazam ravishda aniqlash, shuningdek, zardob kreatinin darajasini o'lchash orqali buyrak funksiyasini baholash kerak. Zarur bo'lganda, kolekaltsiferolning dozasi zardobdagi kaltsiy darajasiga qarab tuzatilishi kerak.

Antiepileptik vositalar, rifampitsin va kolestiramin D3 vitaminining reabsorbsiyasini kamaytiradi. Tiyazidli diuretiklar bilan bir vaqtda qo'llash giperkaltsiemiya xavfini oshiradi. Yurak glikozidlari bilan bir vaqtda qo'llanganda ularning toksik ta'siri kuchayishi mumkin (yurak ritmini buzish xavfi ortadi).

Vitamin D3 — faol anti-rahit omil bo‘lib, uning eng muhim vazifasi kalsiy va fosfatlar metabolizmini boshqarishdan iborat. Bu jarayon suyaklarning to‘g‘ri mineralizatsiyasi va o‘sishiga yordam beradi. Vitamin D3 inson tanasida quyosh nuri ta'sirida terida hosil bo‘ladigan vitamin D ning tabiiy shaklidir. Vitamin D2 bilan solishtirganda, vitamin D3 25% yuqori faollikka ega. Vitamin D3 ning asosiy ta'sir mexanizmi Vitamin D3 maxsus vitamin D retseptori (VDR) bilan bog‘lanib, kalsiy va fosfatlarning so‘rilishi, tashilishi va suyaklarning kaltsifikatsiyasiga ta'sir ko‘rsatadigan bir qator genlarning ekspressiyasini boshqaradi. Ushbu genlar qatoriga TRPV6 (kalsiyni ichakda so‘rilishini ta'minlovchi ion kanali), CALB1 (kalsiyni qon oqimiga transport qilish), BGLAP (suyak to‘qimasini mineralizatsiyalash va kalsiy gomeostazini ta'minlovchi osteokalsin), va SPP1 (osteoklastlar migratsiyasini boshqaruvchi osteopontin) kiradi. Kolekaltsiferolning asosiy rollari Kolekaltsiferol ichakda kalsiy va fosfatlarning so‘rilishida, mineral tuzlarning transportida va suyaklar kaltsifikatsiya jarayonida muhim rol o‘ynaydi. Shuningdek, u kalsiy va fosfatlarning buyraklar orqali chiqarilishini tartibga soladi. Qondagi kalsiy ionlari kontsentratsiyasi skelet mushaklari tonusini, yurak mushaklari funksiyasini ta'minlaydi, nerv impulslari o‘tishini va qon ivishini boshqaradi. Vitamin D yetishmovchiligi Ovqatda vitamin D yetishmasligi, so‘rilish jarayonidagi buzilishlar yoki kalsiy yetishmovchiligi, shuningdek, bolalarning o‘sish davrida quyosh nurida kam bo‘lishi rahitga olib keladi. Kattalarda bu holat osteomalatsiya sifatida namoyon bo‘ladi. Homilador ayollarda tetaniya alomatlari va yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda suyaklarning to‘g‘ri kaltsifikatsiya qilinmasligi kuzatilishi mumkin. Ayollarda menopauza davrida gormonal o‘zgarishlar tufayli osteoporoz rivojlanish xavfi yuqori bo‘ladi, shu sababli bu davrda vitamin D ga bo‘lgan ehtiyoj ortadi. Vitamin D ning vneskelet ta’sirlari Vitamin D immun tizimida muhim rol o‘ynab, sitokinlar darajasini modulyatsiya qiladi, T-limfotsitlarning bo‘linishi va B-limfotsitlarning differentsiatsiyasini boshqaradi. Vitamin D ning infektsiyalar, autoimmun kasalliklar (masalan, 1-toifa diabet, tarqoq skleroz, revmatoid artrit) oldini olishdagi o‘rni tadqiqotlar orqali ko‘rsatilgan. Vitamin D immun tizimida muhim rol o‘ynaydi, u sitokinlar darajasini modulyatsiya qilish orqali T-helper limfotsitlarning bo‘linishi va B-limfotsitlarning differentsiatsiyasini tartibga soladi. Bir qator tadqiqotlar vitamin D qabul qilish natijasida nafas yo‘llari infeksiyalari bilan kasallanish darajasining kamayishini ko‘rsatgan. Vitamin D immun tizimining gomeostazida muhim bo‘g‘in bo‘lib, autoimmun kasalliklar (masalan, 1-toifa qandli diabet, tarqoq skleroz, revmatoid artrit, ichakning yallig‘lanish kasalliklari) rivojlanishini oldini olishda ishtirok etadi. Shuningdek, vitamin D antiprolyferativ va prodifferentsiatsiyalovchi ta'sirlarga ega bo‘lib, ularning asosida vitamin D ning onkoprotektiv (saraton rivojlanishidan himoya qiluvchi) ta'siri yotadi. Past vitamin D darajasi ba'zi o‘simta turlarining, xususan, ko‘krak bezi va yo‘g‘on ichak saratoni rivojlanish xavfini oshirishi aniqlangan. Metabolizmga ta'siri Vitamin D uglevod va yog‘ almashinuvini ham tartibga soladi. U IRS1 (insulin retseptori substrati 1), IGF (insulinopodobli o‘sish faktori) va PPAR-δ (peroksisoma proliferatori bilan faollashtirilgan retseptor delta) orqali hujayra ichidagi insulin signal yo‘llariga ta'sir qiladi, bu esa yog‘ va mushak to‘qimalarining balansini boshqaradi va ortiqcha xolesterinni qayta ishlashga yordam beradi. Epidemiologik tadqiqotlar vitamin D yetishmovchiligi metabolik buzilishlar, jumladan, metabolik sindrom va 2-toifa diabet xavfi bilan bog‘liqligini ko‘rsatgan. Yurak-qon tomir tizimiga ta'siri Vitamin D retseptorlari va uni metabolizatsiya qiluvchi fermentlar arterial qon tomirlari, yurak va yurak-qon tomir kasalliklariga aloqador deyarli barcha hujayralarda ifodalanadi. Hayvonlar ustida olib borilgan tadqiqotlarda vitamin D ning antiaterosklerotik ta'siri, renin sekretsiyasining susayishi va miokard zararlanishining oldini olish ko‘rsatilgan. Odamlarda past vitamin D darajalari yurak-qon tomir kasalliklari xavfini oshiruvchi omillar — qandli diabet, dislipidemiya va arterial gipertenziya bilan bog‘liq ekani aniqlangan, shuningdek, bu past vitamin D darajalari insult va boshqa yurak-qon tomir kasalliklari xavfi bilan bog‘liq bo‘lgan. Kognitiv funksiyaga ta'siri Altsgeymer kasalligining hayvon modellarida vitamin D3 miya to‘qimasida amiloid yig‘ilishini kamaytirgani va kognitiv funksiyalarni yaxshilagani kuzatilgan. Odamlarda olib borilgan tadqiqotlar esa vitamin D yetishmovchiligi demensiya va Altsgeymer kasalligi rivojlanishi xavfini oshirishi, shuningdek, kognitiv funksiyalar yomonlashuvi bilan bog‘liq ekanligini ko‘rsatgan.

So‘rilish: Kolekalsiferolning suvli eritmasi yog‘li eritmadan yaxshiroq so‘riladi (bu chala tug‘ilgan chaqaloqlarda ahamiyatlidir, chunki ularda o‘t kislotasi ishlab chiqarilishi va ichakda so‘rilishi yetarli bo‘lmaydi). Ichga qabul qilinganda kolekalsiferol ingichka ichakdan so‘riladi. Taqsimlanish va metabolizm: Jigarda va buyraklarda metabolizmga uchraydi, platsentar to‘siq orqali o‘tadi va ko‘krak suti orqali ajraladi. Kolekalsiferol organizmda to‘planadi. Chiqarilish: T1/2 bir necha kunni tashkil etadi, asosan safro bilan chiqariladi, kichik qismi siydik orqali chiqariladi. Maxsus klinik holatlar: Buyrak yetishmovchiligida T1/2 oshishi mumkin.

Preparatni ichga qabul qilish tavsiya etiladi, bir qoshiq suyuqlikda (1 tomchida 500 ME kolekaltsiferol mavjud). Agar shifokor boshqacha buyurmagan bo‘lsa, quyidagi dozalar qo‘llaniladi: Profilaktika maqsadida: to‘liq muddatli yangi tug‘ilgan chaqaloqlarga 4 haftalikdan boshlab, to‘g‘ri parvarish va yetarlicha ochiq havoda bo‘lish sharoitida, preparat 500 ME (1 tomchi)/sutka miqdorida buyuriladi. Muddatidan ilgari tug‘ilgan bolalarga, egizaklarga va noqulay sharoitda yashovchi bolalarga 1000-1500 ME (2-3 tomchi)/sutka buyuriladi. Yoz faslida doza 500 ME (1 tomchi)/sutkaga kamaytirilishi mumkin. Sog‘lom kattalar uchun, so‘rilish buzilishi bo‘lmasa — 500 ME (1 tomchi)/sutka; katta yoshdagi bemorlarda malabsorbsiya sindromi bo‘lganda — 3000-5000 ME (6-10 tomchi)/sutka. Homilador ayollarga homiladorlik davomida har kuni 500 ME (1 tomchi)/sutka yoki 28-haftadan boshlab 1000 ME (2 tomchi)/sutka buyuriladi. Postmenopauza davrida kuniga 500-1000 ME (1-2 tomchi)/sutka miqdorida buyuriladi. Raxitni davolash uchun preparat kuniga 1000-5000 ME (2-10 tomchi)/sutka miqdorida 4-6 hafta davomida buyuriladi, raxitning og‘irligi va kasallikning kechishiga qarab (I, II yoki III daraja). Bu vaqt davomida bemorning klinik holati va biokimyoviy ko‘rsatkichlari (qonda kaltsiy, fosfor, SHQ faoliyati va siydik tarkibi) kuzatib borilishi kerak. Boshlang‘ich doza 1000 ME/sutka miqdorida 3-5 kun davomida buyuriladi, so‘ngra yaxshi o‘zlashtirilganda doza individual davolash dozasiga oshiriladi (odatda 3000 ME/sutka). 5000 ME/sutka doza faqat og‘ir suyak o‘zgarishlari bo‘lganda buyuriladi. Zarur bo‘lganda, 1 haftalik tanaffusdan keyin davolash kursi takrorlanishi mumkin. Davolash aniq terapevtik ta‘sirga erishilgunga qadar davom etadi, so‘ngra profilaktik doza 500-1500 ME/sutka o‘tkaziladi. Raxitga o‘xshash kasalliklarni davolashda 20 000-30 000 ME (40-60 tomchi)/sutka buyuriladi, yosh, tana vazni va kasallikning og‘irligiga qarab, qondagi biokimyoviy ko‘rsatkichlar va siydik tahlili nazorati ostida. Davolash kursi - 4-6 hafta. Davolash shifokor nazorati ostida amalga oshiriladi. Postmenopauza davridagi osteoporozni davolashda (murakkab terapiya tarkibida) kuniga 500-1000 ME (1-2 tomchi)/sutka buyuriladi. Doza individual ravishda, oziq-ovqat bilan qabul qilingan D vitamini miqdorini hisobga olgan holda belgilanadi.

Homiladorlikda D3 vitaminini yuqori dozada qo‘llash teratogen ta’sir ko‘rsatishi mumkinligi sababli tavsiya etilmaydi. Emizish davrida D3 vitaminini ehtiyotkorlik bilan buyurish lozim, chunki yuqori dozalarda emizikli onalarda preparatni qo‘llash chaqaloqda dozani oshirib yuborish belgilari paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

O‘tkir va surunkali jigar kasalliklari holatida qo‘llash mumkin emas.

Buyrak kasalliklarining o‘tkir va surunkali holatlarida; buyrak yetishmovchiligida qo‘llashga qarshi ko‘rsatma.

Preparat retsept bo‘yicha beriladi.

Simptomlar: ishtahaning pasayishi, ko‘ngil aynishi, qusish, qabziyat, bezovtalik, chanqash, poliuriya, diareya, ichak kolikasi. Tez-tez uchraydigan simptomlar - bosh og‘rig‘i, mushak va bo‘g‘im og‘rig‘i, psixik buzilishlar, jumladan depressiya, ataksiya, stupor, tana vaznining progressiv yo‘qolishi. Albominuriya, eritrotsituriya va poliuriya bilan kechuvchi buyrak funksiyasi buzilishi, kaliy yo‘qotishining ko‘payishi, gipostenuriya, nikturniya va arterial bosimning ko‘tarilishi kuzatiladi. Og‘ir holatlarda - qorachig‘ning xiralashishi, kam hollarda ko‘rish nervi diskining shishi, rangli qavatning yallig‘lanishi va hatto katarakta rivojlanishi mumkin. Buyrak toshlari, yumshoq to‘qimalarda, jumladan qon tomirlarida, yurakda, o‘pkada, terida kalsifikatsiya rivojlanishi mumkin. Kam hollarda xolestatik sariqlik kuzatiladi. Davolash: preparatni bekor qilish. Ko‘p miqdorda suyuqlik qabul qilish buyuriladi. Zarur bo‘lsa, kasalxonaga yotqizish talab qilinishi mumkin.

Preparatni bolalar ololmaydigan joyda, original qadoqda, 25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlash kerak.

Profilaktika va davolash: D vitamini yetishmovchiligi; raxit va raxitga o‘xshash kasalliklar; gipokaltsemik tetaniya; osteomalatsiya; metabolik asosdagi suyak kasalliklari (masalan, gipoparatireoz va psevdogipoparatireoz). Osteoporozni, shu jumladan, postmenopauzal davrdagi osteoporozni davolash (kompleks terapiya tarkibida).

Yaroqlik muddati - 3 yil. Yaroqlik muddati tugagandan keyin qo'llash mumkin emas.