Erta tug‘ruq chaqirish; tahdidli abort; preparat komponentlariga yoki tarkibidagi boshqa biror modda komponentlariga yuqori sezuvchanlik. Ehtiyotkorlik bilan Salbutamolni tireotoksikoz, taxiaritmiya, miokardit, yurak nuqsonlari, aorta stenoz, IBN, og‘ir surunkali yurak yetishmovchiligi, arterial gipertenziya, feoxromotsitoma, dekompensatsiyalangan qandli diabet, glaukoma bo‘lgan bemorlarda qo‘llash lozim.
Bolalarda foydalanish
Maxsus ko‘rsatma
Bronxial astmani davolash bosqichma-bosqich olib borilishi, bemorning davolanishga bo‘lgan klinik javobi va o‘pka funksiyasi nazorat qilinishi tavsiya etiladi. Bronxodilatatorlar barqaror yoki og‘ir bronxial astmani davolashda yagona yoki asosiy tarkibiy qism bo‘lib qolmasligi kerak. Bronxial astmaning simptomlarini yengillashtirish uchun qisqa ta'sir etuvchi bronxodilatatorlarga, xususan, β2-adrenoreseptor agonistlariga bo‘lgan ehtiyojning oshishi kasallikning yomonlashayotganini ko‘rsatadi. Bunday hollarda bemorning davolash rejasi qayta ko‘rib chiqilishi lozim. Bronxial astmaning to‘satdan va progressiv ravishda yomonlashuvi bemor hayotiga potensial tahdid tug‘dirishi mumkin, shuning uchun bunday holatlarda GKS dozasi ko‘paytirilishi yoki qo‘llanishi maqsadga muvofiq ekanligini ko‘rib chiqish kerak. Xavf guruhiga mansub bemorlarda kunlik ekspiratorlik oqim tezligini monitoring qilish tavsiya etiladi. β2-adrenoreseptor agonistlari bilan davolash, ayniqsa, ularni parenteral yoki nebulayzer yordamida kiritishda, gipokaliemiyaga olib kelishi mumkin. Og‘ir bronxial astma xurujlarini davolashda alohida ehtiyotkorlik talab etiladi, chunki bunday hollarda ksantin hosilalari, GKS, diuretiklar va gipoksiya tufayli gipokaliemiya kuchayishi mumkin. Bunday vaziyatlarda qonda kaliy konsentratsiyasini nazorat qilish tavsiya etiladi. Boshqa inhalatsion terapiya vositalaridan foydalanishda bo‘lgani kabi, salbutamol qabul qilinishi bilan darhol xirillash kuchayishi bilan paradoksal bronxospazm rivojlanishi mumkin. Bu holat darhol muqobil salbutamol shakli yoki boshqa qisqa ta'sirli inhalatsion bronxodilatator bilan davolanishni talab qiladi. Ventolin preparatini darhol bekor qilish, bemorning holatini baholash va zarurat tug‘ilganda boshqa tezkor ta'sirli bronxodilatatorni davolashni davom ettirish uchun buyurish lozim. Agar bemor avval samarali bo‘lgan inhalatsion salbutamolning dozasini qabul qilgandan keyin kamida 3 soat davomida ta'sir sezmasa, qo‘shimcha choralar ko‘rish zarurligi haqida shifokorga murojaat qilishi kerak. Bemorlarga Ventolin inhalatori to‘g‘ri ishlatilishi haqida ko‘rsatmalar berilishi kerak. Transport vositalari va mexanizmlarini boshqarish qobiliyatiga ta'siri bo‘yicha ma'lumotlar yo‘q.
Dori vositalarining o‘zaro ta'siri
Salbutamol va noselktiv beta-adrenoretseptor blokatorlari, masalan, propranololni bir vaqtda qo'llash tavsiya etilmaydi. Salbutamol MAO ingibitorlarini qabul qilayotgan bemorlarda qarshi ko'rsatilmagan. Tireotoksikozli bemorlarda Ventolin markaziy nerv tizimi stimulyatorlari va taxikardiyaning ta'sirini kuchaytiradi. Teofillin va boshqa ksantinlar salbutamol bilan bir vaqtda qo'llanganda taxiaritmiya rivojlanish ehtimoli ortadi. Antixolinergik vositalar bilan (shu jumladan ingalyatsion) bir vaqtda qo'llash ko'z ichki bosimini oshirishi mumkin. Diuretiklar va glyukokortikosteroidlar salbutamolning gipokalemik ta'sirini kuchaytiradi.
Farmakologik ta'siri
Selektiv β2-adrenoretseptor agonisti. Terapevtik dozalarida bronxlarning silliq mushaklaridagi β2-adrenoretseptorlarga ta’sir qiladi va qaytariluvchi nafas yo‘llarining obstruksiyasi holatida β2-adrenoretseptorlarga tezkor (5 daqiqa ichida) va qisqa muddatli (4 dan 6 soatgacha) bronxlarni kengaytiruvchi ta’sir ko‘rsatadi. Bronxodilatatsion ta’siri yaqqol ifodalanadi, bronxospazmning oldini oladi yoki uni bartaraf qiladi, nafas yo‘llaridagi qarshilikni kamaytiradi. O‘pkaning hayotiy sig‘imini oshiradi. Mukotsiliar tozalanuvchanlikni yaxshilaydi (surunkali bronxitda 36% gacha), shilimshiq sekretsiyasini rag‘batlantiradi, silindrik epiteliy funksiyalarini faollashtiradi. Tavsiya etilgan terapevtik dozalarida yurak-qon tomir tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatmaydi, arterial bosimni oshirmaydi. Ushbu guruhdagi boshqa preparatlarga nisbatan ancha kamroq darajada ijobiy xronotrop va inotrop ta’sir ko‘rsatadi. Koronar arteriyalarni kengaytiradi. Bir qator metabolik ta’sirlarga ega: plazmadagi kaliy miqdorini kamaytiradi, glikogenolizga va insulin ajralishiga ta’sir qiladi, giperglikemik (ayniqsa bronxial astma bilan og‘rigan bemorlarda) va lipolitik ta’sir ko‘rsatadi, atsidoz rivojlanishi xavfini oshiradi.
Farmakokinetika
So‘rilish. Inhalyatsiya yo‘li bilan kiritilganda salbutamolning 10-20% doza qismi nafas yo‘llarining quyi bo‘limlariga yetib boradi. Dozaning qolgan qismi inhalyator ichida qoladi yoki og‘iz-halqumda to‘planib, keyin yutib yuboriladi. Nafas yo‘llariga tushgan fraksiya o‘pka to‘qimalari va qonga so‘riladi, ammo o‘pkada metabolizmga uchramaydi.
Taqsimlanish. Salbutamolning qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanishi 10% ni tashkil qiladi.
Metabolizm. Salbutamol tizimli qon aylanishiga tushgach, jigar metabolizmi orqali o‘tadi va asosan buyraklar orqali o‘zgarmagan holda yoki fenol sulfati shaklida chiqariladi. Yutilgan inhalyatsiya dozasi qismi me’da-ichak traktidan so‘rilib, jigar orqali “birinchi o‘tish”da metabolizmga uchraydi va fenol sulfati hosil qiladi. O‘zgarmagan salbutamol va uning kon’yugati asosan buyraklar orqali chiqariladi.
Chiqarilish. Tomir ichiga yuborilgan salbutamolning T1/2 4-6 soatni tashkil qiladi. U qisman buyraklar orqali va qisman 4'-O-sulfat (fenol sulfati) shaklidagi nofaol metabolitga aylanishi natijasida chiqariladi, bu ham asosan buyraklar orqali chiqariladi. Salbutamolning ichak orqali chiqarilishi dozadan faqat kichik qismini tashkil qiladi. Organizmdagi tomir ichiga, peroral yoki inhalyatsiya yo‘li bilan kiritilgan salbutamolning asosiy qismi 72 soat ichida chiqariladi.
Preparatning faol moddalariga ko‘rsatmalar
Dozalash tartibi
Homilalik davrida foydalanish
Homiladorlik Homiladorlik davrida preparat faqat onaga kutilayotgan foyda homila uchun mumkin bo‘lgan xavfdan yuqori bo‘lgan holatlarda buyurilishi kerak. Postregistratsion kuzatish davomida homiladorlikda salbutamol qabul qilinganida, ba’zi bolalarda rivojlanish nuqsonlari, jumladan “bo‘ri og‘zi” va oyoq-qo‘l nuqsonlari kuzatilgan. Ba’zi holatlarda onalar homiladorlik davrida bir nechta dorilarni birgalikda qabul qilgan. Nuqsonlarning takroriyligi yo‘qligi va tug‘ma anomaliyalar fon chastotasi 2-3% oralig‘ida ekanligi sababli, preparatni qo‘llash bilan sababiy bog‘liqlik aniqlanmagan. Emizish davri Salbutamol ko‘krak sutiga o‘tishi ehtimoldan yiroq, shuning uchun onaga kutilayotgan foyda bolaga bo‘lishi mumkin bo‘lgan xavfdan yuqori bo‘lgan hollardan tashqari, emizikli ayollarga buyurish tavsiya etilmaydi. Salbutamolning ko‘krak sutida mavjudligi yangi tug‘ilgan chaqaloqqa zarar yetkazadimi-yo‘qmi, ma’lumot yo‘q. Fertillik Salbutamolning inson fertilitetiga ta’siri bo‘yicha ma’lumotlar yo‘q. Doklinik tadqiqotlarda hayvonlarda fertilitetga nojo‘ya ta’sir kuzatilmagan.
Jigar disfunktsiyasi uchun foydalanish
Buyrak etishmovchiligi uchun foydalanish
Sotish shartlari
Preparat retsept bo‘yicha beriladi.
Dozani oshirib yuborish
Simptomlar: salbutamolning haddan tashqari dozasi belgilari va simptomlari β-adrenoretseptorlarning stimulyatsiyasi bilan bog‘liq bo‘lib, o‘tkinchi holatlarni keltirib chiqaradi, masalan, arterial bosimning pasayishi, taxikardiya, mushak tremori, ko‘ngil aynishi, qayt qilish. Salbutamolning yuqori dozalari metabolik o‘zgarishlarga, shu jumladan gipokaliemiyaga olib kelishi mumkin, shuning uchun qon zardobidagi kaliy darajasini nazorat qilish zarur. Davolash: yuqori dozalarda qo‘llanganda yoki qisqa muddatli beta-agonistlarning dozasi oshirib yuborilganda laktat-atsidoz rivojlanishi kuzatilgan, shuning uchun dozani oshirib yuborishda zardobdagi laktat darajasini nazorat qilish va metabolik atsidoz rivojlanish ehtimolini (ayniqsa, bronxospazmning boshqa belgilarini bartaraf etish, masalan, hushtakli nafas saqlanib qolishi yoki kuchayishi) kuzatish tavsiya etiladi.
Saqlash shartlari
Preparatni bolalar ololmaydigan joyda, harorat 30°C dan oshmagan holda saqlash kerak; muzlatmaslik va to‘g‘ridan-to‘g‘ri quyosh nuridan himoya qilish lozim.
Preparat ko‘rsatmalar
Bronxial astma: bronxial astma simptomlarini bartaraf etish; allergen yoki jismoniy zo'riqish bilan bog'liq bronxospazm xurujlarining oldini olish; bronxial astmaning uzoq muddatli qo'llab-quvvatlovchi davolashining bir qismi sifatida qo'llash. Boshqa qaytariluvchi yo‘llar obstruksiyasi bilan kechadigan surunkali o‘pka kasalliklari, jumladan, surunkali obstruktiv o‘pka kasalligi (SO‘OK), surunkali bronxit, o‘pka emfizemasi. Bronxodilatatorlar beqaror yoki og‘ir bronxial astmada yagona yoki asosiy davolash usuli bo‘lmasligi kerak. Agar salbutamolga javob bo‘lmasa, bemorlarni GKS bilan davolash tavsiya etiladi. Salbutamolga javobning yo‘qligi shoshilinch tibbiy yordamga murojaat qilish zarurligini anglatishi mumkin.
Keksa bemorlarda foydalanish
Preparat amal qilish muddati
Yaroqlik muddati - 2 yil. Qadoqlamada ko'rsatilgan yaroqlik muddati tugagandan keyin ishlatmaslik.
Mahsulot saqlash shartlari
Mahsulot amal qilish muddati
Yangilandi: 2025-03-04
×
18+
DIQQAT!
O‘zbekiston Respublikasining “Bolalarni ularning sog‘lig‘iga zarar yetkazuvchi axborotdan himoya qilish
to‘g‘risida” 08.09.2017 yildagi qonuniga muvofiq:
bolalarni ularning hayotiga va (yoki) sog‘lig‘iga xavf soladigan xatti-harakatlarni sodir etishga, shu
jumladan o‘z sog‘lig‘iga zarar yetkazishga, o‘z joniga qasd qilishga va shunday harakatlarni targ‘ib
qilishga undaydigan;
bolalarda alkogolli va tamaki mahsulotlarini, giyohvandlik vositalarini, psixotrop moddalarni yoki aql-iroda
faoliyatiga ta’sir etuvchi boshqa moddalarni iste’mol qilish, qimor o‘yinlarida, ommaviy tartibsizliklarda
ishtirok etish, fohishalik, darbadarlik, tilanchilik yoki g‘ayriijtimoiy xatti-harakatning boshqa shakllari
bilan shug‘ullanish istagini paydo qiladigan;
odamlarga yoki hayvonlarga nisbatan zo‘ravonlik va shafqatsizlik qilish mumkinligini asoslaydigan yoki
oqlaydigan yoxud zo‘ravonlik xatti-harakatlarini amalga oshirishga undaydigan;
oilaviy qadriyatlarni inkor etadigan, axloqsizlikni targ‘ib qiladigan, shuningdek ota-onasiga va oilaning
boshqa a’zolariga nisbatan hurmatsiz munosabatni shakllantiradigan;
g‘ayriqonuniy xulq-atvorni oqlaydigan va huquqbuzarlik sodir etishga olib keladigan;
jamiyatda buzg‘unchilik g‘oyalarini targ‘ib etishga chaqiradigan;
uyatli so‘zlarni o‘z ichiga olgan;
pornografiya xususiyatiga ega bo‘lgan axborotni o‘z ichiga olgan;
g‘ayriqonuniy harakatlar natijasida jabrlangan bolalar to‘g‘risidagi, shu jumladan bunday bolaning
familiyasi, ismi, otasining ismi, uning ota-onasi va boshqa qonuniy vakillarining foto- va videotasvirlari,
bunday bolaning tug‘ilgan sanasi, uning ovozi yozilgan audiotasma, yashash joyi yoki vaqtincha turgan joyi,
o‘qish yoki ish joyi to‘g‘risidagi, bunday bolaning shaxsini bevosita yoxud bilvosita aniqlashga imkon
beradigan boshqa axborotni o‘z ichiga olgan axborot mahsuloti bolalar o‘rtasida tarqatilishi taqiqlangan
axborot mahsulotlari jumlasiga kiradi.
Shunga ko‘ra, davo.uz saytida e’lon qilinayotgan ayrim axborot (xabar, ma’lumot, maqola)lar bolalar uchun
taqiqlangan axborot mahsuloti hisoblanadi va 18 yoshga to‘lmagan shaxslar undan foydalanishi taqiqlanadi.