Nega isitma paytida suyuqlik muhim?

Isitma — bu bolaning tanasi virus yoki infeksiyaga qarshi kurashayotganidan dalolat. Isitma paytida tana suyuqlikni ko‘p yo‘qotadi: terlash, tez-tez nafas olish va hatto ich ketishi natijasida. Bolaning suvsizlanib qolmasligi uchun suyuqlik doimiy ravishda to‘ldirib turilishi zarur.

NHS mutaxassislari ta’kidlaydi: "Isitma vaqtida suvsizlanish bolalar uchun eng jiddiy xavflardan biridir."
👉 Manba: NHS – Fever in Children

Suvsizlanishning belgilari: bolaning holatiga qarang

Agar bola isitmalab turgan bo‘lsa, suvsizlanish quyidagi belgilar bilan namoyon bo‘ladi:

• Og‘zi quruqlashadi, lablari quriydi

• Peshob rangi to‘q yoki siydik ajralishi kamayadi

• Bola loqayd, uyquchan yoki asabiy bo‘lib qoladi

• Ko‘z yoshisiz yig‘laydi

• Terisi quruq va cho‘zilganda tezda tiklanmaydi

Bu belgilar paydo bo‘lsa, oddiy suv yetarli bo‘lmasligi mumkin — bola tuz va elektrolitlar bilan to‘yinishi zarur.

Qanday suyuqlik ichirish kerak?

✅ Eng yaxshi variantlar:

• Qaynatilgan, salqin suv — har 10–15 daqiqada oz-ozdan

• Regidratatsion eritmalar (masalan, Regidron) — ayniqsa ich ketayotgan bo‘lsa

• Suyuq kompot, guruch suvi, sho‘rva — foydali moddalar bilan boy

• Sut (agar yaxshi hazm qilsa) — faqat 1 yoshdan katta bolalar uchun

🚫 Noto‘g‘ri variantlar:

• Gazli ichimliklar, sharbatlar, limonadlar — shakar suvsizlanishni kuchaytiradi

• Judayam sovuq suyuqlik — qattiq harorat farqi spazmga olib kelishi mumkin

• Haddan tashqari ko‘p suv birdaniga — qayt qilishni chaqiradi

Pediatr tavsiyasi: "Bolaga suyuqlikni majburlab emas, oz-ozdan, lekin tez-tez taklif qiling. Qo‘rqitmasdan va tinch holatda suyuqlik berish muhim."

Qanday qilib suyuqlik ichirishni osonlashtirish mumkin?

Ayniqsa kichik yoshli bolalarda suyuqlik qabul qilish qiyin kechadi. Quyidagi usullar yordam beradi:

• So‘rg‘ich, qoshiq yoki pipetka orqali berish — har 5 daqiqada 1–2 qoshiq

• O‘yin orqali ichirish — “Kim birinchi ichadi?” yoki “Super ichimlik” kabi nom berish

• Yotgan holatda emas, yarim o‘tirgan holatda berish — bo‘g‘ilish xavfini kamaytiradi

• Suyuq ovqatlar bilan birga berish — sho‘rva yoki sersuyuqli bo‘tqa shaklida

Qachon shifokorga murojaat qilish kerak?

🩺 Isitma bilan birga quyidagi belgilar kuzatilsa — bu shifokorga murojaat qilish uchun jiddiy sababdir:

• Bola 6 oydan kichik va harorati 38°C dan yuqori

• Isitma 3 kundan ortiq davom etmoqda

• Bola suyuqlik ichishni butunlay rad etmoqda

• Qayt qilish, ich ketish, peshob chiqmasligi

• Loqaydlik, ko‘zlar chuqur tushgan, quruq ko‘zlar

Isitma — bu faqat alomat. Asosiy xavf — uning fonida rivojlanadigan suvsizlanish va elektrolyt muvozanatining buzilishi.

Haroratni emas, bolaning holatini kuzating

Isitmani sun’iy ravishda tushirishga shoshilmay, bolaning umumiy holatini baholang. Har doim suyuqlik berishni birinchi o‘ringa qo‘ying, chunki u bolaning tiklanishida asosiy rol o‘ynaydi.

Shifokor tavsiyasi: "Isitma bilan kurashishda asosiy yordam — bu to‘g‘ri va yetarli suyuqlik. Bola ichayotgan har bir tomchi — uning sog‘lig‘iga qo‘shgan hissangizdir."

🔗 Shuningdek, ushbu mavzuga oid boshqa maqolalarimizni ham o‘qing:

• Suvsizlanish: organizm nimani his qiladi va qanday yordam berish mumkin?

• Issiq havoda suvsizlanish: suv endi yordam bermayotgan va regidron kerak bo‘lgan payt

• Paratsetamol jaziramada xavfli bo‘lishi mumkin

• Yozda nega ichak infeksiyalari ko‘payadi?

• Yozgi zaharlanishlar: nega ovqat emas, suv aybdor?

📲 Farzandingiz salomatligi – har tomchi suyuqlikdan boshlanadi. Davo.uz — ishonchli tibbiy maslahatlar manbai.