Dori vositalarining o‘zaro ta'siri
Virokomb tarkibida lamivudin va zidovudin mavjud bo‘lgani sababli, u har bir komponentiga xos o‘zaro ta'sirlarga kirishishi mumkin. Lamivudin asosan buyraklar orqali chiqariladi, jigar metabolizmi va plazma oqsillari bilan bog‘lanish miqdori esa juda kam, shuning uchun lamivudin bilan metabolik o‘zaro ta'sir ehtimoli past. Zidovudinning plazma oqsillari bilan bog‘lanishi ham kam, ammo u asosan jigarda faol bo‘lmagan glyukuronid hosil qilib metabolizmga uchraydi. Jigar metabolizmi, ayniqsa glyukuronizatsiya orqali amalga oshadigan preparatlar zidovudin metabolizmini susaytirishi mumkin. Quyida keltirilgan dori vositalarini Virokomb bilan ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Lamivudin bilan o‘zaro ta'sirlar
Lamivudin asosan kation transport tizimi orqali chiqariladi, shuning uchun Virokombni chiqarilish yo‘li bir xil bo‘lgan dori vositalari bilan o‘zaro ta'sir qilish ehtimoli mavjudligini yodda tutish kerak.
Trimethoprim bilan o‘zaro ta'sir
Lamivudin va trimetoprim (ko-trimoksazol tarkibidagi komponentlardan biri) birgalikda qabul qilinganda lamivudin konsentratsiyasining plazmada 40% ga oshishi kuzatiladi. Buyrak funksiyasi normal bo‘lgan bemorlarda lamivudin dozasini alohida tanlash talab etilmaydi. Lamivudin trimetoprim va sulfametoksazolning farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi. Ammo, buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarda ko-trimoksazol va Virokombni birgalikda qo‘llaganda ehtiyotkorlik zarur.
Zaltsitabin bilan o‘zaro ta'sir
Lamivudin zaltsitabin bilan bir vaqtda qabul qilinganda zaltsitabinning hujayra ichidagi fosforlanishini susaytirishi mumkin. Shuning uchun Virokombni zaltsitabin bilan birgalikda qo‘llash tavsiya etilmaydi.
Zidovudin bilan o‘zaro ta'sirlar
Zidovudin va lamivudinni bir vaqtda qabul qilish zidovudinning ta'sir muddatini 13% ga oshirish va plazmadagi maksimal konsentratsiyasini 28% ga oshirishga olib keladi. Bu oshish bemorlar uchun xavfli deb hisoblanmaydi. Zidovudin lamivudinning farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi.
Atovaxon bilan o‘zaro ta'sir
Zidovudin atovaxonning farmakokinetikasiga ta'sir qilmaydi. Ammo farmakokinetik ma'lumotlarga ko‘ra, atovaxon zidovudinning glyukuronidgacha metabolizm darajasini pasaytiradi (muvozanat holatida zidovudinning farmakokinetik egri chizig‘i ostidagi maydon 33% ga oshadi, glyukuronidning plazmadagi maksimal konsentratsiyasi esa 19% ga kamayadi). Zidovudin 500-600 mg/sutka dozalarda va akut pnevmotsist pnevmoniyasini davolash uchun 3 haftalik atovaxon kursi birgalikda qo‘llanganda, plazmadagi zidovudin konsentratsiyasining oshishi bilan bog‘liq nojo‘ya ta'sirlarning ortish ehtimoli kam.
Klaritromitsin bilan o‘zaro ta'sir
Klaritromitsin tabletkalari zidovudinning so‘rilishini pasaytiradi. Klaritromitsin va zidovudinni qabul qilish o‘rtasida kamida 2 soatlik interval saqlanishi kerak.
Fenitoin bilan o‘zaro ta'sir
Zidovudin va fenitoinni birga qabul qilgan ba'zi bemorlarda fenitoinga bo‘lgan qon konsentratsiyasining pasayishi, bir holatda esa fenitoin konsentratsiyasining oshishi qayd etilgan.
Fenitoin va Virokombni birgalikda qo‘llaganda, bemorlarda qon plazmasidagi fenitoin konsentratsiyasini nazorat qilish kerak.
Paratsetamol bilan o‘zaro ta'sir
Paratsetamol va zidovudinni birgalikda qo‘llash, ayniqsa uzoq muddatli terapiyada, neyropeniya holatlarining ko‘payishi bilan bog‘liq. Biroq, terapevtik dozalarda paratsetamol zidovudin va uning glyukuronidining plazmadagi konsentratsiyasini oshirmaydi.
Probenetsid bilan o‘zaro ta'sir
Ba'zi ma'lumotlarga ko‘ra, probenetsid glyukuronid hosil bo‘lishini susaytirish orqali zidovudinning o‘rtacha yarimparchalanish davri va farmakokinetik egri chizig‘i ostidagi maydonini (AUC) oshiradi. Probenetsid mavjud bo‘lganida glyukuronid va, ehtimol, zidovudinning o‘zi ham buyrak orqali chiqarilishi kamayadi.
Rifampitsin bilan o‘zaro ta'sir
Cheklangan ma'lumotlar zidovudin va rifampitsinni birgalikda qabul qilganda zidovudinning farmakokinetik egri chizig‘i ostidagi maydonining (AUC) 48% dan 34% ga kamayishini ko‘rsatadi. Ammo bu kuzatishning klinik ahamiyati noma'lum.
Stavudin bilan o‘zaro ta'sir
Zidovudin stavudinning hujayra ichidagi fosforlanish jarayonini susaytirishi mumkin, shuning uchun stavudin va Virokomb kombinatsiyasini birgalikda qo‘llash tavsiya etilmaydi.
Asetilsalitsil kislotasi, kodein, morfin, indometatsin, ketoprofen, naproksen, oksazepam, lorazepam, simetidin, klofibrat, dapson, inozin pranobeks va boshqa ayrim dorilar zidovudin metabolizmini glyukuronid sintezining raqobatli susayishi yoki zidovudinning jigarda mikrosomal fermentlar tomonidan metabolizmga uchrashini to‘g‘ridan-to‘g‘ri susaytirish orqali o‘zgartirishi mumkin. Ushbu dorilarni, ayniqsa uzoq muddatli davolashni rejalashtirishda, Virokomb bilan birga qo‘llashdan oldin dori vositalari o‘rtasidagi o‘zaro ta'sirlarni baholash zarur. Zidovudin va nefrotoksik yoki mielosupressiv ta'sirga ega preparatlarni (masalan, sistemaviy pentaidin, dapson, pirimetamin, ko-trimoksazol, amfoteritsin V, flusitozin, gantsiklovir, interferon alfa, vinkristin, vinblastin va doksorubitsin) bir vaqtda qo‘llashda nojo‘ya ta'sir ehtimoli oshadi, shuning uchun buyrak funksiyalari va qon ko‘rsatkichlarini sinchkovlik bilan nazorat qilish, zarur hollarda esa dorilar dozasini kamaytirish tavsiya etiladi.
Virokombni qabul qilayotgan bemorlarda ayrim patogen mikroorganizmlar chaqiradigan infeksiyalar rivojlanishi mumkin. Ushbu infeksiyalarning oldini olish uchun ko-trimoksazol, aerozol shaklidagi pentaidin, pirimetamin va atsiklovir qo‘llaniladi. Klinik tadqiqotlar bo‘yicha mavjud bo‘lgan cheklangan ma'lumotlar zidovudin ushbu preparatlar bilan birga qo‘llanganda sezilarli darajada ko‘proq nojo‘ya ta'sirlarning kuzatilmasligini ko‘rsatadi.