Велаксин®

-

Велаксин®

O‘ta og‘ir darajadagi buyrak yetishmovchiligi (KK <10 ml/min); jigar funksiyasining og‘ir darajada buzilishi; MAO ingibitorlarini bir vaqtda qabul qilish; 18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar yoshi; homiladorlik mavjudligi yoki taxmin qilinishi; laktatsiya davri (ko‘krak bilan emizish); venlafaksinga yuqori sezuvchanlik.

15 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar uchun qarshi ko‘rsatma.

Venlafaksinni ehtiyotkorlik bilan qo'llash kerak, agar bemorda yaqinda miokard infarkti bo'lgan bo'lsa, yurak yetishmovchiligi dekompensatsiya bosqichida bo'lsa, beqaror stenokardiya, arterial gipertenziya, taxikardiya, taxiaritmiya, tutqanoq tarixi bo'lsa, ko'z ichidagi bosimning oshishi, yopiq burchakli glaukoma, manik holatlar tarixi, teri va shilliq qavatlardan qon ketishga moyillik, boshlang‘ich tana vaznining kamayishi mavjud bo'lsa. Depressiv buzilishlari bo'lgan bemorlarda har qanday dori terapiyasini boshlashdan oldin o'z joniga qasd qilishga urinish ehtimolini hisobga olish kerak. Shu sababli, dozani oshirib yuborish xavfini kamaytirish uchun davolanishni boshlashda imkon qadar venlafaksinni minimal samarali dozada qo'llash kerak, va bemor sinchkov tibbiy nazorat ostida bo'lishi lozim. Affektiv buzilishlari bo'lgan bemorlarda antidepressantlar (shu jumladan, venlafaksin) bilan davolanishda gipomaniakal yoki manik holatlar rivojlanishi mumkin. Boshqa antidepressantlar singari, venlafaksinni ham maniya tarixi bo'lgan bemorlarga ehtiyotkorlik bilan buyurish kerak. Bunday bemorlar tibbiy nazoratga muhtoj. Agar epileptik tutqanoq rivojlansa, davolanishni to'xtatish kerak. Venlafaksin yuqori dozalarda qo'llanganda taxikardiya xavfi oshadi. Davolanish davomida, ayniqsa, doza aniqlanganida yoki oshirilganda, QAB (arterial bosim) muntazam ravishda nazorat qilinishi tavsiya etiladi. Bemorlarga, ayniqsa, keksa yoshdagi odamlarga, bosh aylanishi va muvozanatni buzish ehtimoli haqida ogohlantirish kerak. Venlafaksin qabul qilish vaqtida, ayniqsa suvsizlanish yoki OVKK (umumiy qon hajmi) pasayishi (shu jumladan, keksa bemorlar va diuretiklar qabul qilayotgan bemorlar) sharoitida giponatriemiya va/yoki SIADH (antidiuretik gormonning noto'g'ri sekretsiyasi sindromi) kuzatilishi mumkin. Dori qabul qilish vaqtida midriaz kuzatilishi mumkin, shuning uchun ko‘z ichidagi bosimning oshishiga moyil bo‘lgan yoki yopiq burchakli glaukoma bilan og‘rigan bemorlarda ko‘z ichidagi bosimni nazorat qilish tavsiya etiladi. Markaziy asab tizimiga ta'sir qiluvchi boshqa dorilar bilan davolashda bo'lgani kabi, venlafaksinni suiiste'mol qilish alomatlarini aniqlash uchun bemorlarni sinchkovlik bilan kuzatish kerak. Bunday simptomlar tarixi bo'lgan bemorlar sinchkov nazorat va kuzatuvga muhtoj. Venlafaksin qabul qilish fonida elektrosudoroj terapiyasini o'tkazishda alohida ehtiyotkorlik talab etiladi, chunki venlafaksin ushbu sharoitlarda qo'llanilgan tajriba mavjud emas. Davolanish davrida spirtli ichimliklar iste'mol qilishdan saqlanish kerak. Transport vositalarini boshqarish va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta’siri: Venlafaksin psixomotor va kognitiv funksiyalarga ta'sir qilmasligiga qaramay, psixoaktiv dorilar bilan har qanday dori terapiyasi aqliy jarayonlarni yomonlashtirishi va harakat funktsiyalarini bajarish qobiliyatini kamaytirishi mumkin. Bemorni davolanishni boshlashdan oldin bu haqda ogohlantirish kerak. Bunday buzilishlar paydo bo'lsa, cheklashlarning darajasi va davomiyligi shifokor tomonidan belgilanadi.

Venlafaksin qabulini MAO ingibitorlari bilan davolash tugaganidan kamida 14 kun o‘tib boshlash mumkin. Agar qaytariladigan MAO ingibitori (moklobemid) qo'llangan bo'lsa, bu interval qisqaroq bo'lishi mumkin (24 soat). MAO ingibitorlari bilan davolashni venlafaksin qabulini to'xtatgandan kamida 7 kun o‘tib boshlash mumkin. Venlafaksin bilan bir vaqtda litiy qabul qilinsa, uning plazmadagi konsentratsiyasi oshishi mumkin. Venlafaksinni galoperidol bilan bir vaqtda qabul qilishda, galoperidolning qon zardobidagi konsentratsiyasining oshishi sababli uning ta'sirlari kuchayishi mumkin. Klozapin bilan bir vaqtda qo'llanganda uning plazmadagi darajasi oshishi va nojo'ya ta'sirlar (masalan, epileptik tutqanoqlar) rivojlanishi mumkin. Venlafaksinning asosiy chiqarilish yo'li CYP2D6 va CYP3A4 ishtirokidagi metabolizmni o'z ichiga oladi, shuning uchun ushbu ikki ferment ingibitorlari bilan bir vaqtda qo'llanganda ehtiyotkorlik bilan qo'llash kerak. Ushbu o'zaro ta'sirning xususiyatlari hali o'rganilmagan. Simetidin venlafaksinning jigar orqali "birinchi o'tishi" paytida metabolizmini susaytiradi va ODV ning farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi. Aksariyat bemorlarda venlafaksin va ODV ning umumiy farmakologik faolligi ozgina oshishi kutilmoqda (bu keksa bemorlar va jigar funksiyasi buzilgan bemorlarda kuchliroq namoyon bo'ladi). Varfarin bilan bir vaqtda qo'llanganda uning antikoagulyant ta'siri kuchayishi mumkin.

Antidepressant. Kimyoviy tuzilishiga ko‘ra, venlafaksinni hech bir ma’lum antidepressant sinfiga (tritsiklik, tetratsiklik yoki boshqa) kiritish mumkin emas. U ikkita faol enantiomerik ratsemik shaklga ega. Venlafaksinning antidepressiv ta'siri markaziy asab tizimida neyrotransmitter faolligini oshirishi bilan bog‘liq. Venlafaksin va uning asosiy metaboliti O-desmetilvenlafaksin (ODV) serotoninni va noradrenalin qayta qabul qilinishini kuchli inhibit qiluvchi vositalardir va dopaminning qayta qabul qilinishini neyronlar tomonidan zaif bostiradi. Venlafaksin va ODV neyrotransmitterlarning qayta qabul qilinishiga teng ta'sir ko‘rsatadi. Venlafaksin va ODV beta-adrenergik reaksiyalarni kamaytiradi.

Ichga qabul qilingandan keyin venlafaksin me'da-ichak traktidan yaxshi so‘riladi. Bir martalik qabul qilinganda, 25-150 mg dozada qon plazmasidagi Cmax taxminan 2.4 soat ichida yetadi va 33-172 ng/ml ni tashkil qiladi. Venlafaksin jigardan "birinchi o‘tishda" kuchli metabolizmga uchraydi. Ichga qabul qilingandan keyin 4.3 soat ichida qon plazmasidagi ODVning Cmax darajasiga erishiladi va bu 61-325 ng/ml ni tashkil qiladi. Kunlik 75-450 mg doza diapazonida venlafaksin va ODVda chiziqli kinetika kuzatiladi. Ovqat bilan qabul qilinganda qon plazmasida Cmax ga erishish vaqti 20-30 daqiqaga uzayadi, biroq Cmax va so‘rilish darajalariga ta’sir ko‘rsatmaydi. Venlafaksin va ODVning qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi mos ravishda 27% va 30% ni tashkil etadi. Ko‘p martalik qabul qilinganda venlafaksin va ODVning Css darajasiga 3 kun ichida erishiladi. Asosiy metabolit ODV hisoblanadi. Venlafaksinning va ODVning yarim chiqarilish vaqti (T1/2) mos ravishda 5 va 11 soatni tashkil etadi. ODV va boshqa metabolitlar, shuningdek, o‘zgarmagan venlafaksin buyraklar orqali chiqariladi. Jigar sirrozi bilan og‘rigan bemorlarda venlafaksin va ODV plazmadagi konsentratsiyasi oshadi va chiqarilish tezligi pasayadi. O‘rtacha yoki og‘ir buyrak yetishmovchiligida venlafaksin va ODVning umumiy klirensi pasayadi, va T1/2 uzayadi. Umumiy klirens pasayishi, asosan, QQ 30 ml/min dan kam bo‘lgan bemorlarda kuzatiladi.

Turli etiologiyadagi depressiya (davolash va profilaktika).

Homiladorlik va laktatsiya (emizish) davrida qo‘llashga qarshi ko‘rsatilgan. Tug‘ish yoshidagi ayollar davolanish davrida ishonchli kontratseptsiya usullaridan foydalanishlari kerak va homiladorlik yuzaga kelganda yoki homiladorlikni rejalashtirayotganda darhol shifokorga murojaat qilishlari zarur. Venlafaksin va ODV metaboliti ko‘krak sutiga chiqariladi. Ushbu moddalar yangi tug‘ilgan chaqaloqlar uchun xavfsiz ekanligi isbotlanmagan, shuning uchun venlafaksinni laktatsiya davrida qabul qilish zarur bo‘lsa, emizishni to‘xtatish masalasi hal qilinishi kerak. Agar onaning davolanishi tug‘ruqdan qisqa vaqt oldin yakunlangan bo‘lsa, yangi tug‘ilgan chaqaloqda preparatni to‘xtatish simptomlari kuzatilishi mumkin.

Jigar faoliyatining og‘ir darajada buzilishi holatida qo‘llash mumkin emas. O‘rtacha jigar yetishmovchiligi bo‘lgan holatlarda (protrombin vaqti 14 dan 18 sekundgacha) dozani 50% kamaytirish tavsiya etiladi.

2 Qarshi ko‘rsatma - og‘ir buyrak yetishmovchiligi (KK <10 ml/min). KK 10-30 ml/min bo‘lgan buyrak yetishmovchiligiga ega bemorlarda doza 25-50% ga kamaytirilishi kerak. Venlafaksin va uning faol metabolitining (ODV) yarim parchalanish davri oshganligi sababli bunday bemorlarga butun doza kuniga bir marta qabul qilinishi tavsiya etiladi. Gemodializdagi bemorlar odatiy sutkalik venlafaksin dozasining 50% ini gemodializ seansi tugaganidan keyin qabul qilishlari mumkin.

Keksa yoshdagi bemorlarda venlafaksinni eng kam samarali dozada qo'llash kerak. Dozani oshirishda bemor qat'iy tibbiy nazorat ostida bo'lishi kerak. Keksa yoshdagi bemorlarni bosh aylanishi va muvozanatni yo'qotish mumkinligi haqida ogohlantirish kerak. Venlafaksin qabul qilayotganda, ayniqsa suvsizlanish yoki OCHK pasayishi sharoitida, keksa bemorlarda giponatremiya va/va yoki ADG yetishmasligi sindromi kuzatilishi mumkin.