Велсон®

-

Велсон®

Preparat komponentlariga yuqori sezuvchanlik; autoimmun kasalliklar; jigar yetishmovchiligi; og‘ir buyrak yetishmovchiligi; homiladorlik; emizish davri; 18 yoshgacha bo‘lgan yosh (preparatning samaradorligi va xavfsizligi aniqlanmagan). Ehtiyotkorlik bilan Buyrak yetishmovchiligining turli darajalarining melatonin farmakokinetikasiga ta’siri o‘rganilmagan, shuning uchun bu patologiyaga ega bemorlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

18 yoshgacha qo‘llash mumkin emas.

Yorqin nurlarda bo'lish Velson® preparatining samaradorligini kamaytirishi mumkin. Shuning uchun, Velson® preparatini qabul qilgandan so'ng, yorqin yoritishdan qochish tavsiya etiladi. Homilador bo'lishni xohlaydigan ayollarni preparatning kuchsiz kontratseptiv ta'siri mavjudligi haqida ogohlantirish kerak. Autoimmun kasalliklarga chalingan bemorlarda melatonin qo'llanilishi bo'yicha klinik ma'lumotlar mavjud emas, shuning uchun ushbu turdagi bemorlarda preparatni qo'llash tavsiya etilmaydi. Transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga ta'siri: Velson® uyquchanlikni keltirib chiqaradi, shuning uchun davolanish davrida transport vositalarini boshqarish va yuqori diqqat va tezkor psixomotor reaktsiyalarni talab qiladigan potensial xavfli faoliyatlardan voz kechish kerak.

Farmakokinetik o'zaro ta'sir. Terapevtik dozalardan ancha yuqori konsentratsiyalarda melatonin CYP3A izofermentini in vitro induktsiya qiladi. Bu hodisaning klinik ahamiyati to'liq aniqlanmagan. Induktsiya belgilarining rivojlanishi holatida, bir vaqtda qo'llaniladigan dori vositalari dozasini kamaytirish masalasi ko'rib chiqilishi kerak. Fluvoksamin bilan birga qo'llashdan saqlanish lozim, chunki fluvoksamin melatonin kontsentratsiyasini (AUC 17 martaga va Cmax 12 martaga ortadi) sitoxrom R450 (CYP): CYP1A2 va CYP2C19 izofermentlari orqali uning metabolizmini inhibe qilish hisobiga oshiradi. Quyidagi dori vositalarini bir vaqtda qabul qilishda ehtiyotkorlikka rioya qilish lozim: melatonin metabolizmini inhibe qilish hisobiga uning konsentratsiyasini oshiradigan 5- va 8-metoksipsoralen; melatonin plazmadagi miqdorini oshiradigan tsimetidin (CYP2D izofermentlari inhibitori); estrogens, melatonin metabolizmini CYP1A1 va CYP1A2 izofermentlari orqali inhibe qilish hisobiga uning konsentratsiyasini oshiradi; melatonin ekspozitsiyasini oshirishi mumkin bo'lgan CYPA2 izofermenti (masalan, xinolonlar) ingibitorlari; melatonin plazmadagi kontsentratsiyasini kamaytirishi mumkin bo'lgan CYP1A2 izofermenti induktorlari (masalan, karbamazepin va rifampitsin). Chekish melatonin konsentratsiyasini CYP1A2 izofermenti induktsiyasi orqali kamaytirishi mumkin. Adabiyotlarda adrenergik va opioid retseptorlarning agonistlari/antagonistlari, antidepressantlar, prostaglandinlar ingibitorlari, benzodiazepinlar, triptofan va etanolning endogen melatonin sekretsiyasiga ta'siri haqida ko'plab ma'lumotlar e'lon qilingan. Ushbu preparatlarning melatonin dinamikasi yoki kinetikasiga o'zaro ta'sirini o'rganish o'tkazilmagan. Farmakodinamik o'zaro ta'sir. Melatonin qabul qilish davrida alkogoldan voz kechish kerak, chunki u preparatning samaradorligini kamaytiradi. Melatonin benzodiazepin va benzodiazepinsiz uyqu vositalari, masalan, zaliplon, zolpidem va zopiklonning sedativ ta'sirini kuchaytiradi. Kombinatsiyalangan qo'llanish zolpidem bilan monoterapiyaga nisbatan e'tibor, xotira va koordinatsiyaning progressiv buzilishiga olib kelishi mumkin. Melatonin tiyoridazin va imipramin bilan birga qo'llanilganda, imipramin bilan monoterapiyaga nisbatan vazifalarni bajarishda qiyinchilik va tinchlik hissi ortishi, shuningdek, tiyoridazin bilan monoterapiyaga nisbatan "boshingizda chalkashlik" hissi kuchayishi mumkin.

Sun’iy analog bo‘lgan epifiz (qarag‘ay bezining) gormoni. Normal sharoitda epifizda melatonin sintezi sutkalik ritmga ega. Melatonin ishlab chiqarilishi kun/tun tsikli bilan sinxronlashgan bo‘lib, plazmadagi maksimal konsentratsiya kechki vaqtda, minimal darajasi esa kunduzgi vaqtda kuzatiladi. Yorug‘likning yo‘qligi haqida ma’lumot ko‘z to‘r pardasi orqali qabul qilinadi, bu signal retinogipotalamik trakt orqali supraxiazmik yadrogacha boradi, keyin esa yuqori bo‘yin ganglioniga o‘tadi. Yuqori bo‘yin ganglionining neyronlaridan chiqqan simpatik nervlarning uchlaridan epifiz parenximasiga noradrenalin ajraladi, bu melatonin sintezini ishga tushiradi. Yorug‘lik melatonin ishlab chiqarilishini sekinlashtiradi. Melatonin sintez jarayonining har qanday bosqichiga ta’sir qilish ushbu gormon ishlab chiqarilishining kamayishiga va tsirkad ritmlarning buzilishiga olib kelishi mumkin. Melatonin ishlab chiqarilishining kamayishi quyidagi holatlar fonida kuzatilishi mumkin: kechki vaqtda sun'iy yorug‘lik manbalarining ortiqcha ta’siri (ayniqsa ko‘k spektr - televizor, smartfon, kompyuter ekranlari); uyqu-bodroq siklining buzilishlari (desinxronoz), ular endogen (masalan, uyqu fazasining kechikishi sindromi, uyqu fazasining oldinga siljishi sindromi) va ekzogen omillar (masalan, ish rejimining o‘zgarishi, vaqt zonalarining o‘zgarishi) ta’sirida yuzaga kelishi mumkin; qarilik va keksalik yoshida; perimenopauza va postmenopauza davrida ayollarda; zararli odatlar (faol chekish va alkogol iste’moli); ba’zi dorilarni qabul qilish (NPSV, beta-adrenoblokatorlar, benzodiazepinlar). Melatonin tsirkad ritmlarni normallashtiradi. Adaptogen, tinchlantiruvchi, uyqu dorisi sifatida ta’sir qiladi. GABA va serotoninning kontsentratsiyasini o‘rta miyada va gipotalamusda oshiradi, GABA, dopamin va serotonin sintezida ishtirok etadigan piridoksalkinaza faolligini o‘zgartiradi. Uyqu-bodroq siklini, harakatchanlik faoliyatining sutkalik o‘zgarishlarini va tana haroratini tartibga soladi, miya intellektual va mnestik funksiyalariga, shuningdek, hissiy-shaxsiy sohalarga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Biologik ritmlarni tashkil qilishga va tungi uyquni normallashtirishga yordam beradi. Uyqu sifatini yaxshilaydi, uyquga ketish jarayonini tezlashtiradi, tunda uyg‘onishlar sonini kamaytiradi, ertalab uyg‘ongandan keyin o‘zini yaxshi his qilinishini ta’minlaydi, uyg‘ongandan so‘ng holsizlik, charchoq va kuchsizlik hislarini keltirib chiqarmaydi, neyroendokrin funksiyalarni tartibga soladi, stress reaktsiyalarini pasaytiradi. Ob-havo sharoitlarining o‘zgarishiga sezgir bo‘lgan odamlarga moslashishda yordam beradi. O‘rgatmaydi va bog‘liqlik keltirib chiqarmaydi.

So‘rilish. Ichkariga qabul qilingandan keyin melatonin me’da-ichak traktidan tez so‘riladi. Melatoninning 2-8 mg diapazonda kinetikasi chiziqli hisoblanadi. 3 mg dozada ichkariga qabul qilinganda qon plazmasi va so‘lakdagi Cmax mos ravishda 20 va 60 minutda erishiladi. Qon zardobida Tmax – 60 minutni tashkil qiladi (normal diapazon 20-90 minut). 3-6 mg melatonin qabul qilinganda qon zardobidagi Cmax, odatda, kechasi qon zardobidagi endogen melatonindan 10 baravar yuqori bo‘ladi. Ovqatni birga qabul qilish melatoninning so‘rilishini kechiktiradi. Melatoninning peroral qabuldagi biokiraolishligi 9% dan 33% gacha o‘zgaradi (taxminan 15%). Taqsimlanish. In vitro tadqiqotlarda melatoninning qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi 60% ni tashkil qiladi. Asosan albumin, α1-kislota glikoprotein va yuqori zichlikdagi lipoproteinlar (HDL) bilan bog‘lanadi. Vd taxminan 35 l ni tashkil qiladi. So‘lakka tez taqsimlanadi va gematoensefalik to‘siqdan o‘tadi, yo‘ldoshda aniqlanadi. Orqa miya suyuqligidagi konsentratsiyasi plazmadagidan 2.5 marta past. Metabolizm. Melatonin asosan jigarda metabolizmga uchraydi. Ichkariga qabul qilingandan keyin melatonin “birinchi o‘tish”da jigar orqali sezilarli darajada metabolizmga uchraydi, bunda u gidroksillanish va sulfat va glyukuronid bilan kon’yugatsiyalanib, 6-sulfatoksimelatonin hosil qiladi; presistemik metabolizm darajasi 85% ga yetishi mumkin. Tadqiqotlar melatonin metabolizmida CYP1A1, CYP1A2 va ehtimol, CYP2C19 izofermentlari ishtirok etishini ko‘rsatadi. Melatoninning asosiy metaboliti – 6-sulfatoksimelatonin bo‘lib, u faol emas. Chiqarilish. Melatonin buyraklar orqali chiqariladi. Melatoninning o‘rtacha T1/2 45 minutni tashkil qiladi. Chiqarilish siydik orqali amalga oshadi, taxminan 90% sulfat va glyukuron kon’yugatlari 6-gidroksimelatonin shaklida, taxminan 2-10% esa o‘zgarmagan holda chiqariladi. Maxsus bemor guruhlaridagi farmakokinetika. Farmakokinetik ko‘rsatkichlarga yosh, kofein qabul qilish, chekish, peroral kontratseptivlar qabul qilish ta’sir ko‘rsatadi. Og‘ir ahvoldagi bemorlarda so‘rilish tezlashgan va eliminatsiya buzilgan. Yoshi kattaroq bemorlarda so‘rilish tezligi 50% ga pasayishi mumkin. Yoshi kattaroq guruhda melatonin metabolizmi sekinlashadi, bu bemorlarda melatoninning yuqori dozalari AUC va Cmax ning yuqori qiymatlarini ko‘rsatadi, bu esa melatonin metabolizmining pasayganligini aks ettiradi. Buyrak funksiyasi buzilgan bemorlarda uzoq muddatli davolashda melatonin kümülyatsiyasi kuzatilmagan. Ushbu ma’lumotlar melatoninning qisqa T1/2 ko‘rsatkichi bilan mos keladi. Jigar melatonin metabolizmida asosiy organ hisoblanadi, shuning uchun jigar kasalliklari endogen melatonin konsentratsiyasining oshishiga olib keladi. Jigar sirrozi bo‘lgan bemorlarda kun davomida plazmada melatonin konsentratsiyasi sezilarli darajada oshgan.

Homiladorlik va emizish davrida qo‘llash mumkin emas.

Jigar yetishmovchiligi holatida qo‘llash mumkin emas.

Og‘ir buyrak yetishmovchiligida preparatni qo‘llash mumkin emas. Buyrak yetishmovchiligi turli darajada bo‘lgan bemorlarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Preparat retsept bo‘yicha beriladi.

Mavjud adabiyot ma'lumotlariga ko'ra, melatonin sutkalik 300 mg dozada qo'llanganda klinik ahamiyatli noxush reaksiyalar kuzatilmagan. Bir necha hafta davomida 3000-6600 mg dozada qo'llanganda, giperemiya, qorin bo'shlig'ida spazmlar, diareya, bosh og'rig'i va skotoma kuzatilgan. Juda yuqori dozalar (1 g gacha) qo'llanganda hushdan ketish kuzatilgan. Simptomlar: dozani oshirib yuborishda uyquchanlik rivojlanishi mumkin. Davolash: oshqozonni yuvish, faollashtirilgan ko'mir, simptomatik davolash. Faol moddani tozalash taxminan 12 soat ichida amalga oshadi.

Preparatni bolalar ololmaydigan, quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda 15-25°C haroratda saqlash kerak.

Uyqu buzilishlari, shu jumladan «uyqu-uyg‘onish» ritmining buzilishi bilan bog‘liq (masalan, desinxronoz).

Yosh o‘tishi bilan melatonin metabolizmi pasayadi, bu keksa yoshdagi bemorlar uchun dozalash rejimini tanlashda inobatga olinishi lozim. Shu sababli, ushbu guruhdagi bemorlar preparatni uyqudan 60-90 daqiqa oldin qabul qilishlari mumkin.

Yaroqlik muddati - 2 yil. Qadoqlamada ko'rsatilgan yaroqlik muddati tugagandan keyin ishlatmaslik.