Акнекутан®

-

Акнекутан®

Ba'zi yon ta'sirlar izotretinoin qo'llanilishi bilan bog'liq bo'lib, dozaga bog'liqdir. Odatda yon ta'sirlar dozani tuzatish yoki dori bekor qilinganidan keyin qaytariluvchan xususiyatga ega, lekin ba'zilari davolanish to'xtatilgandan keyin ham saqlanib qolishi mumkin. Izotretinoin qo'llanilganda eng ko'p uchraydigan yon ta'sir sifatida qayd etilgan simptomlar terining quruqligi, shilliq qavatlar, masalan, lablar (xeilit), burun bo'shlig'i (qon ketishi) va ko'zlar (kon'yunktivit) edi. Klinik tadqiqotlar (824 bemor) va ro'yxatdan keyingi qo'llanilishi davomida kuzatilgan nojo'ya reaktsiyalar MedDRA tibbiy lug'atining organ tizimlari sinflari bo'yicha quyida taqdim etilgan. Nojo'ya reaktsiyalar chastotasini tasvirlash uchun quyidagi tasnifdan foydalaniladi: juda tez-tez (>1/10), tez-tez (>1/100 va <1/10), kamdan-kam (>1/1000 va <1/100), kam (>1/10000 va <1/1000), juda kam (<1/10000) va noma'lum (mavjud ma'lumotlar asosida chastotani aniqlab bo'lmaydi). Har bir chastota toifasi va organ tizimi sinfi doirasida nojo'ya reaktsiyalar jiddiyligining kamayishi tartibida taqdim etilgan. Infektsion va parazitar kasalliklar: juda kam - gram-ijobiy qo'zg'atuvchilar tomonidan keltirilgan bakterial infektsiyalar (teri va shilliq qavatlari). Qon va limfa tizimi tomonidan: juda tez-tez - trombotsitopeniya, anemiya, trombotsitoz, eritrotsitlar cho'kish tezligining oshishi; tez-tez - neytropeniya; juda kam - limfadenopatiya. Immun tizimi tomonidan: kam - anafilaktik reaktsiyalar, gipersensitivlik, teri allergik reaktsiyalari. Modda almashinuvi va oziqlanish tomonidan: juda kam - qandli diabet, giperurikemiya. Psixikani buzilishlar: kam - depressiya, depressiyaning kuchayishi, agressivlikka moyillik, tashvish, kayfiyatning o'zgarishi; juda kam - suetsid, suetsidal urinishlar, suetsidal xatti-harakatlar, psixotik buzilish, anomaliyali xatti-harakatlar. Asab tizimi tomonidan: tez-tez - bosh og'rig'i; juda kam - yaxshi xulqli ichki bosh miya gipertenziyasi, tutqanoqlar, uyquchanlik, bosh aylanishi. Ko'rish organi tomonidan: juda tez-tez - blefarit, kon'yunktivit, ko'z quruqligi, ko'zni tahqirlash; juda kam - ko'rish asabi diski shishishi (yaxshi xulqli ichki bosh miya gipertenziyasi belgisi sifatida), katarakta, rang anomaliyasi (rang qabul qilishning buzilishi), kontakt linzalarni ko'tara olmaslik, korneaning bulutlanishi, kechki ko'rishning buzilishi, keratit, fotofobiya, ko'rishning buzilishi, ko'rishning xiralashuvi. Eshitish organi va labirint buzilishlari tomonidan: juda kam - eshitishning buzilishi. Qon tomirlari tomonidan: juda kam - vaskulit (masalan, Wegener granulomatozi, allergik vaskulit). Nafas olish tizimi, ko'krak qafasi organlari va mediastinum tomonidan: tez-tez - nazofaringit, burun qon ketishi, burun bo'shlig'i shilliq qavatining quruqligi; juda kam - bronxospazm (astma bilan og'rigan bemorlarda ayniqsa). Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: juda kam - ichak yallig'lanish kasalligi, kolit, ileit, pankreatit (ayniqsa yuqori triglitseridlar bilan 800 mg/dl dan yuqori), me'да-ichak qon ketishi, gemorragik diareya, ko'ngil aynishi, tomoq quruqligi; noma'lum - tish eti qon ketishi, tish eti yallig'lanishi. Jigar va safro yo'llari tomonidan: juda tez-tez - jigar transaminazlarining faolligining oshishi; juda kam - gepatit. Teri va teri osti to'qimalari tomonidan: juda tez-tez - qichishish, eritematoz toshma, dermatit, xeilit, teri quruqligi, lokal eksfoliatsiya, terining mo'rtligi (ishqalanishdan zararlanish xavfi); kam - alopesiya; juda kam - akne fulminant shakllari, akne kuchayishi, yuzdagi eritema, eksantema, sochlar tomonidan buzilishlar, girsutizm, tirnoq distrofiyasi, paronixiya, fotosensitiv reaktsiyalar, piogen granuloma, terining giperpigmentatsiyasi, ortiqcha terlash; noma'lum - multiform eritema, Stevens-Johnson sindromi, toksik epidermal nekroliz. Suyak-mushak va bog'lovchi to'qima tomonidan: juda tez-tez - artralgiya, mialgiya, orqa og'rig'i (ayniqsa bolalar va o'smirlarda); juda kam - artrit, kalsinoz (tendonlar va ligamentlar kalsifikatsiyasi), epifizial o'sish zonalari erta yopilishi, ekzostoz (giperostoz), suyak zichligining pasayishi, tendinit; noma'lum - rabdomioliz, sakroileit. Buyrak va siydik yo'llari tomonidan: juda kam - glomerulonefrit; noma'lum - uretrit. Jinsiy organlar va sut bezlari tomonidan: noma'lum - jinsiy disfunksiya (jumladan erektil disfunksiya va libido pasayishi), ginekomastiya. Umumiy buzilishlar va dori qo'llanilgan joydagi buzilishlar: juda kam - granulyatsion to'qimaning o'sishi, zaiflik hissi. Laboratoriya va instrumental ma'lumotlar: juda tez-tez - gipertriglitseridemiya, LPVP darajasining pasayishi; tez-tez - giperxolesterinemiya, giperglikemiya, gematuriya, proteinuriya; juda kam - qonning KFK faolligining oshishi (ayniqsa intensiv jismoniy mashqlar bilan shug'ullanadiganlar).

Homiladorlik (qarang “Homiladorlik va emizish” bo‘limi); emizish davri (qarang “Homiladorlik va emizish” bo‘limi); homiladorlikning oldini olish dasturidagi barcha talablarga rioya qilinmagan holatlarda tug‘ish yoshidagi ayollar; izotretinoin yoki preparat tarkibidagi har qanday yordamchi moddalarga yuqori sezuvchanlik; anamnezda yong‘oq va soya allergiyasi (preparat tarkibida soya moyi mavjud); jigar yetishmovchiligi; A gipervitaminozi; og‘ir giperlipidemiya; tetratsiklinlar bilan birga qo‘llash; 12 yoshgacha bo‘lgan bolalar. Ehtiyotkorlik bilan: qandli diabet, anamnezda depressiya, semizlik, lipid almashinuvining buzilishi, alkogolizm.

18 yoshgacha qo‘llash mumkin emas.

Ruhiy buzilishlar Izotretinoin qabul qilgan bemorlarda depressiya, depressiyaning kuchayishi, xavotirlik, tajovuzkorlik, kayfiyat o'zgarishi, psixotik simptomlar, juda kam hollarda esa suiqasdga moyillik, suiqasdga urinishlar, suiqasd (qarang "Nojo'ya ta'sirlar" bo'limi) kuzatilgan. Depressiya anamneziga ega bemorlarda alohida ehtiyotkorlikka rioya qilish va barcha bemorlarni davolash davomida depressiya belgilarini kuzatish kerak, zarur bo'lganda mutaxassisga yo'naltirish kerak. Ammo izotretinoinni bekor qilish simptomlarning yo'qolishiga olib kelmasligi mumkin va mutaxassis tomonidan keyingi kuzatish va davolash talab qilinishi mumkin. Qarindoshlar yoki do'stlarning ogohlantirilishi ruhiy salomatlikning yomonlashishini aniqlash uchun foydali bo'lishi mumkin. Teri va teri osti to'qimalarining buzilishlari Kamdan-kam hollarda davolashning boshida akne kuchayishi qayd etilgan, odatda bu dozani o'zgartirmasdan 7-10 kun ichida o'tib ketadi. Quyosh va ultrabinafsha nurlariga ta'sir qilishni cheklash kerak. Zarurat bo'lganda kamida 15 SPF himoya faktori bo'lgan quyoshdan himoyalovchi kremdan foydalanish kerak. Izotretinoin qabul qilayotgan bemorlarda chuqur kimyoviy dermabraziya va lazer bilan davolashni, shuningdek, davolash tugaganidan keyin 5-6 oy davomida o'tkazishdan qochish kerak, chunki bu holatlarda noodatiy joylarda kuchli chandiqlanish va (kamdan-kam hollarda) post-yallig'lanishli giper- va gipopigmentatsiya yuzaga kelishi mumkin. Izotretinoin bilan davolash vaqtida va undan keyin kamida 6 oy davomida mumdan foydalanib epilyatsiya qilish mumkin emas, chunki bu hol epidermisning ajralib chiqishiga olib kelishi mumkin. Izotretinoinni mahalliy keratolitik yoki ekssfoliativ preparatlar bilan birgalikda qo'llashdan qochish kerak, chunki bu mahalliy tirnash xususiyati kuchayishiga olib kelishi mumkin (qarang "Dori-darmon o'zaro ta'siri" bo'limi). Izotretinoin qabul qilayotgan bemorlarga terining va shilliq pardalarning qurishini kamaytirish uchun davolash boshlanganidan boshlab namlovchi malham yoki krem, lablar uchun balzamdan foydalanish tavsiya etiladi, chunki izotretinoinni qo'llashda teri va lablarning qurishi ehtimoli yuqori. Izotretinoin qo'llanilganda, postmarketing kuzatuvlar davomida og'ir teri reaksiyalari, masalan, ko'p shaklli eritema, Stivens-Djonson sindromi, toksik epidermal nekroliz holatlari qayd etilgan. Ushbu hodisalarni izotretinoin qo'llashda yuzaga keladigan boshqa teri reaksiyalaridan ajratish qiyin bo'lishi mumkin (qarang "Nojo'ya ta'sirlar" bo'limi). Bemorlarni belgilari va simptomlari haqida xabardor qilish va og'ir teri reaksiyalari uchun diqqat bilan kuzatish zarur. Agar terining og'ir reaktsiyasi gumon qilinsa, izotretinoin qo'llashni to'xtatish kerak. Allergik reaktsiyalar Anafilaktik reaktsiyalar kamdan-kam hollarda qayd etilgan, ba'zi hollarda ular faqat retinoidlarni tashqi qo'llashdan keyin paydo bo'lgan. Kamdan-kam hollarda terining allergik reaktsiyalari kuzatilgan. Jiddiy allergik vaskulit holatlari qayd etilgan, ko'pincha bir vaqtning o'zida oyoq-qo'llarda va teridan tashqarida purpura (gematomalar va qizil dog'lar) kuzatilgan. Og'ir allergik reaktsiyalar preparatni bekor qilish va bemorni diqqat bilan kuzatishni talab qiladi. Ko'rish organlari tomonidan buzilishlar Kon'yunktivaning qurishi, shox pardaning xiralashishi, kechki ko'rishning buzilishi va keratit odatda preparatni bekor qilgandan keyin o'tib ketadi. Ko'zning shilliq pardasining qurishini sun'iy ko'z yoshi preparati yoki ko'z uchun namlovchi malhamni qo'llash orqali davolash mumkin. Kontakt linzalarni noxush qabul qilish holatida, davolash davomida ko'zoynakdan foydalanish kerak. Preparat qo'llanganda kechki ko'rishning buzilishi kuzatilgan, ba'zi bemorlarda ushbu hodisa to'satdan paydo bo'lgan (qarang "Transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta'siri" bo'limi). Ko'rish bo'yicha shikoyat qilgan bemorlar oftalmologga yo'llanishi kerak va izotretinoinni bekor qilish maqsadga muvofiqligini ko'rib chiqish kerak. Ko'zning qurishi, davolash tugagandan keyin ham davom etishi mumkin bo'lgan holatlar haqida xabarlar olingan. Skelet-mushak va biriktiruvchi to'qima tomonidan buzilishlar Izotretinoin qabul qilganda artralgiyalar va mialgiyalar, qon zardobidagi KFK faolligining oshishi kuzatilgan, ayniqsa jismoniy mashqlar bilan shug'ullanadigan bemorlarda (qarang "Nojo'ya ta'sirlar" bo'limi). Ba'zi hollarda ushbu hodisalar hayot uchun xavf tug'diradigan rabdomiolizga olib kelishi mumkin. Bir necha yil o'tgach, izotretinoin juda yuqori dozalarda diskkeratozlarni davolash uchun qo'llanganda suyak o'zgarishlari, shu jumladan epifizal o'sish zonalarining erta yopilishi, giperostoz, ligamentlar va paylarning kalsifikatsiyasi rivojlangan. Ushbu bemorlarda doza darajasi, davolanish davomiyligi, umumiy kurs dozalari akne davolash uchun tavsiya etilganlardan ancha yuqori bo'lgan. Sakroileit klinik belgilariga ega bemorlarda bel og'rig'ining boshqa sabablari bilan differensial diagnostika o'tkazish kerak. Yaxshi ichki bosh gipertenziyasi Izotretinoin va ba'zi hollarda tetratsiklinlarni birgalikda qo'llaganda yaxshi ichki bosh gipertenziyasi rivojlangan holatlar qayd etilgan (qarang "Qarama-qarshiliklar", "Dori vositalarining o'zaro ta'siri"). Yaxshi ichki bosh gipertenziyasining belgilariga bosh og'rig'i, ko'ngil aynishi va qusish, ko'rishning buzilishi va ko'z nervi diskining shishishi kiradi. Bunday bemorlarda izotretinoinni darhol bekor qilish kerak. Jigar va o't chiqarish yo'llarining buzilishlari Davolashdan oldin, davolash boshlanganidan keyin 1 oy o'tgach, so'ngra har 3 oyda yoki ko'rsatmalarga binoan jigar fermentlarini nazorat qilish tavsiya etiladi. Jigar transaminazlarining o'tkinchi va qaytar o'sishi qayd etilgan. Ko'p hollarda oshish normal darajada bo'lgan va davolash davomida ko'rsatkichlar dastlabki darajaga qaytgan. Ammo, agar jigar transaminazlarining klinik jihatdan sezilarli va barqaror o'sishi kuzatilsa, preparatning dozasi kamaytirilishi yoki u bekor qilinishi kerak. Buyrak yetishmovchiligi Buyrak yetishmovchiligi va buyrak funksiyasining buzilishi izotretinoin farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi. Shunday qilib, izotretinoin buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda qo'llanilishi mumkin. Ammo bunday bemorlarda davolashni kichikroq doza bilan boshlash va keyinchalik maksimal toleransli dozaga oshirish tavsiya etiladi (qarang "Dozalash tartibi"). Lipidlar almashinuvi Davolashdan oldin, davolanish boshlanganidan keyin 1 oy o'tgach, so'ngra har 3 oyda yoki ko'rsatmalarga binoan och qoringa zardobdagi lipidlar konsentratsiyasini aniqlash kerak. Odatda lipidlar konsentratsiyasi doza kamaytirilishi yoki preparat bekor qilinishidan keyin normallashadi, shuningdek, dieta bilan bog'liq. Izotretinoin qabul qilish plazmadagi triglitseridlar konsentratsiyasining oshishi bilan bog'liq bo'lgan. Agar gipertrigliseridemiyani qabul qilinadigan darajada nazorat qilishning imkoni bo'lmasa yoki pankreatit simptomlari kuzatilsa, izotretinoinni bekor qilish kerak (qarang "Nojo'ya ta'sirlar" bo'limi). Triglitseridlar konsentratsiyasining 800 mg/dl yoki 9 mmol/l dan yuqori bo'lishi o'tkir pankreatit rivojlanishi bilan birga bo'lishi mumkin, bu esa o'lim bilan yakunlanishi mumkin. Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan buzilishlar Izotretinoin bilan davolashda, ichakning yallig'lanish kasalliklari (shu jumladan, mintaqaviy ileit) qayd etilgan. Og'ir (gemorragik) diareya bilan og'rigan bemorlarda izotretinoinni darhol to'xtatish kerak. Fruktozaga nisbatan chidamsizlik Aknekutan® preparati sorbitan oleat saqlaydi. Noyob meros qilib olingan fruktoza intoleransiga ega bemorlar ushbu preparatni qo'llashlari mumkin emas. Yuqori xavf guruhidagi bemorlar Yuqori xavf guruhidagi bemorlar (qandli diabet, semizlik, alkogolizm yoki lipid almashinuvining buzilishlari bilan) izotretinoin bilan davolashda qondagi glyukoza va/yoki lipidlar konsentratsiyasini laboratoriyada tez-tez kuzatishni talab qilishi mumkin. Izotretinoin qabul qilganda och qoringa qondagi glyukoza konsentratsiyasining oshishi kuzatilgan va diabet birinchi marta tashxis qo'yilgan. Ishlatilmagan yoki muddati o'tgan preparatni utilizatsiya qilish Dori vositalarining atrof-muhitga tushishi minimal darajaga yetkazilishi kerak. Aknekutan® preparatini oqova suvlar bilan yoki maishiy chiqindilar bilan birga tashlashga yo'l qo'yilmaydi. Imkon bo'lsa, dori vositalarini utilizatsiya qilish uchun maxsus tizimlardan foydalanish kerak. Transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta'siri Aknekutan® preparati transport vositalari va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta'sir qilishi mumkin. Izotretinoin bilan davolashda kechki ko'rishning buzilishi kuzatilgan, bu kamdan-kam hollarda davolash tugagandan keyin ham davom etadi (qarang "Nojo'ya ta'sirlar" va "Maxsus ko'rsatmalar" bo'limlari). Ushbu hodisa ba'zi bemorlarda to'satdan paydo bo'lganligi sababli, bemorlarni bu holat haqida ogohlantirish va ularga transport vositalari va mexanizmlarni boshqarishda ehtiyotkorlikka rioya qilishni tavsiya qilish kerak. Garchi uyquchanlik, bosh aylanishi va ko'rishning buzilishi juda kam kuzatilgan bo'lsa ham, bemorlarni bu hodisalar paydo bo'lganda transport vositalarini boshqarish, mexanizmlarni boshqarish yoki bemorning o'zi va atrofdagilar uchun xavf tug'diradigan harakatlarni amalga oshirishdan saqlanish kerakligi haqida ogohlantirish lozim.

Tetratsiklin antibiotiklari va GKS Aknekutan® preparatining samaradorligini kamaytiradi. Fotosezgirlikni oshiruvchi preparatlar (sulfonamidlar, tetratsiklinlar, tiyazidli diuretiklar) bilan bir vaqtda qo'llanganda quyosh kuyishi xavfi ortadi. Boshqa retinoidlar bilan birga qo'llanganda gipervitaminoz A rivojlanish xavfi ortadi. Izotretinoin progesteron preparatlarining samaradorligini pasaytirishi mumkin, shuning uchun past dozalarda progesteron saqlovchi kontratseptivlarni qo'llash tavsiya etilmaydi. Akne davolash uchun mahalliy keratolitik preparatlar bilan birga qo'llash tavsiya etilmaydi, chunki bu mahalliy tirnash xususiyati kuchayishi mumkin. Tetratsiklinlar ichki bosh bosimining oshish xavfini oshirishi sababli, izotretinoin bilan birga qo'llash mumkin emas.

Izotretinoin - bu to'liq transretinoik kislota (tretinoin) ning stereoizomeri. Izotretinoinning aniq ta'sir mexanizmi hali to'liq o'rganilmagan, ammo aknening og'ir shakllarini davolashning klinik yaxshilanishi yog' bezlarining faoliyatini bostirish va ularning hajmining gistologik tasdiqlangan kamayishi bilan bog'liqligi aniqlangan. Bundan tashqari, izotretinoinning teriga yallig'lanishga qarshi ta'siri ham isbotlangan. Klinik samaradorlik va xavfsizlik: Soch follikulasi va yog' bezlarining epitelial hujayralarining giperkerozi korneositlarning bez kanaliga to'planishiga va ularning kornin va ortiqcha yog' sekretsiyasi bilan to'sib qo'yilishiga olib keladi. Keyinchalik komedon hosil bo'lishi va ba'zi hollarda yallig'lanish jarayoni yuzaga keladi. Izotretinoin sebotsitlarning proliferatsiyasini bostiradi va aknega qarshi ta'sir ko'rsatib, hujayralarning normal differentsiyalanish jarayonini tiklaydi. Teri yog'i Cutibacterium acnes (avval Propionibacterium acnes deb nomlangan) o'sishi uchun asosiy substrat hisoblanadi, shuning uchun teri yog'ining kamayishi bakterial kolonizatsiyani bostiradi.

So‘rilish Izotretinoinning me’da-ichak traktidan so‘rilishi o‘zgaruvchan va terapevtik diapazonda kiritilgan doza bilan lineer bog‘liqdir. Izotretinoinning mutlaq biokiraolishligi aniqlanmagan, chunki insonlar uchun tomir ichiga yuboriladigan shakli mavjud emas. Aknekutan® preparatining yuqori biokiraolishligi uning tarkibida erigan izotretinoinning yuqori ulushi bilan izohlanadi va preparatni ovqat bilan qabul qilishda yanada oshishi mumkin. Taqsimlanish Izotretinoin plazma oqsillari, asosan albuminlar bilan kuchli bog‘lanadi (99,9%). Insonlarda izotretinoinning taqsimlanish hajmi aniqlanmagan, chunki tomir ichiga yuboriladigan shakli mavjud emas. Inson to‘qimalaridagi izotretinoin taqsimlanishi bo‘yicha ma’lumotlar yetarli emas. Epidermisdagi izotretinoin konsentratsiyasi zardobdagidan ikki barobar past. Plazmadagi izotretinoin konsentratsiyalari qondagi konsentratsiyalardan taxminan 1,7 barobar yuqori, bu izotretinoinning eritrotsitlarga yomon kirishi bilan bog‘liq. Metabolizm Og‘iz orqali qabul qilinganda, plazmada uch asosiy metabolit aniqlanadi: 4-okso-izotretinoin, tretinoin (to‘liq trans-retino kislotasi) va 4-okso-tretinoin. Ushbu metabolitlar biologik faollikka ega bo‘lib, bir necha in vitro testlar orqali tasdiqlangan. Klinik tadqiqotlarda 4-okso-izotretinoinning izotretinoinning umumiy ta’siriga (sebum ishlab chiqarishni kamaytirish) sezilarli hissa qo‘shishi ko‘rsatilgan, izotretinoin va tretinoin plazmadagi konsentratsiyalariga ta’sir qilmagan holda. Glukuronid kon’yugatlarini o‘z ichiga olgan kamroq ahamiyatli metabolitlar ham aniqlangan. Asosiy metabolit 4-okso-izotretinoin bo‘lib, uning muvozanat holatidagi plazma konsentratsiyasi boshlang‘ich birikmadan 2,5 marta yuqoridir. Izotretinoin va tretinoin (to‘liq trans-retino kislotasi) bir-biriga o‘zaro qaytarilib aylana olish xususiyatiga ega bo‘lib, bu tretinoin metabolizmini izotretinoin metabolizmi bilan bog‘laydi. Izotretinoin dozasining 20-30% izomerizatsiya orqali metabolizmga uchrashi aniqlangan. Insonlarda izotretinoin farmakokinetikasida enterohepatik aylanma muhim rol o‘ynashi mumkin. In vitro tadqiqotlar izotretinoinning 4-okso-izotretinoin va tretinoinga aylanishida bir nechta sitoxrom P450 fermentlari ishtirok etishini ko‘rsatdi, ammo ulardan birortasi ustun rol o‘ynamaydi. Izotretinoin va uning metabolitlari sitoxrom P450 fermentlarining faolligiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi. Chiqarilish Radioaktiv izotretinoinning og‘iz orqali qabulidan so‘ng siydik va najas orqali taxminan bir xil miqdorda chiqariladi. Akne bilan og‘rigan bemorlarda o‘zgarmagan preparatning terminal fazadagi o‘rtacha yarim parchalanish davri (T1/2) og‘iz orqali qabul qilingandan so‘ng taxminan 19 soatni tashkil qiladi. 4-okso-izotretinoinning terminal fazadagi yarim parchalanish davri esa ko‘proq bo‘lib, o‘rtacha 29 soatga teng. Izotretinoin tabiiy (fiziologik) retinoidlarga tegishlidir. Izotretinoin qabul qilish to‘xtatilgandan keyin retinoidlarning endogen konsentratsiyasi taxminan ikki hafta ichida qayta tiklanadi. Maxsus guruhlar uchun farmakokinetika Jigar funksiyasi buzilgan bemorlar: Jigar funksiyasi buzilgan bemorlarda izotretinoin qo‘llash mumkin emasligi sababli, ushbu guruh bemorlar uchun farmakokinetik ma’lumotlar cheklangan. Buyrak funksiyasi buzilgan bemorlar: Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda izotretinoin yoki 4-okso-izotretinoinning plazma klirensi sezilarli darajada kamaymaydi.

Preparatni ichga qabul qilish tavsiya etiladi, afzalroq ovqat vaqtida, kuniga 1-2 marta. Aknekutan® preparatining terapevtik samaradorligi va nojo‘ya ta‘sirlari dozalarga bog‘liq bo‘lib, turli bemorlarda o‘zgarishi mumkin. Shuning uchun davolash davomida individual dozani tanlash zarur. Boshlang‘ich doza Aknekutan® uchun kuniga 0.4 mg/kg ni tashkil etadi, ba‘zi hollarda — kuniga 0.8 mg/kg gacha. Kasallikning og‘ir shakllari yoki tanadagi akne hollari uchun kuniga 2 mg/kg gacha doza talab qilinishi mumkin. Optimal kursning kümülyativ dozasi 100-120 mg/kg ni tashkil etadi. To‘liq remissiya odatda 16-24 hafta davomida erishiladi. Agar tavsiya etilgan dozani bemor yomon o‘zlashtirsa, davolashni kamroq dozada, ammo uzoqroq davom ettirish mumkin. Ko‘pgina bemorlarda akne bir martalik davolash kursidan keyin to‘liq yo‘qoladi. Agar kasallik qaytalanadigan bo‘lsa, bir xil sutkalik va kümülyativ dozada takroriy davolash kursini o‘tkazish mumkin. Takroriy kursni birinchi kursdan kamida 8 hafta o‘tgach buyurish kerak, chunki yaxshilanish kechikib paydo bo‘lishi mumkin. Og‘ir darajadagi surunkali buyrak yetishmovchiligida boshlang‘ich doza kuniga 8 mg gacha kamaytirilishi kerak.

Homiladorlik Homiladorlik — Aknekutan® preparati bilan davolash uchun mutlaq qarshi ko'rsatma hisoblanadi (qarang bo'lim "Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar"). Tug'ish yoshidagi ayollar davolanish davomida va terapiya tugaganidan keyin bir oy davomida samarali kontratseptsiya usullarini qo'llashlari kerak. Agar ogohlantirishlarga qaramay, Aknekutan® bilan davolanish paytida yoki terapiya tugaganidan keyin bir oy ichida homiladorlik yuzaga kelsa, bolaning og'ir tug'ma nuqsonlar bilan tug‘ilishi xavfi juda yuqori. Izotretinoinni qo'llash bilan bog'liq tug'ma rivojlanish nuqsonlariga quyidagilar kiradi: markaziy asab tizimi nuqsonlari (gidrotsefaliya, mikrosefaliya, miyaning rivojlanish nuqsonlari/anomaliyalari), yuzning dismorfiya holatlari, bo‘ri og‘zi, tashqi quloq anomaliyalari (tashqi quloqning yo‘qligi, tashqi eshitish yo‘lining torayishi yoki yo‘qligi), ko‘z anomaliyalari (mikroftalmiya), yurak-tomir tizimi anomaliyalari (konotrunkal rivojlanish nuqsonlari, masalan, Fallo tetradasi, magistral tomirlarning o'rin almashishi, septal nuqsonlar), timus va qalqonsimon bez anomaliyalari. Shuningdek, o'z-o'zidan abort qilish ehtimoli oshadi. Agar izotretinoin qabul qilayotgan bemorda homiladorlik aniqlansa, terapiyani to‘xtatish kerak. Ushbu holat bo‘yicha baholash va tavsiyalar olish uchun teratologiya bo‘yicha mutaxassis yoki tajribaga ega shifokor bilan maslahatlashish lozim. Emizish Izotretinoin yuqori lipofil xususiyatga ega bo'lgani uchun uning emizikli sutga o'tishi ehtimoli katta. Aknekutan® preparatining mumkin bo'lgan nojo'ya ta'sirlari tufayli, uni emizish davrida qo'llash mumkin emas (qarang bo'lim "Qo'llash mumkin bo'lmagan holatlar"). Fertillik Izotretinoin terapevtik dozalarida spermatozoidlarning soni, harakatchanligi va morfologiyasiga ta'sir ko'rsatmaydi, erkaklar tomonidan qo'llanganda embrion shakllanishi va rivojlanishiga ta’sir qilmaydi. Homiladorlikni oldini olish dasturi Izotretinoin kuchli teratogen ta'sirga ega preparat hisoblanadi. Agar ayol og'iz orqali izotretinoin qabul qilayotgan vaqtda (istalgan dozada va hatto qisqa muddat davomida) homiladorlik yuzaga kelsa, bolaning rivojlanish nuqsonlari bilan tug‘ilishi xavfi juda yuqori. Aknekutan® preparatini qo'llash Aknekutan® preparati tug'ish yoshidagi ayollarda qo'llashga mumkin emas, agar ayol quyidagi barcha mezonlarga javob bermasa: — Oddiy davolash usullariga javob bermaydigan og'ir akne shakli; — Bemor shifokor ko'rsatmalarini to'liq tushunishi va ularga rioya qilishi kerak; — Bemor homiladorlikning oldini olish zarurati va davolanish davomida, shuningdek, Aknekutan® bilan davolanish tugaganidan keyin bir oy davomida homiladorlik ehtimoli haqida ogohlantirilishi kerak; — Bemor kontratseptsiya vositalarining muvaffaqiyatsiz bo'lish ehtimoli haqida ogohlantirilishi kerak; — Bemor ehtiyot choralarini tushunganligini tasdiqlashi kerak; — Bemor Aknekutan® preparatini qabul qilishdan bir oy oldin, davolanish davomida va undan keyin bir oy davomida samarali kontratseptsiya usullarini uzluksiz qo'llash zarurligini tushunishi va buni ta'minlashi kerak (qarang bo'lim "Dori vositalarining o'zaro ta'siri"); — Imkoniyat bo'lsa, ikki xil kontratseptsiya usulini, jumladan to'siq usulini bir vaqtning o'zida qo'llash tavsiya etiladi; — Bemor Aknekutan® qabul qilishni boshlashdan 11 kun oldin homiladorlik testining salbiy natijasini olishi kerak; homiladorlik testi har oyda davolanish davomida va terapiya tugagandan keyin 5 hafta o'tgach o'tkazilishi tavsiya etiladi; — Bemor davolanishni navbatdagi normal hayz davrining 2-3-kunida boshlashi kerak; — Bemor har oyda shifokorga murojaat qilish zarurligini tushunishi kerak; — Kasallikning qaytalanishi bilan bog'liq davolanish paytida, bemor Aknekutan® preparatini qabul qilishdan bir oy oldin, davolanish davomida va undan keyin bir oy davomida samarali kontratseptsiya usullarini muntazam qo'llashi, shuningdek homiladorlik testini o'tkazishi kerak; — Bemor ehtiyot choralarini to'liq tushunganligini va shifokor tomonidan tushuntirilgan ishonchli kontratseptsiya usullarini qo'llashga tayyorligini tasdiqlashi kerak. Izotretinoin bilan davolanish paytida yuqoridagi tavsiyalar bo'yicha kontratseptsiya vositalaridan foydalanish, bepushtlik sababli odatda kontratseptsiya usullarini qo'llamaydigan (masalan, gisterektomiya o'tkazgan bemorlar), amenoreyasi bor yoki jinsiy faol bo'lmagan ayollarga ham tavsiya etiladi. Shifokor ishonch hosil qilishi kerak, shuningdek, quyidagilarga rioya qilishi kerak: — Bemor og'ir akne shaklidan aziyat chekayotgan bo'lishi kerak (tugunli-kistik, konglobat akne yoki chandiq paydo bo'lish xavfi bo'lgan akne); boshqa terapiya usullariga javob bermagan akne; — Davolashdan oldin, davolanish paytida va tugagandan keyin 5 hafta o'tgach ishonchli homiladorlik testi natijasi salbiy ekanligi olingan bo'lishi kerak; homiladorlik testining sanasi va natijalarini hujjatlashtirish kerak; — Bemor davolanishdan bir oy oldin, davolanish davomida va undan keyin bir oy davomida kamida bitta, imkon qadar ikkita samarali kontratseptsiya usulidan, jumladan to'siq usulidan foydalanishi kerak; — Bemor homiladorlikdan himoyalanish bo'yicha barcha yuqoridagi talablarni tushunishga va ularga rioya qilishga qodir bo'lishi kerak; — Bemor yuqorida sanab o'tilgan barcha shartlarga mos kelishi kerak. Kontratseptsiya Bemorlar homiladorlikdan himoyalanish bo'yicha to'liq ma'lumot va samarali kontratseptsiya usullarini qo'llamaydigan bemorlar uchun tavsiyalar olishi kerak. Agar davolovchi shifokor bunday ma'lumot bera olmasa, bemorni mos ixtisos va malakaga ega boshqa shifokorga yuborish kerak. Minimal talab — izotretinoin qabul qilishdan bir oy oldin, davolanish davrida va davolash tugaganidan keyin kamida bir oy davomida bitta yuqori samarali kontratseptsiya usulidan (ya'ni, foydalanuvchiga bog'liq bo'lmagan usul) yoki ikki xil kontratseptsiya usulidan bir vaqtning o'zida (foydalanuvchiga bog'liq usullar) foydalanishdir, hatto amenoreyasi bo'lgan bemorlarda ham. Kontratseptsiya usulini tanlashda Har bir holatda kontratseptsiya usulini tanlashda bemorning individual sharoitlari baholanib, uni muhokamaga jalb qilish lozim. Bu bemorning tanlangan kontratseptsiya usulini qat’iy rioya qilish majburiyatini tasdiqlashini ta’minlash uchun zarur. Homiladorlik testi Amaldagi amaliyotga muvofiq, minimal sezuvchanligi 25 mME/ml bo‘lgan homiladorlik testi hayz davrining dastlabki 3 kunida o‘tkazilishi kerak: Terapiyadan oldin Kontratseptsiyadan foydalanishdan oldin homiladorlik ehtimolini istisno qilish uchun boshlang'ich homiladorlik testining natijalari va sanasi shifokor tomonidan qayd etilishi kerak. Hayz ko‘rishi tartibsiz bo‘lgan bemorlarda homiladorlik testini o‘tkazish vaqti jinsiy faollikka bog‘liq, uni himoyalanmagan jinsiy aloqadan 3 hafta o‘tgach o‘tkazish kerak. Shifokor bemorga kontratseptsiya usullari haqida ma’lumot berishi kerak. Homiladorlik testi Aknekutan® preparatini buyurish kunida yoki bemorning shifokorga tashrifidan 3 kun oldin o‘tkaziladi. Mutaxassis test natijalarini qayd etishi kerak. Preparat faqat Aknekutan® bilan terapiyadan 1 oy oldin samarali kontratseptsiya qo‘llayotgan bemorlarga buyurilishi mumkin. Terapiya davomida Bemor har 28 kunda shifokorga tashrif buyurishi kerak. Homiladorlik testini har oyda o‘tkazish zarurati mahalliy amaliyotga, bemorning jinsiy faolligiga va oldingi hayz davrlarining buzilishi tarixiga qarab belgilanadi. Zarurat bo‘lsa, homiladorlik testi bemorning shifokor qabuliga kelgan kunida yoki qabuldan 3 kun oldin o‘tkaziladi, test natijalari qayd etilishi kerak. Terapiya tugagandan keyin Terapiya tugagandan keyin 5 hafta o‘tib homiladorlikni istisno qilish uchun test o‘tkaziladi. Agar ehtiyot choralari ko‘rilganiga qaramay, Aknekutan® preparati bilan davolanish davomida yoki undan keyin bir oy ichida homiladorlik yuzaga kelsa, homilada juda og‘ir rivojlanish nuqsonlari xavfi yuqori. Homiladorlik aniqlanganda, Aknekutan® preparati bilan terapiya to‘xtatiladi. Homiladorlikni saqlashning maqsadga muvofiqligini teratologiya bo‘yicha ixtisoslashgan shifokor bilan muhokama qilish kerak. Izotretinoin yuqori lipofil xususiyatga ega bo'lgani sababli, uning emizikli sutga o'tish ehtimoli katta. Aknekutan® preparatining mumkin bo'lgan nojo'ya ta'sirlari tufayli, uni emizikli onalarga buyurish mumkin emas. Retsept va dori vositasini olish Aknekutan® preparatini tug‘ish yoshidagi ayollarga buyurish uchun retsept, homiladorlik testlari va monitoringni ta'minlash maqsadida, 30 kunlik davolash uchun yozilishi kerak. Homiladorlik testi, retsept yozilishi va dori vositasini olish bir kunda amalga oshirilishi maqsadga muvofiq. Aknekutan® dorisini dorixonadan retsept yozilgan kundan boshlab shu kunning o‘zida yoki 7 kundan kechikmasdan olish kerak. Har oylik shifokor qabuliga kelish homiladorlikni muntazam tekshirish va monitoring qilish imkonini beradi hamda bemorning yangi davolash kursini boshlashdan oldin homilador emasligiga ishonch hosil qilishga yordam beradi. Erkak bemorlar Mavjud ma'lumotlar shuni ko'rsatadiki, Aknekutan® preparatini qabul qilayotgan erkaklarning urug‘idan ayollarga o‘tuvchi preparat miqdori teratogen ta'sir uchun yetarli emas. Preparatni boshqa shaxslarga, ayniqsa ayollarga berish qat'iyan man etiladi. Qo'shimcha ehtiyot choralar Bemorlar Aknekutan® preparatini boshqa shaxslarga berish taqiqlangani haqida xabardor qilinishi va foydalanilmagan kapsulalarni mahalliy tavsiyalarga muvofiq utilizatsiya qilish kerak. Homilaga tasodifiy ta'sir qilishning oldini olish uchun (agar preparatni qabul qiluvchi transfuziyada homilador bo‘lsa), izotretinoin qabul qilayotgan yoki uni bir oy oldin qabul qilgan bemorlardan donorlik qoni olinmasligi kerak. Ta’lim materiallari Izotretinoinning homilaga ta’sir qilish xavfini kamaytirish va Aknekutan® qabul qilayotgan ayollarda homiladorlikning oldini olish uchun ishlab chiqaruvchi kompaniya, shifokorlarga homiladorlikning oldini olish va preparatning teratogen ta’sirini kamaytirishga qaratilgan ma’lumotlarni taqdim etuvchi materiallar yaratgan. Shifokor bemorlarga teratogen xavf va homiladorlikning oldini olish uchun "Homiladorlikning oldini olish dasturi" bo‘yicha qat’iy choralar haqida to‘liq ma'lumot berishi kerak.

Jigar yetishmovchiligi holatida qo‘llash mumkin emas.

Surunkali buyrak yetishmovchiligida og‘ir darajadagi boshlang‘ich doza kuniga 8 mg gacha kamaytirilishi kerak.

Preparat retsept bo‘yicha beriladi.

Izotretinoin A vitaminining hosilasi hisoblanadi. Izotretinoinning o‘tkir toksikligi past bo‘lishiga qaramasdan, uni tasodifan oshirib yuborganda A vitaminining gipervitaminozi belgilarini keltirib chiqarishi mumkin. A vitaminining o‘tkir toksikligi simptomlari orasida kuchli bosh og‘rig‘i, ko‘ngil aynishi yoki qusish, uyquchanlik, asabiylashish va qichishish mavjud. Izotretinoinning tasodifiy yoki ataylab oshirib yuborilishi simptomlari ham o‘xshash bo‘lishi mumkin. Ushbu simptomlar qaytuvchan bo‘lib, davolash talab qilinmasdan o‘tib ketishi kutiladi. Davolash: zarur bo‘lsa, doza oshganidan keyingi dastlabki bir necha soat ichida me’dani yuvish mumkin.

Preparatni bolalar ololmaydigan joyda, original qadoqda, 25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlash kerak.

Og‘ir shakldagi akne (tugunli-kistoz, konglobat, chandiq paydo bo‘lish xavfi bo‘lgan akne); boshqa davolash usullariga javob bermaydigan akne.

Yaroqlik muddati - 3 yil. Yaroqlik muddati tugagandan keyin qo'llash mumkin emas.